Kiến nghị giảm gần 2,5 năm thu phí cầu Bạch Đằng

Kiểm toán Nhà nước (KTNN) mới đây đã công bố kết quả kiểm toán Dự án cầu Bạch Đằng, đường dẫn và nút giao cuối tuyến theo hình thức BOT.

Sai định mức, đơn giá làm tăng chi phí

Theo kết quả kiểm toán, KTNN cho biết chi phí đầu tư thực hiện dự án tính đến 30.9.2018 của Công ty cổ phần BOT cầu Bạch Đằng trên 4.319 tỉ đồng; giá trị được kiểm toán trên 4.312 tỉ đồng; số kiểm toán trên 4.145 tỉ đồng, chênh lệch giảm trên 167 tỉ đồng do sai khối lượng, sai đơn giá và sai khác. Kiểm toán giá trị còn lại 433 tỉ đồng, KTNN cũng kiến nghị giảm trên 193 tỉ đồng.

Bên cạnh đó, kết quả kiểm toán cũng chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh dự án đầu tư như: Tổng mức đầu tư lập chưa rõ ràng, chưa có đủ dữ liệu báo giá vật tư nhà sản xuất và công bố giá vật liệu để xây dựng dự toán công trình; tổng mức đầu tư điều chỉnh còn một số chi phí tạm tính; bố trí đường cong tròn mặt cầu, độ dốc dọc đường dẫn cầu chưa phù hợp, khoảng cách từ trạm thu phí đến đầu dốc cầu có thể ảnh hưởng đến quá trình lưu thông...

Mặt khác, công tác thẩm định phê duyệt dự toán còn chậm; dự toán chỉnh giá chưa chuẩn xác; không có bản vẽ thiết kế, dự toán tạm tính, chưa đủ cơ sở xác định mức độ chính xác, phù hợp các quy định...

Trong công tác quản lý chất lượng công trình, theo thông báo của Hội đồng nghiệm thu Nhà nước, mặc dù Dự án đã được Hội đồng nghiệm thu Nhà nước đồng ý đưa vào khai thác tạm thời, nhưng đơn vị cần tiếp tục theo dõi các nội dung sau: Hiện tượng nứt bề mặt bê tông các thân trụ tháp; chưa lập hồ sơ tổ chức khắc phục các dầm super T bị thiếu chiều dày lớp bê tông bảo vệ, sửa chữa dầm ngang nứt do không đảm bảo khoảng trống giữa đáy dầm ngang và đỉnh ụ chống xô; mặt cầu có biểu hiện ghập ghềnh, lượn sóng tại vị trí các nhịp bố trí dây văng từ trục T27 đến trụ T31.

Trong công tác lựa chọn nhà thầu, thương thảo và ký kết hợp đồng, nhà thầu và nhà tư vấn giám sát chưa có nhiều kinh nghiệm đối với công trình cầu dây văng 3 nhịp, trụ tháp thấp; Dự án điều chỉnh tiến độ tới 3 lần nhưng chưa hoàn thành toàn bộ theo yêu cầu thiết kế; đến thời điểm kiểm toán, hầu hết các gói thầu xây lắp chính đều chậm tiến độ so với hợp đồng ban đầu.

Về công tác quản lý chi phí đầu tư, việc nghiệm thu và thanh toán một số khối lượng và đơn giá còn chưa phù hợp; thanh toán trùng khối lượng; chi vượt dự toán được duyệt hoặc không tuân thủ các điều khoản cam kết trong hợp đồng. Bên cạnh đó, chủ đầu tư chưa có phương án thực hiện thanh lý, thu hồi giá trị vật tư, thiết bị còn lại đối với gói thầu điện tạm phục vụ thi công sau khi thi công xong.

Ngoài ra, Sở Giao thông Vận tải tỉnh Quảng Ninh chưa thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm trong công tác kiểm tra, giám sát của đại diện cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Kiến nghị giảm thời gian thu phí, giảm chi phí hoàn vốn

Từ các sai sót phát hiện qua kiểm toán, KTNN kiến nghị Công ty cổ phần BOT cầu Bạch Đằng: Điều chỉnh sổ kế toán, báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán; không tính vào chi phí hoàn vốn của Dự án trên 286 tỉ đồng;

Bên cạnh đó là phối hợp với các đơn vị liên quan và UBND tỉnh Quảng Ninh rà soát, xử lý theo đúng quy định trên 88 tỉ đồng gồm giá trị nghiệm thu và giá trị hợp đồng còn lại, đặc biệt là giảm 2,42 năm thu phí so với phương án tài chính của Hợp đồng BOT.

Ngoài ra, đơn vị kiểm toán cũng kiến nghị Sở Giao thông Vận tải và UBND tỉnh Quảng Ninh phối hợp với Công ty cổ phần BOT cầu Bạch Đằng làm rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan dẫn đến chậm tiến độ Dự án để xác định trách nhiệm của các bên liên quan và xử phạt theo hợp đồng, không tính chi phí lãi vay phát sinh do chậm tiến độ thuộc về doanh nghiệp Dự án và nhà thầu;

Phối hợp với Công ty cổ phần BOT cầu Bạch Đằng thực hiện rà soát, cập nhật những thay đổi của các chỉ tiêu trên phương án tài chính để làm cơ sở tính toán, điều chỉnh phương án tài chính của dự án, bảo đảm sự hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng sau khi dự án được phê duyệt Báo cáo quyết toán dự án hoàn thành;

Đáng chú ý là phải làm rõ trách nhiệm các bên liên quan trong việc để xảy ra hiện tượng mặt cầu hoàn thành ghập ghềnh, lượn sóng và đôn đốc các nhà đầu tư, các đơn vị liên quan có biện pháp xử lý mặt cầu.

Cầu Bạch Đằng thông xe ngày 1.9.2018, thu phí từ ngày 15.10, mức thu phí thấp nhất 35.000 đồng/lượt (xe con) và cao nhất 180.000 đồng/lượt (xe tải). Cầu dài 5,4km vượt ngã ba sông Bạch Đằng - sông Cấm (nối Hải Phòng - Quảng Ninh). Dự án thực hiện theo hình thức BOT, tổng mức đầu tư 7.270 tỉ đồng (trong đó, vốn nhà đầu tư 6.780 tỉ đồng, vốn ngân sách nhà nước hỗ trợ 490 tỉ đồng).

Trước đó vào cuối năm 2018, mặc dù mới đưa vào lưu thông nhưng dự án này đã từng bị phản ánh nhiều lần là mặt đường cầu Bạch Đằng lún, võng, ảnh hưởng đến an toàn giao thông khi lưu thông... Tuy nhiên, đại diện Công ty CP BOT Bạch Đằng đã lên tiếng khẳng định điều này là bình thường trong việc thi công cầu.