Lá thư nhà văn Thế Uyên gửi nhà báo Nguyễn Công Khế

LTS: Nhà văn Thế Uyên là một trong những cây bút nổi tiếng của văn học miền Nam trước năm 1975 với hàng loạt tác phẩm đủ thể loại sáng tác, biên khảo, giáo khoa, dịch thuật... như Sài Gòn sau mười hai năm, Con đường qua mùa Đông, Nghĩ trong mùa Xuân, Tuyển tập truyện ngắn Thế Uyên, Khu vườn mùa mưa, Nhà văn già và cô bé gù, Không một vòng hoa cho người chiến bại, Những người Mỹ chung quanh chúng ta…

Ngoài những tác phẩm trên, tên tuổi của nhà văn Thế Uyên được nhiều người biết đến qua tác phẩm Về miền đất hứa do ông dịch từ bản gốc Exodus của nhà văn người Mỹ  Leon Uris. Sách do NXB Thanh Bình xuất bản lần đầu tiên tại Việt Nam năm 1973.

Năm 1987, nhà văn Thế Uyên sang định cư tại tiểu bang Washington (Mỹ), tiếp tục nghề dạy học và viết văn cho đến ngày qua đời.

Theo chia sẻ của nhà báo Nguyễn Công Khế, sau khi định cư tại Mỹ, nhà văn Thế Uyên đã có một số lần về thăm Việt Nam. Tháng 10.1996, chương trình nghệ thuật Duyên Dáng Việt Nam lần thứ 4 với chủ đề Tình ca Việt Nam tổ chức tại Nhà hát Hòa Bình (TP.HCM), nhà văn Thế Uyên đã đến xem và sau đó viết một lá thư gửi nhà báo Nguyễn Công Khế, trong thư ông đưa ra nhiều nhận xét về chương trình.

Dưới đây là chia sẻ của nhà báo Nguyễn Công Khế về bức thư của nhà văn Thế Uyên:

Khi chúng tôi tổ chức tới chương trình Duyên Dáng Việt Nam 4, nhà văn Thế Uyên từ Mỹ về, anh có đi xem và cho nhận xét về chương trình.

Đến giờ này, tôi chưa biết mình nhận được thư của anh viết cho tôi do ai đưa, nhưng vì quý trọng nhà văn, tôi cẩn thận cất giữ kỷ vật này cho đến bây giờ.

Hồi đó internet chưa thịnh hành, báo Thanh Niên phát hành báo giấy ra nước ngoài qua anh Vũ Đức Vượng ở San Francisco. Có rất nhiều người ở Mỹ giúp chúng tôi phát hành, trong đó có ca sĩ Jimii Nguyễn, và sau đó Jimii cũng đã về hát cho Duyên Dáng Việt Nam. Nhà văn Thế Uyên có lần cho tôi biết anh đọc báo giấy Thanh Niên qua con đường đó.

Đối với nhà văn Thế Uyên, trước năm 1975, tôi có đọc một số cuốn tiểu thuyết của anh như Tiền đồn, 10 ngày phép của một người lính...

Nhà văn Thế Uyên tên thật là Nguyễn Kim Dũng, sinh năm 1935 tại Hà Nội. Mẹ ông là em ruột nhà văn Nhất Linh, Hoàng Đạo, và là chị nhà văn Thạch Lam. Người anh ruột ông là nhà văn Duy Lam.

Sau khi tốt nghiệp trung học, Thế Uyên học tại Đại học Văn khoa và Sư phạm, rồi trở thành giáo sư môn Việt văn. Ông dạy tại nhiều trường trung học công lập ở miền Nam, rồi thuyên chuyển lên dậy ở Buôn Ma Thuột.

Khi còn học trung học tại Đà Nẵng, chúng tôi biết đến ông như một nhà văn trong gia đình văn chương tiếng tăm lừng lẫy. Từ rất nhỏ, thế hệ chúng tôi đọc Nhất Linh, Hoàng Đạo, Thạch Lam... của nhóm Tự lực văn đoàn với một thứ tình yêu lãng mạn, cao đẹp và lý tưởng. Chúng tôi đã một lòng ngưỡng mộ, yêu mến dòng văn chương này cùng các tác giả tài năng.

Nhà văn Thế Uyên mất vào chiều 11.6.2013 tại tiểu bang Washington, hưởng thọ 78 tuổi.

Tôi xin chia sẻ lại ảnh chụp bức thư ông gửi cho tôi vào khoảng năm 1996. Lá thư được chúng tôi xem như sự khích lệ của một nhà văn thuộc thế hệ trước đối với chương trình Duyên Dáng Việt Nam vào những ngày đầu phôi thai. Tôi đã trân trọng giữ gìn cẩn thận kỷ vật đến ngày hôm nay.

Nguyễn Công Khế