Theo Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA), việc nhiều ngân hàng thương mại nâng lãi suất huy động tiết kiệm trung, dài hạn lên đến hơn 8%/năm có thể dẫn đến lãi suất cho vay tăng trong năm 2016. Điều này tác động trực tiếp đến thị trường bất động sản.
Báo cáo tóm tắt tình hình thị trường bất động sản TP.HCM năm 2015 đến tháng 2.2016 mới được HoREA công bố chiều 4.3 nhận định, thị trường bất động sản đã phục hồi và đang trong quá trình tăng trưởng trở lại.
Thị trường bất động sản đã có sự tăng trưởng rất mạnh trên tất cả các phân khúc, quy mô tăng gần gấp đôi so với năm 2014. Trong đó, phân khúc nhà ở xã hội, nhà ở tái định cư tăng trưởng khá mạnh.
Bên cạnh mặt tích cực, thị trường bất động sản thành phố cũng đang tiềm ẩn những yếu tố bất ổn, đáng quan ngại. Cụ thể, thị trường bất động sản đã có dấu hiệu phát triển nóng, có xu hướng tăng rất mạnh các dự án bất động sản cao cấp. Số lượng người kinh doanh thứ cấp, phần lớn nhằm mục đích mua đi bán lại cũng tăng gấp 3 lần, chiếm khoảng 15% giao dịch. Giá bán bất động sản cao cấp tại nhiều dự án cũng tăng từ 5% đến trên dưới 15% so với năm 2014.
Ngoài những yếu tố bất ổn tiềm ẩn trên, còn có một số vấn đề mới phát sinh sẽ có tác động trực tiếp đến thị trường bất động sản. Theo đó, cuối năm 2015, nhiều cơ quan công chứng từ chối công chứng các hợp đồng giao dịch thế chấp dự án đầu tư xây dựng nhà ở, thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai với lý do chưa có hướng dẫn của Bộ chủ quản.
Chưa hết, tháng 1.2016, Ngân hàng Nhà nước công bố dự thảo sửa đổi Thông tư 36/2014/TT-NHNN theo hướng hạn chế tín dụng vào thị trường bất động sản và nâng hệ số rủi ro trong kinh doanh bất động sản. Dự thảo này đã phát đi thông điệp mạnh mẽ đến các chủ thể tham gia thị trường bất động sản, trước hết là các chủ đầu tư dự án, các ngân hàng thương mại, các nhà đầu tư kinh doanh thứ cấp đều phải tự điều chỉnh và tái cấu trúc đầu tư, kinh doanh để đảm bảo thị trường phát triển lành mạnh.
Giữa tháng 2.2016, nhiều ngân hàng thương mại đã nâng lãi suất huy động tiết kiệm trung hạn lên đến hơn 8%/năm. Điều này có thể dẫn đến lãi suất cho vay tăng trong năm 2016.
Đáng chú ý, HoREA cho rằng hiện nay tiền sử dụng đất vẫn là một “gánh nặng”, là một “ẩn số, không minh bạch” đối với doanh nghiệp mà sẽ tạo ra cơ chế "xin - cho". Do đó, cuối cùng chi phí tiền sử dụng đất cũng sẽ được tính vào giá bán mà người tiêu dùng phải gánh chịu.
Vì vậy, Hiệp hội bất động sản TP.HCM kiến nghị sửa đổi cách tính tiền sử dụng đất như đề xuất của Ủy ban Nhân dân TP.HCM tại văn bản 196/BC-UBND ngày 08.11.2013.
“Về lâu dài đề nghị nghiên cứu bỏ hẳn khái niệm tiền sử dụng đất mà thay thế bằng sắc thuế sử dụng đất ở với thuế suất nhất định, đề xuất khoảng 10% hoặc 15% bảng giá đất. Như vậy, vừa minh bạch, vừa dễ tính toán và loại trừ được cơ chế xin – cho. Hạn chế việc thu tiền sử dụng đất lần đầu quá lớn mà duy trì nguồn thu bền vững, lâu dài cho Nhà nước”, HoREA kiến nghị.
Theo HoREA, sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản chỉ có thể đạt được khi giải quyết được cơ bản nhu cầu nhà ở của số đông người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp đô thị, người nhập cư.
Mặc dù còn tồn tại nhiều hạn chế, thế nhưng HoREA dự báo trong năm 2016, thị trường bất động sản 2016 sẽ tiếp tục tăng trưởng. Thị trường sẽ có sự chuyển hướng tích cực, đầu tư nhiều hơn vào phân khúc nhà ở xã hội, nhà ở thương mại quy mô vừa và nhỏ, có giá bán vừa túi tiền, cũng như sự gia tăng đầu tư vào bất động sản công nghiệp, văn phòng cho thuê, căn hộ dịch vụ để đón đầu hội nhập, nhất là TPP.
Phan Diệu
