Lần đầu tiên phát hiện vi rút lai có khả năng trốn hệ thống miễn dịch

Hai loại vi rút đường hô hấp phổ biến này có thể kết hợp với nhau để tạo thành một loại vi rút lai có khả năng lẩn trốn hệ thống miễn dịch của con người và lây nhiễm vào các tế bào phổi.

Các nhà nghiên cứu tin rằng những phát hiện này có thể giúp giải thích tại sao "đồng nhiễm trùng" có thể dẫn đến bệnh nặng hơn đáng kể ở một số bệnh nhân.

Mỗi năm, khoảng 5 triệu người trên thế giới phải nhập viện do cúm A, trong khi vi rút RSV là nguyên nhân hàng đầu gây nhiễm trùng đường hô hấp dưới cấp tính ở trẻ em dưới 5 tuổi và có thể gây bệnh nặng ở một số trẻ em và người lớn tuổi. 

Mặc dù đồng nhiễm trùng - tình trạng một người bị nhiễm cả hai loại vi rút cùng lúc, được cho là tương đối phổ biến, nhưng vẫn chưa rõ những loại vi rút này sẽ phản ứng thế nào nếu chúng được phát hiện trong cùng một tế bào.

Tiến sĩ Joanne Haney (Trung tâm Nghiên cứu vi rút MRC, Đại học Glasgow, Scotland), người đứng đầu nhóm nghiên cứu cho biết: "Các vi rút hô hấp tồn tại như một phần của cộng đồng nhiều vi rút nhắm vào cùng một vùng của cơ thể. Chúng ta cần hiểu cách thức những sự lây nhiễm này để có được bức tranh đầy đủ hơn về đặc điểm sinh học của từng loại vi rút riêng lẻ". 

Để điều tra, Haney và các đồng nghiệp đã cố ý cho lây nhiễm cả hai loại vi rút này vào tế bào phổi của người và phát hiện ra rằng, thay vì cạnh tranh nhau như một số loại vi rút khác vẫn làm, chúng kết hợp với nhau để tạo thành một loại vi rút lai.

Giáo sư Pablo Murcia, người giám sát nghiên cứu, đăng trên tạp chí Nature Microbiology cho biết: "Loại vi rút lai này chưa từng được mô tả trước đây. Chúng ta đang nói về các loại vi rút từ hai họ hoàn toàn khác nhau kết hợp với nhau bằng bộ gien và các protein bên ngoài của cả hai loại vi rút. Nó là một loại vi rút gây bệnh mới". 

Sau khi được hình thành, vi rút lai cũng có thể lây nhiễm sang các tế bào lân cận, ngay cả khi có kháng thể chống lại bệnh cúm thường ngăn chặn sự lây nhiễm. Ngoài việc giúp vi rút lẩn trốn hệ thống miễn dịch, việc kết hợp cũng có thể cho phép chúng tấn công nhiều loại tế bào phổi hơn. Trong khi vi rút cúm thường lây nhiễm vào các tế bào ở mũi, họng và khí quản, thì vi rút RSV có xu hướng tấn công các tế bào khí quản và phổi hơn.

Tiến sĩ Stephen Griffin, nhà vi rút học tại Đại học Leeds (Anh) cho biết điều này có thể làm tăng nguy cơ gây ra bệnh nhiễm trùng phổi nặng và đôi khi gây tử vong được gọi là viêm phổi do vi rút. Ông cảnh báo rằng cần phải có thêm nhiều nghiên cứu để chứng minh rằng vi rút lai có liên quan đến bệnh nặng ở người.

Đáng chú ý, nhóm nghiên cứu đã chỉ ra rằng các vi rút lai có thể lây nhiễm sang những lớp tế bào được nuôi cấy, cũng như các tế bào hô hấp riêng lẻ. Cần xác nhận xem liệu vi rút lai có thể hình thành ở những bệnh nhân mắc bệnh đồng nhiễm hay không, và nếu có thì đó là những vi rút nào.

GS Murcia nói: “Chúng tôi cần biết liệu điều này chỉ xảy ra với vi rút cúm và vi rút RSV, hay nó còn lan sang các loại hợp vi rút khác. Đây chỉ là bước khởi đầu trong một hành trình dài".