Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam đã có kiến nghị Bộ Tài chính sửa đổi quy định hướng dẫn cơ chế tài chính cho hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của tổ chức.
Củng cố và phát triển hệ thống tổ chức
Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam (LHHVN - Vusta) vừa báo cáo kết quả hoạt động quý 1 và nhiệm vụ trọng tâm quý 2/2024. Tính ngày 20.3, Vusta có 93 hội ngành toàn quốc, 63 Liên hiệp hội (LHH) tỉnh/thành phố (trong đó 53/63 LHH có đảng đoàn), 3 đơn vị thuộc LHHVN (Quỹ Viotec, Nhà xuất bản Tri thức, Báo Tri thức và Cuộc sống) và 560 tổ chức Khoa học và Công nghệ (KH-CN) trực thuộc.
Về hoạt động truyền thông và phổ biến kiến thức, Vusta tổ chức xuất bản, biên tập, đăng tải tin/bài về hoạt động của Vusta, của các hội ngành toàn quốc, các liên hiệp hội địa phương, các đơn vị và tổ chức KH-CN trực thuộc trên trang tin điện tử vusta.vn. Thực hiện đưa các văn bản chỉ đạo của Đoàn Chủ tịch Vusta lên vusta.vn; xây dựng chuyên đề phổ biến kiến thức phát hành trên trang tin này.
Lãnh đạo Vusta cùng với lãnh đạo Cục Xuất bản (Bộ TT-TT) và Vụ Báo chí - Xuất bản (Ban Tuyên giáo Trung ương) làm việc với NXB Tri thức (ngày 26.2) để nắm bắt tình hình, chỉ đạo và định hướng hoạt động của NXB năm 2024.
Tiếp tục phối hợp với Cục Cảnh sát kinh tế - Bộ Công an (C03) về việc cung cấp các thông tin liên quan đến báo chí. Lãnh đạo Vusta giải quyết một số vụ việc phát sinh liên quan đến Báo Tri thức và Cuộc sống.
Trên cơ sở đề nghị phối hợp công tác của một số cơ quan Trung ương (Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương), LHHVN đã nghiên cứu, gửi công văn tới một số hội ngành toàn quốc đề nghị giới thiệu chuyên gia, nhà khoa học tham gia Hội đồng thẩm tra dự án Luật Địa chất và khoáng sản, thẩm tra Quy hoạch không gian biển quốc gia.
Tiếp tục thu thập thông tin chuyên gia để bổ sung, cập nhập vào phần mềm cơ sở dữ liệu chuyên gia của Vusta.
Tiếp tục kiến nghị Bộ Tài chính quan tâm nghiên cứu, sửa đổi Thông tư số 11/2015/TT-BTC về hướng dẫn cơ chế tài chính cho hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Vusta để đáp ứng yêu cầu công tác tài chính và triển khai hoạt động tư vấn, phản biện trong giai đoạn hiện nay.
Về hoạt động khoa học, công nghệ và môi trường, LHHVN tập trung hỗ trợ các tổ chức KH-CN trực thuộc về công tác kiện toàn tổ chức bộ máy; xây dựng, kết nối các dự án và triển khai các hoạt động; đôn đốc thu phí quản lý. Tiếp tục rà soát các tổ chức KH-CN bị đình chỉ hoạt động từ 2023 để xem xét, ban hành quyết định giải thể trong năm 2024 khi đủ điều kiện.
Về hoạt động tôn vinh trí thức, giải thưởng, hội thi, LHHVN tổ chức phát động phong trào thi đua trong toàn hệ thông lập thành tích chào mừng Đại hội lần thứ IX (nhiệm kỳ 2025 - 2030).
Hoàn thiện thủ tục tặng cờ thi đua của LHHVN cho các hội thành viên được Cụm/khối thi đua bình xét, đề nghị tặng vì đã có thành tích xuất sắc, dẫn đầu phong trào của mỗi Cụm/khối năm 2023.
Triển khai kế hoạch tôn vinh trí thức KH-CN tiêu biểu năm 2024 trong toàn hệ thống.
Về hoạt động hợp tác quốc tế, Liên hiệp hội thực hiện tiếp nhận giải quyết hồ sơ dự án mới đối với các tổ chức KH-CN trực thuộc đủ điều kiện được ghi trong kết luận số 05/KL-LHHVN ngày 29.12.2023 của Vusta và Thanh tra Bộ Tài chính.
Tiếp tục triển khai công tác liên quan đến thực hiện phê duyệt Dự án Quỹ toàn cầu phòng chống HIV/AIDS của LHHVN giai đoạn 2024 - 2026.
Xây dựng Dự thảo đề án gia nhập tổ chức quốc tế về phổ biến kiến thức khoa học, báo cáo Ban Đối ngoại Trung ương xem xét, trình Ban Bí thư Trung ương Đảng phê duyệt chủ trương.
Theo Liên hiệp hội, nhiều hội thành viên đã tổ chức các hội thảo tư vấn phản biện, truyền thông và phổ biến kiến thức (xuất bản tạp chí, bản tin, đăng tin và bài viêt trên wesite của đơn vị), triển khai các giải thưởng, hội thi, cuộc thi; nhiều tổ chức KH-CN trực thuộc tổ chức đã khởi động triển khai dự án, hội thảo cũng như các sự kiện khác ngay từ đầu năm 2024.
Ví dụ như đối với các hội ngành toàn quốc: Tổng hội Địa chất Việt Nam tham gia vào quá trình xâỵ dựng dự thảo Luật Địa chất và khoáng sản, dự thảo Quy hoạch không gian biên quôc gia. Hội Luật gia Việt Nam tham mưu, đề xuất Thủ tướng Chính phũ ban hành Quyết định số 129/QĐ-TTg ngày 31.1.2024 phê duyệt Đề án Phát huy vai trò của Hội Luật gia các cấp trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2024 - 2030.
Hội Điện lực Việt Nam làm việc với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) để triển khai chương trình phối hợp công tác giữa 2 cơ quan năm 2024. Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam phối hợp với chính quyền và nhân dân tại một số địa phương trên cả nước (Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Bình Dương) tổ chức Lễ công bố quyết định công nhận Cây di sản Việt Nam.
Đối với các LHH địa phương: LHH Sơn La phối hợp với Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng tổ chức hội nghị tổng kết dự án "Thúc đẩy quản lý hiệu quả các khu rừng cộng đồng, gắn với bảo tồn các giá trị văn hóa phi vật thể dân tộc thiểu số tỉnh Sơn La".
LHH tỉnh Yên Bái tổ chức hội thảo khởi động dự án "Thanh niên trong công tác phòng ngừa rủi ro trên không gian mạng" do Liên minh châu Âu tài trợ; LHH tỉnh Vĩnh Phúc tổ chức hội thảo "Giải pháp thúc đẩy ứng dụng công nghệ cao phục vụ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh"; LHH tỉnh Bắc Giang tổ chức Hội thảo tư vấn, phản biện Chương trình phát triển đô thị thị trấn Vôi, huyện Lạng Giang đến năm 2035. LHH tỉnh Thanh Hóa tổ chức hội thảo phản biện "Đề án chuyển đối cơ cấu cây trồng gắn với tích tụ, tập trung đất đai, sản xuất công nghệ cao, chuyển đổi số trong nông nghiệp tại huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hóa".
LHH tỉnh Bình Định tổ chức 2 hội thảo tư vấn phản biện về phương án đề xuất đầu tư dự án "Nút giao thông khác mức tại khu vực ngã 5 Đống Đa - Hoa Lư" và dự án "Tuyến đường nối từ Lê Thanh Nghị về Cảng Quy Nhơn"; LHH tỉnh Bình Phước tổ chức họp Câu lạc bộ Trí thức của tỉnh để triển khai nhiệm vụ năm 2024; LHH tỉnh Bình Thuận phối hợp với Hội Bảo vệ người tiêu dùng tỉnh tổ chức hội thảo "Nhận diện hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng".
Đổi với các tổ chức KH-CN trực thuộc, Trung tâm Phát triển nông thôn bền vững (Trung tâm SRD) phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Cà Mau tổ chức hội thảo tổng kết dự án "Bảo vệ khí hậu và rừng ngập mặn kết hợp với cải thiện thu nhập cho các cộng đồng bị tổn thương".
10 nhiệm vụ trong quý 2/2024
Trong quý 2/2024, LHH sẽ tập trung giải trình với Bộ Tài chính về kế hoạch kinh phí ngân sách nhà nước năm 2024 của LHHVN để được phân bổ đầy đủ càng sớm càng tốt, chuẩn bị các văn bản pháp lý chứng minh nhiệm vụ Đảng, Nhà nước giao cho Vusta và tranh thủ tối đa sự chỉ đạo, hỗ trợ của Ban Tuyên giáo Trung ương.
Hoàn thiện, ban hành và triển khai Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24.11.2023 của BCH Trung ương khóa XIII về tiếp tục xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ trí thức, đáp ứng yêu câu phát triển đất nước nhanh và bền vững trong giai đoạn mới.
Đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả các chương trình phối hợp công tác giữa LHHVN với các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương nhằm tạo cơ sở pháp lý, nguồn lực và điều kiện thực hiện nhiệm vụ Đảng, Nhà nước giao; thực hiện Quy chế phối hợp công tác giữa Đảng đoàn LHHVN với các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương, các đảng đoàn, ban cán sự đảng có liên quan, nhât là việc thành lập Đảng đoàn LHH ở 10 tỉnh chưa có Đảng đoàn.
Tiếp tục bổ sung, hoàn thiện một số quy định, quy chế hoạt động của LHHVN đã triển khai từ năm 2023. Xây dựng Đề án sử dụng tài sản công (trụ sở LHHVN) vào mục đích kinh doanh/cho thuê hoặc liên doanh/liên kết theo quy định của pháp luật.
Tiếp tục phối hợp với Bộ Tài chính sớm sửa đổi Thông tư số 11/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính về cơ chế tài chính cho hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội.
Xây dựng Đề án đại hội và triển khai thực hiện kế hoạch chuẩn bị đại hội đại biểu toàn quốc LHHVN lần thứ IX và Đại hội LHH các tỉnh, thành phố nhiệm kỳ 2025 - 2030. Triển khai các đề án đánh giá, tổng kết về tổ chức và hoạt động của hệ thống LHHVN và xây dựng dự thảo các văn kiện trình Đại hội IX của Vusta.
Tiếp tục thực hiện các kết luận kiểm tra của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính đối với Vusta.
Tiếp tục thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, đề tài KH-CN, BVMT, TVPB và giám định xã hội, truyền thông và PBKT, tôn vinh trí thức, hợp tác quốc tế theo Chương trình công tác năm 2024 của LHHVN.
Tăng cường công tác chỉ đạo, quản lý và nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan báo chí trong hệ thống LHHVN. Đẩy mạnh công tác truyền thông kết quả hoạt động của toàn hệ thống LHHVN đối với toàn xã hội.
Thực hiện công tác chuyển đổi số trong các hoạt động của cơ quan Trung ương LHHVN.
Chủ tịch LHHVN Phan Xuân Dũng cho biết trong thời gian qua, LHH đã quan tâm triển khai công tác chỉ đạo, định hướng nhằm hỗ trợ về mặt tổ chức và hoạt động của các tổ chức khoa học và công nghệ trực thuộc. Hàng năm, LHH mở các khóa đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ của các hội thành viên và tổ chức khoa học và công nghệ trực thuộc; tổ chức các hội thảo, hội nghị tập huấn hướng dẫn hoạt động hợp tác quốc tế, xúc tiến viện trợ, kỹ thuật viết tin bài báo chí truyền thông.
LHH đã ký kết văn bản hợp tác với một số bộ, ngành (Bộ KH-CN, Ủy ban KHCN&MT, Hội đồng Dân tộc của Quốc hội, Tổng cục Lâm nghiệp,...) tạo điều kiện thuận lợi để nhiều tổ chức khoa học và công nghệ kết nối, hợp tác với các bộ, ngành, các cơ quan của Quốc hội triển khai các hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp, hoạt động vận động chính sách. Thông qua sự hỗ trợ, cầu nối của LHH với các cơ quan, nhiều tổ chức khoa học và công nghệ trực thuộc LHH đã có nhiều hoạt động phối hợp và trở thành những đối tác thường xuyên của các cơ quan.
"Với chức năng nhiệm vụ được giao, các tổ chức khoa học và công nghệ trực thuộc đã chủ động tìm kiếm các nguồn kinh phí viện trợ trong và ngoài nước từ doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ nước ngoài, các đại sứ quán và định chế quốc tế để xã hội hóa các hoạt động nghiên cứu, xây dựng các mô hình chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho người dân.
Bên cạnh đó, một số tổ chức KH-CN trực thuộc LHH cũng đã thực hiện thành công nhiều nhiệm vụ sử dụng ngân sách sự nghiệp KH-CN cho hoạt động nghiên cứu và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật", Chủ tịch LHHVN Phan Xuân Dũng cho biết thêm.