Mỹ cử tàu sân bay đến ‘dằn mặt’ Iran

Đó là tuyên bố của Cố vấn An ninh quốc gia Nhà Trắng John Bolton hôm 5.5 (giờ Mỹ), và ông nói quyết định này nhằm “phản ứng với những dấu hiệu leo thang, gây rối và cảnh báo” từ phía Iran.

Vị cố vấn có chủ trương cứng rắn với Iran kể từ khi ông làm Đại sứ Mỹ tại LHQ thời Tổng thống George Bush, còn nói Mỹ không muốn gây chiến với chính phủ Iran, nhưng Mỹ sẵn sàng phản ứng đối với bất kỳ kế hoạch tấn công nào của quân ủy nhiệm, Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) hoặc quân đội chính quy của Iran.

Ông Bolton nói Mỹ đang dàn đội tàu tấn công đi kèm tàu sân bay Abraham Lincoln và một phi đội máy bay ném bom cho lực lượng Mỹ ở Trung Đông là một thông điệp rõ ràng và không thể nào sai, nhằm cảnh cáo Iran. Nhưng ông không cho biết chi tiết.

Một quan chức Mỹ giấu tên, nói lực lượng này được lệnh đến Trung Đông như một thế lực răn đe, khi Mỹ đã ghi nhận có thể quân đội Iran và quân ủy nhiệm đang có những động thái chuẩn bị tấn công lực lượng Mỹ tại khu vực này.

Hồi đầu tháng 4, hải quân Mỹ ra tuyên bố tàu sân bay Abraham Lincoln và nhóm tàu hộ tống đã rời căn cứ ở Norfolk (bang Virginia) ngày 1.4, tham gia cuộc hành quân định kỳ, nhưng không cho biết điểm đến.

Tuyên bố của ông Bolton là diễn biến mới nhất trong một loạt hành động chống Iran của chính phủ Tổng thống Mỹ Donald Trump trong vài tuần qua. Từ ngày 2.5, Mỹ chấm dứt việc tạm miễn trừ trừng phạt đối với 8 nước nhập khẩu dầu thô Iran lớn nhất (Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ý, Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ, Đài Loan) nhằm hạ lượng dầu xuất khẩu của Iran xuống bằng 0. Mỹ cũng liệtIRGC vào danh sách tổ chức khủng bố nước ngoài.

Chấm dứt miễn trừ trừng phạt là biện pháp cô lập chính trị-kinh tế Iran kể từ năm 2018, khi Mỹ đơn phương rút khỏi Thỏa thuận hạt nhân Iran (JCPOA) mà Mỹ (thời Tổng thống Barack Obama) cùng Anh, Pháp, Đức, Nga và Trung Quốc đã đạt được với Iran hồi năm 2015, qua đó Iran cam kết cắt giảm chương trình vũ khí hạt nhân (VKHN) đổi lại được nới lỏng lệnh cấm vận.

Châu Âu đã phản đối việc Mỹ tái lập trừng phạt Iran. Gần đây, IRGC dọa chặn Eo biển Hormuz, nếu Tehran bị cấm sử dụng tuyến hàng hải chiến lược này, đặc biệt là tuyến vận chuyển dầu thô quan trọng nhất của thế giới, với 1/5 lượng dầu toàn cầu tiêu thụ đi qua vùng biển này mỗi ngày.