Trang The Hill dẫn bản ghi nhớ vừa được ký bởi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cho biết 4.000 lính của lực lượng vệ binh quốc gia nước này sẽ được điều tới biên giới với Mexico, bắt đầu từ tối 6.4.
Theo bản ghi nhớ, việc triển khai sẽ được trả bằng ngân sách của Bộ Quốc phòng (số tiền cụ thể không được công bố). 4.000 lính vệ binh quốc gia sắp tới sẽ hỗ trợ nhiệm vụ bảo vệ biên giới phía nam của Bộ An ninh nội địa Mỹ (DHS), được đặt dưới sự chỉ huy và kiểm soát của thống đốc các bang cho đến ngày 30.9.2018.
Lực lượng này tuyệt đối không tham gia các hoạt động thực thi luật pháp hoặc có tương tác với người di cư cũng như người bị nhân viên DHS bắt giữ, trừ phi được Bộ trưởng Mattis chấp thuận. Họ cũng chỉ được trang bị vũ khí trong những trường hợp cần phải tự vệ.
Tướng Joseph Lengyel, chỉ huy trưởng vệ binh quốc gia Mỹ, thông báo trên Twitter rằng đã có 500 lính đang trên đường đến biên giới với Mexico bằng nhiều phương tiện di chuyển khác nhau.
Giới chức hai bang Arizona và Texas sau đó lập tức công bố kế hoạch triển khai lính vệ binh của mình bắt đầu từ cuối tuần này. Arizona sẽ gửi 150 người đến biên giới, còn Texas gửi 250 người.
New Mexico cũng là bang có biên giới với Mexico và ủng hộ quyết định triển khai lính vệ binh, nhưng vẫn chưa công bố kế hoạch nào.
Trước đó, phía Nhà Trắng cho biết Tổng thống Trump cho rằng bước đầu tiên nên khiển khai 2.000- 4.000 lính, sau đó nếu cần thiết sẽ điều động thêm. Hiện chính quyền Washington đang tiếp tục làm việc với California, bang phản đối thực hiện việc này.
4.000 lính vệ binh vẫn thấp hơn con số 6.000 lính mà cựu Tổng thống George W. Bush triển khai năm 2006, nhưng cao hơn 1.200 lính được ông Barack Obama điều động năm 2010, The Hill cho biết.
Vệ binh quốc gia (National Guard) là một trong những lực lượng dự bị của quân đội Mỹ, trong những năm gần đây được giao thực hiện công tác giám sát và thu thập tin tức tại biên giới, nhưng không trực tiếp thực thi pháp luật.
Tuy Washington chỉ sử dụng vệ binh quốc gia trong nhiêm vụ hỗ trợ, nhưng Mexico xem đây là động thái quân sự hóa biên giới. Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto ngày 5.4 đã ngỏ ý đàm phán với lãnh đạo Mỹ về vấn đề này.
Cẩm Bình (theo The Hill, Reuters, USA Today, ABC News)