Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper hôm 19.11 đã kêu gọi các quốc gia Đông Nam Á cùng nhau đứng lên và đẩy lùi “yêu sách chủ quyền quá mức” của Trung Quốc trên biển Đông.
Phát biểu trước các phóng viên tại thủ đô Manila, Philippines sau khi tham dự Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN Mở rộng (ADMM+) ở Thái Lan, ông Esper cho hay: "Tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta đều phải có một tư thế rất công khai để cùng nhau khẳng định quyền chủ quyền của mình và nhấn mạnh tầm quan trọng của luật pháp".
Ông Esper cho biết, hầu hết các nước tham dự ADMM+ lần này đều "rất quan ngại sâu sắc đến những tuyên bố quá mức của Trung Quốc trong khu vực”, và cho rằng Bắc Kinh đang thiếu sự “tuân thủ với luật pháp và chuẩn mực của quốc tế".
“Trung Quốc phải tuân thủ luật pháp quốc tế và hành động tập thể là cách tốt nhất để gửi thông điệp nhằm thúc giục Trung Quốc đi đúng hướng", ông Esper nói.
Trước đó tại Bangkok, ông Esper đã lên án mạnh mẽ hành vi của Trung Quốc tại Biển Đông, đồng thời kêu gọi các thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) không cho phép Trung Quốc thao túng một bộ quy tắc ứng xử (COC) được đề xuất để ngăn chặn xung đột ở vùng biển chiến lược này.
Theo ông Esper, “nếu điều đó xảy ra, bộ quy tắc ứng xử sẽ phản tác dụng và gây hại cho tất cả các bên coi trọng quyền tự do được quy định trong Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển - UNCLOS”.
“Thông qua những hành động khiêu khích lặp đi lặp lại để khẳng định yêu sách đường chín đoạn, Bắc Kinh đã ngăn các nước thành viên ASEAN tiếp cận nguồn dự trữ năng lượng có thể tái tạo trị giá hơn 2,5 nghìn tỉ USD, đồng thời góp phần tạo ra sự bất ổn và gia tăng khả năng xung đột”, ông Esper nói thêm và cho rằng đây là “hành vi hoàn toàn trái ngược với trật tự dựa trên luật lệ mà tất cả các nước đã cùng nhau xây dựng trong hơn 70 năm qua”.
Người đứng đầu Bộ Quốc phòng Mỹ cũng nhấn mạnh rằng "các hành động ở Biển Đông của Bắc Kinh đã đặt ra một thách thức hàng hải đòi hỏi phải có một giải pháp đa phương, đồng thời khẳng định Washington sẽ tiếp tục triển khai máy bay và tàu biển hoạt động ở bất kỳ đâu mà “luật quốc tế cho phép”.
“Cùng nhau, chúng ta phải ủng hộ việc sử dụng hợp pháp không gian hàng hải và hàng không để chống lại sự ép buộc và đe dọa”, ông Esper nói và nhấn mạnh Washington sẽ tiếp tục các chiến dịch đảm bảo tự do hàng hải (FONOP) trên vùng biển tranh chấp để Bắc Kinh hiểu rằng "Mỹ phản đối mọi nỗ lực cưỡng ép và dọa nạt các nước khác nhằm thúc đẩy lợi ích quốc gia của chính mình".
Hoàng Vũ (theo Straits Times)