Hai nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ và Trung Quốc đã lời qua tiếng lại khá căng thẳng khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tới Bắc Kinh ngày 8.10.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghịtiếp ông Mike Pompeotrong bối cảnh quan hệ giữa hai nước đang xấu đi nghiêm trọng vì chiến tranh thương mại và những tranh chấp khác.
Kết quả là thay vì những câu nói xã giao điển hình, ông Vương Nghị khởi đầu cuộc họp báo chung giữa hai lãnh đạo ngành ngoại giao Mỹ - Trung bằng những lời chỉ trích Washington.
"Gần đây, khi phía Mỹ liên tục leo thang thương mại đối với Trung Quốc, họ cũng đưa ra một loạt các hành động liên quan đến vấn đề Đài Loan gây hại cho quyền và lợi ích của Trung Quốc, đồng thờiđã đưa ra những lời chỉ trích không căn cứ về chính sách trong nước và nước ngoài của Trung Quốc", ông Vương Nghị chỉ trích ngay đầu buổi họp báo chung với ông Mike Pompeo tại Bắc Kinh.
"Chúng tôi tin rằng đây là một cuộc tấn công trực tiếp vào lòng tin lẫn nhau của chúng tôi, và đã tạo ra một cái bóng trên quan hệ Trung Quốc - Mỹ", ông Vương Nghị nói thêm. "Chúng tôi yêu cầu phía Mỹ ngăn chặn hành động sai lầm này".
Ông Vương yêu cầu Mỹ ngừng bán vũ khí cho Đài Loan, cắt đứt các chuyến thăm chính thức cũng như quan hệ quân sự với hòn đảo tự trị mà Trung Quốc luôn xem là một phần lãnh thổ không thể tách rời của mình, theo một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc.
Đáp lại người đồng cấp Trung Quốc, ông Pompeo nói "những vấn đề mà ông (ông Vương Nghị) nêu ra là những bất đồng cơ bản giữa hai bên": "Chúng tôi có mối quan tâm lớn về những hành động mà Trung Quốc đã thực hiện và tôi mong muốn có cơ hội để thảo luận về những điều này ngày hôm nay bởi vì đây là một mối quan hệ cực kỳ quan trọng".
Chuyến thăm của ông Pompeo cho thấy sự căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đang lên cao như thế nào khi ông chỉ có cuộctiếp xúc vớiông Dương Khiết Trì, người đứng đầu ủy ban đối ngoại của đảng Cộng sản Trung Quốc mà không có cuộc gặp vớiChủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Dù theo các quan chức ngoại giao Mỹ thì chuyện này "không lạ", nhưng thông thường các quan chức Mỹ khi công du sang Trung Quốc vẫn hay đến chào xã giao ông Tập Cận Bình. Bản thân ông Pompeo hồi tháng 6 khi công du Trung Quốc còn gặp và chúc ông Tập Cận Bình có một sinh nhật vui vẻ.
Dù có quá nhiều căng thẳng và sẵn sàng chỉ trích nhau trong một cuộc họp báo chung, nhưng theo những quan chức ngoại giao cao cấp của Mỹ thì Washington vẫn mong Bắc Kinh hợp tác trong vấn đề loại bỏ vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, nước có đồng minh chính là Trung Quốc.
Nhưng tờ Global Times, phụ trương của Nhân dân Nhật báo thì cho rằng mối quan hệ xấu đi của Mỹ và Trung Quốc có thể làm "thay đổi sâu sắc" môi trường chiến lược cho các vấn đề khu vực như Triều Tiên
"Đối với châu Á, mức độ nghiêm trọng của các tranh chấp Trung Quốc - Mỹ đang thu hút nhiều sự chú ý và ở một mức độ nào đó làm giảm sự chú ý đến vấn đề bán đảo Triều Tiên", tờ Global Times bình luận.
Thiên Hà (theo CNBC)