Các chuyên gia sức khỏe thường khuyến khích tìm đến nơi dùng máy điều hòa mát mẻ để tránh cái nóng mùa hè. Nhưng liệu lời khuyên này có đúng trong thời dịch COVID-19?
Ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy không gian thông gió kém hoặc thiếu lưu chuyển không khí làm tăng nguy cơ lây lan vi rút gây COVID-19. Theo nhà dịch tễ học Donald Milton thuộc đại học Maryland (Mỹ): “Bất cứ khi nào đi vào môi trường kín thì nguy cơ nhiễm bệnh đều tăng. Tôi lo lắng nhất tình huống một khu tránh nóng (cooling center) với hệ thống lọc/lưu chuyển không khí không hoạt động và mọi người tiếp xúc gần”.
Nhà dịch tễ học Milton nằm trong một nhóm nghiên cứu xem xét sự lây lan vi rút influenza gây bệnh cúm mùa. Họ phát hiện influenza hoàn toàn có thể truyền qua giọt bắn nhỏ (10 - 100 μm) thay vì giọt bắn lớn như niềm tin bấy lâu nay.
Ngoài ra nhóm nghiên cứu còn ghi nhận khả năng lây lan của vi rút dường như giảm sút ở nơi thông thoáng. Vì influenza và SARS-CoV-2 đều là vi rút đường hô hấp, nên nhà dịch tễ học Milton tin rằng kiểu không gian kín mà chúng ta thường tìm đến để tránh nóng cũng là môi trường lý tưởng cho SARS-CoV-2.
Giáo sư Edward Nardell thuộc trường Y khoa Harvard (Mỹ) cho biết môi trường rủi ro thấp như tòa nhà văn phòng thường khiến nhân viên công sở phải hít đi hít lại không khí không trong lành. Cuối tháng 6, ông trích dẫn công trình nghiên cứu các chủng bệnh lao kháng thuốc và cảnh báo: “Khi chúng ta đi vào không gian trong nhà tránh nóng rồi hít lại lượng không khí bốc lên cao, nguy cơ nhiễm bệnh là rất lớn”.
Một nghiên cứu ở Trung Quốc có thể làm thay đổi quan điểm giọt bắn mang vi rút không thể di chuyển xa quá 6 feet (gần 2 mét). Họ tập trung xem xét một số tình huống xung quanh một ổ dịch nhỏ là nhà hàng tại thành phố Quảng Châu.
Nhà hàng không cửa sổ, 10 thực khách ngồi ba bàn khác nhau - không gian ăn uống này đầy vi rút sau 2 tuần. Vài thực khách nhiễm bệnh dù ngồi cách xa trường hợp đem vi rút vào nhà hàng đến 14 feet (hơn 4 mét). Từ đây, nhóm nghiên cứu kết luận chính luồng khí tạo ra từ hệ thống điều hòa đưa giọt bắn đi xa hơn.
Theo giáo sư Nardell, mỗi cá nhân nên tự bảo vệ mình khi ở môi trường trong nhà bằng cách đeo khẩu trang và giữ khoảng cách. Phía cơ quan chức năng nên đầu tư lắp đặt đèn diệt khuẩn.
Giáo sư sinh học Erin Bromage thuộc đại học Massachusetts-Dartmouth (Mỹ) thì cho rằng các tòa nhà thương mại nên lắp đặt bộ lọc không khí. Bang New York (Mỹ) đã yêu cầu trung tâm mua sắm lớn lắp bộ lọc đạt chuẩn MERV-13 - lọc được hơn 90% lượng hạt bụi kích thước 3 - 10 micron - trước lúc mở cửa trở lại.
Lưu ý nguy cơ từ taxi hoặc phương tiện giao thông chia sẻ, ông cũng khuyến cáo hành khách nên yêu cầu tài xế hạ kính xe.
Cẩm Bình (theo ABC News)