Ngày 9.2 tới, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe sẽ đề nghị Hàn Quốc giúp sơ tán công dân Nhật khỏi Hàn Quốc nếu xảy ra tình trạng khẩn cấp ở bán đảo Triều Tiên.
Theo nguồn tin từ chính phủ Nhật của báo Japan Times, trong chuyến thăm Hàn Quốc hai ngày từ ngày 9.2 tới, ông Abe sẽ đề nghị Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ủng hộ kế hoạch trên.
Nguồn tin nói quyết định này cho thấy Nhật lo ngại căng thẳng gia tăng có thể xảy ra chiến tranh giữa Mỹ với CHDCND Triều Tiên, sau khi bế mạc Olympic mùa đông 2018 ở Pyeongchang (Hàn Quốc).
Dù sự căng thẳng đã hạ nhiệt trước sự kiện thể thao này, vẫn có những đồn đoán trong chính phủ Nhật: Bình Nhưỡng sẽ hành động quân sự, khi Mỹ-Hàn lại tập trận chung sau khi bế mạc Paralympic mùa đông 2018 (vào ngày 18.3).
Tổng thống Moon và Thủ tướng Abe sẽ có cuộc nói chuyện bên lề lễ khai mạc Olympic 2018 (ngày 9.2 tới). Dự kiến cuộc gặp 45 phút này diễn ra tại một khách sạn gần sân vận động.
Hôm 31.1, Thủ tướng Abe đã báo cáo Ủy ban ngân sách Thượng viện Nhật: “Vì sự an toàn của đồng bào, tôi sẽ đề nghị Hàn Quốc hợp tác”.Ông cũng nêu các chủ đề nói chuyện là hợp tác 3 bên Nhật-Hàn-Mỹđể kiềm chế chương trình vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, và về thỏa thuận “phụ nữ mua vui” năm 2015, liên quan vấn đề phụ nữ Hàn Quốc bị bắt làm nô lệ tình dục trong các nhà thổ dành cho quân đội Nhật.
Theo Japan Times, kế hoạch của ông Abe là giải thích với lãnh đạo Hàn Quốc về lý do ông cảm thấy cần có kế hoạch sơ tán người Nhật nếu xảy ra tình trạng khẩn cấp. Ông cũng sẽ đề nghị khởi động đàm phán với Mỹ và các nước khác.
Tổng thống Hàn Quốc đã kỳ vọng Olympic 2018 sẽ thể hiện với cộng đồng quốc tế rằng căng thẳng liên Triều đã hạ nhiệt. Hai miền đồng ý hai đoàn thể thao Hàn-Triều sẽ đi dưới một lá cờ chung trong cuộc diễu hành khai mạc Olympic 2018, và lập một đội tuyển nữ khúc côn cầu nữ trên băng thống nhất.
Bộ Ngoại giao Nhật Bản ước tính từ tháng 10.2016, có khoảng 38.000 kiều dân Nhật sống ở Hàn Quốc. Nhật đã xem xét các kế hoạch khẩn cấp, gồm thuê máy bay đến Seoul cùng các thành phố khác ở Hàn Quốc để đón người Nhật về nước. Bên cạnh đó là dùng xe chở đồng bào đến cảng Busan (phía nam) và tàu thủy sẽ chở họ về đảo Tsushima ở tỉnh Nagasaki (Nhật).
Nhiều người trong chính phủ Nhật tin tưởng tàu khu trục và máy bay của Cục Phòng vệ Nhật Bản (SDF) và quân đội Mỹ cũng sẽ được sử dụngđể vận chuyển kiều dân Nhật. Nhật đã báo với Hàn Quốc rằng muốn bàn khả năng đưa quân SDF đến Hàn Quốc để sơ tán dân Nhật.
Một tuần trước khi khai mạc Olympic mùa đông 2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn muốn ép Bình Nhưỡng từ bỏ vũ khí hạt nhân, bằng cách tư vấn các đồng minh Nhật-Hàn.
Trong từng cuộc điện thoại với Tổng thống Moon và Thủ tướng Abe, ông Trump nói các cuộc đối thoại liên Triều là sự phát triển tích cực. Ông Trump nói ông sẵn sàng dùng ngoại giao để xử lý tình hình căng thẳng gia tăng, nhưng cũng nói Mỹ sẽ dùng biện pháp cứng rắnnếu cần thiết.
Bích Ngọc (theo Japan Times)