Lãnh đạo hai nước Nhật Bản và Úc ngày 18.1 nhất trí tăng cường hợp tác quân sự, trong bối cảnh mối đe dọa từ CHDCND Triều Tiên cũng như phạm vi ảnh hưởng của Trung Quốc ngày càng tăng, còn cam kết gắn bó với khu vực của Mỹ đang bị nghi ngờ.
Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull trong chuyến thăm Nhật Bản một ngày đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, bàn về những vấn đề an ninh lẫn kinh tế của khu vực.
Về vấn đề bán đảo Triều Tiên, hai lãnh đạo cảnh báo về thái độ quá lạc quan với những cuộc đối thoại liên Triều thảo luận chuyện Bình Nhưỡng cử phái đoàn tham gia Olympic mùa đông 2018 thời gian qua.
Thủ tướng M.Turnbull cho biết: “Lịch sử cho chúng ta một bài học cay đắng về Triều Tiên. Họ có thói quen kéo dài hoạt động quân sự hóa của mình rồi tạm thời lắng lại, thuyết phục mọi người rằng họ đang thay đổi, nhưng sau đó thì không thay đổi gì và tiếp tục quân sự hóa”.
Thủ tướng S.Abe đồng tình với quan điểm trên, nhấn mạnh những biện pháp trừng phạt kinh tế phải được thực hiện nghiêm ngặt để đảm bảo giữ được sức ép với Bình Nhưỡng.
Trong tuyên bố chung đưa ra sau cuộc gặp, lãnh đạo Úc - Nhật cũng bày tỏ quan ngại về tình hình trên Biển Đông và biển Hoa Đông, cùng “phản đối mạnh mẽ bất cứ hành động đơn phương, mang tính cưỡng chế làm thay đổi hiện trạng và gia tăng căng thẳng trong khu vực”.
Cuộc gặp giữa hai lãnh đạo Úc - Nhật diễn ra một tuần sau khi Tokyo chỉ trích động thái đưa tàu ngầm hạt nhân vào vùng biển gần quần đảo Senkaku của Bắc Kinh. Trong khi đó, Canberra gần đây cũng lên tiếng cho rằng Trung Quốc đang xây “những công trình vô dụng” khi đổ tiền viện trợ vào các quốc gia Thái Bình Dương.
Trong bối cảnh này, Úc và Nhật cam kết sẽ hợp tác quân sự chặt chẽ hơn. Hai nước sẽ có cuộc tập trận chung đầu tiên, với sự tham gia của các máy bay chiến đấu, tại Nhật Bản vào năm 2018 này.
Đặc biệt, hai bên cũng bàn về một “thỏa thuận thăm viếng qua lại giữa hai lực lượng”, cho phép quân đội Úc lưu trú thời gian ngắn ở Nhật, còn quân đội Nhật có thể tổ chức huấn luyện tại Úc. Thỏa thuận này khác thỏa thuận năm 1960 kí giữa Mỹ và Nhật, cho phép quân đội Mỹ đóng quân thường trực trên khắp Nhật Bản.
Nếu thỏa thuận Úc - Nhật nêu trên được kí kết, Úc sẽ trở thành đối tác thân cận thứ hai của Nhật, chỉ sau Mỹ.
Trên mặt trận thương mại, hai lãnh đạo nhấn mạnh cam kết đưa Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đi vào hiệu lực càng sớm càng tốt.
Ngoài cuộc hội đàm giữa hai lãnh đạo, Thủ tướng M.Turnbull trong chuyến thăm còn đến tham quan một căn cứ huấn luyện quân sự bên ngoài thủ đô Tokyo và hệ thống đánh chặn tên lửa PAC-3.
Cẩm Bình (theo Straits Times)