Gửi bình luận
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg và Tổng thống Mỹ mới đắc cử Donald Trump đã có cuộc điện đàm vào ngày 18.11. Trong cuộc trò chuyện, cả hai ông đều nhấn mạnh tầm quan trọng về sự bền vững của liên minh NATO và đảm bảo duy trì cam kết về an ninh của khối.
Trong suốt chiến dịch tranh cử, ông Trump đã gây lo ngại cho các nước đồng minh NATO khi lên án họ chi tiêu quá ít cho quốc phòng và có thể rút khỏi khối trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Nga.
“Tổng thống Mỹ mới đắc cử và Tổng thư ký đều nhấn mạnh đến tầm quan trọng về sự bền vững của NATOđồng thời thảo luận về cách thích ứng của khối trong môi trường an ninh mới, trong đó đề ra cách đối phó với chủ nghĩa khủng bố”, tuyên bố của NATO sau cuộc điện đàm.
Hiện ông Trump và các cộng sự chưa đưa ra bình luận nào về cuộc điện đàm với người đứng đầu NATO.
Hai nhà lãnh đạo cũng đề cập đến chi tiêu quốc phòng và đồng ý rằng “đã có tiến bộ về chia sẻ gánh nặng được công bằng hơn, nhưng còn nhiều việc phải làm”, nhấn mạnh đến việc Mỹ hiện đang phải chi trả nhiều hơn châu Âu trong việc bảo đảm an ninh cho các nước đồng minh này.
Kể từ sau khi Liên Xô sụp đổ, các nước NATOđã cắt giảm chi tiêu quốc phòng xuống mức thấp nhất trong lịch sử, tạo nên gánh nặng cho Mỹ khi phải chi đến 3/4 tổng chi phí hoạt động của liên minh.
Việc Nga dưới thời Tổng thống Vladimir Putin trở nên quyết đoán hơn đã buộc các chính phủ châu Âu một lần nữa phải chi tiêu cho quốc phòng nhiều hơn.
Trên thực tếchỉ có Anh, Ba Lan, Hy Lạp và Estonia là các quốc gia châu Âu đáp ứng được những mục tiêu của NATO khi dành 2% GDP cho ngân sách quốc phòng. Ngay cả cường quốc kinh tế lớn nhất châu Âu là Đức cũng chỉ bỏ gần 2% GDP cho chi tiêu quốc phòng. Vì vậy Tổng thống Obama đã nhiều lần thúc giục các đồng minh phải chinhiều hơn cho quân sự nhưng cho đến nay các nước chưa đồng ý.
Trước cuộc điện đàm với ông Trump, phát biểu trong hội nghị thượng đỉnh ở Brussels, ông Stoltenberg nói chi tiêu quốc phòng ở châu Âu là một trong những ưu tiên hàng đầu của ông và hy vọng sẽ đượcđáp ứng dưới sự hỗ trợ của các Bộ trưởng Quốc phòng thành viên NATO. Tuy nhiên, việc muốn tăng chi tiêu quốc phòng lại vấp phải sự phản đối từ các nhà quản lý tài chính.
“Khi căng thẳng leo thang, chúng taphải tăng chi tiêu cho quốc phòng”, ông Stoltenberg nói.
Người đứng đầu khối NATO điểm lại các sự kiện gần đây ở Bắc và Tây Phi, mối đe dọa của chiến binh Hồi giáo và việc Nga sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014.
“Hãy dừng lại việc cắt giảm và phải tăng chi tiêu quốc phòng lên 2% GDP, đây là thông điệp mạnh mẽ gửi tới các thành viên. Điều đáng mừng là chúng tôi đã có nhiều tiến bộ mặc dù chặng đường còn rất dài. Tôi chắc chắn NATO sẽ là sự ưu tiên hàng đầu của ông Trump”, ôngStoltenberg nói thêm.
Ông Stoltenberg hy vọng ngân sách chi tiêu quốc phòng châu Âu trong năm 2016 sẽ tăng thêm 3%. Theo ông, nếu tất cả các đồng minh châu Âu và Canada dành 2% GDP cho ngân sách quốc phòng thì NATO sẽ có thêm 100 tỉ USD chi tiêu.
Thiên Hà
