Gửi bình luận
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 30.8 đe dọa đưa nước này ra khỏi Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và tiếp tục chỉ trích hệ thống thương mại quốc tế.
Nhà lãnh đạo phát biểu trong cuộc phỏng vấn của Bloomberg tại Nhà Trắng: “Nếu họ không cải tổ, tôi sẽ cho (Mỹ) rút khỏi WTO”. Ông còn cho rằng thỏa thuận thành lập tổ chức này “là thỏa thuận thương mại tệ nhất từ trước đến nay”.
Lời đe dọa nêu trên nếu thành hiện thực sẽ có tác động mạnh mẽ hơn nhiều so với cuộc chiến thương mại mà Washington đang tiến hành với Trung Quốc, đồng thời làm suy yếu nghiêm trọng hệ thống thương mại đa phương hậu Chiến tranh thế giới thứ 2 mà họ dày công xây dựng.
Tổng thống Mỹ vào tháng trước tuyên bố nước này gặp nhiều bất lợi do bị WTO “đối xử tệ” trong nhiều năm. Trump yêu cầu tổ chức thương mại cần thay đổi cách thức hoạt động.
Cùng với Tổng thống Trump, Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer cũng đánh giá cho phép Trung Quốc gia nhập năm 2001 là một sai lầm lớn. Ông nhiều lần kêu gọi áp dụng cách tiếp cận cứng rắn với WTO, cho rằng tổ chức không có khả năng đối phó với một nền kinh tế phi thị trường như Bắc Kinh.
Không những vậy, Lighthizer còn cáo buộc hệ thống giải quyết tranh chấp của WTO xâm phạm chủ quyền Mỹ đặc biệt trong vấn đề chống bán phá giá. Nước này ngăn chặn việc bổ nhiệm người cho Cơ quan giải quyết tranh chấp thuộc WTO.
Trong cuộc phỏng vấn 30.8, Tổng thống Trump cho biết Mỹ hiếm khi thắng vụ kiện nào tại WTO. Mọi chuyện chỉ có chút ít thay đổi từ năm 2017.
“Chúng tôi bắt đầu thắng kiện nhiều từ năm ngoái. Bạn biết vì sao không? Vì họ biết nếu không làm vậy thì chúng tôi sẽ rút khỏi”, theo ông Trump.
Viện nghiên cứu chính sách Cato chỉ ra rằng Mỹ thua 90% số vụ họ bị kiện. Tuy nhiên họ cũng thắng đến hơn 90% số vụ do nước này khởi kiện, và là thành viên WTO kiện quốc gia khác nhiều nhất.
Liên minh châu Âu (EU) đang dẫn dắt nỗ lực để xuất cải tổ nhằm xoa dịu bất hòa Mỹ - WTO. Giới chức EU cùng Nhật Bản tuần trước vừa sang Washington thảo luận vấn đề này, cũng như bàn cách đối phó với Trung Quốc trong khuôn khổ WTO.
Kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ 2, nhiều đời Tổng thống Mỹ luôn đi đầu trong việc thiết lập và củng cố những quy tắc thương mại toàn cầu, khẳng định rằng quy tắc giúp giữ cho nền kinh tế thế giới ổn định. WTO được lập ra năm 1994, như một phần trong nỗ lực tạo ra diễn đàn giải quyết tranh chấp thương mại của các nền kinh tế lớn, trong đó giữ vai trò quan trọng là Washington.
Cẩm Bình (theo Bloomberg)
