Philippines cáo buộc Trung Quốc thất hứa, tiếp tục "quấy rối" ở Biển Đông

Philippines đã cáo buộc Trung Quốc tiếp tục "quấy rối" ở Biển Đông, ba ngày sau khi Bắc Kinh hứa không can thiệp vào nỗ lực tiếp tế cho một bãi cạn do Philippines kiểm soát phi pháp ở quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam).

Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana hôm qua 24.11 nói với tờ Philippine Daily Inquirer rằng một đội nhỏ lính thủy đánh bộ Philippines đã được tiếp tế thành công lương thực và các nguồn cung khác vào ngày 23.11.

Phó đô đốc Ramil Roberto Enriquez, Tư lệnh Bộ chỉ huy phía Tây của Philippines, nói với Inquirer rằng "không có sự cố không đáng có" khi hai chiếc thuyền vỏ gỗ đến Bãi cạn Cỏ Mây 11 giờ sáng hôm 23.11.

Tuy nhiên, Lorenzana nói với tờ báo rằng một tàu của Cảnh sát biển Trung Quốc đã cử một đoàn ba thủy thủ đi trên một chiếc xuồng cao su tới để chụp ảnh và quay phim trong khi vật tư đang được dỡ xuống BRP Sierra Madre — một tàu hải quân thời Thế chiến II – đã được Philippines cố tình điều tới rạn san hô để phục vụ như một tiền đồn của Philippines vào năm 1999.

"Tôi đã trao đổi với đại sứ Trung Quốc rằng chúng tôi coi những hành động này như một hình thức đe dọa và quấy rối", Lorenzana nói.

Hồi đầu tuần, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines cho biết đặc phái viên hàng đầu của Trung Quốc, Huang Xilian, đã đảm bảo với ông hôm 21.11 rằng các tàu Trung Quốc "sẽ không can thiệp".

Ông cũng lưu ý, một cách thận trọng: "Chúng tôi sẽ xem liệu họ có đúng với lời của họ hay không vì Hải quân của chúng tôi sẽ tiến hành tiếp tế trong tuần này."

Cam kết không can thiệp được đưa ra sau nhiều ngày bế tắc căng thẳng giữa 2 nước. Vào ngày 16.11, ba tàu tuần duyên của Trung Quốc đã chặn các tàu tiếp tế của Philippines và dùng vòi rồng phun vào các tàu nhỏ hơn, buộc phía Philippines phải hủy bỏ nhiệm vụ.

Sự việc đó khiến Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr phải gửi công hàm ngoại giao phản đối hai ngày sau đó, đồng thời viện dẫn Hiệp ước Phòng thủ chung giữa Philippines và Mỹ trong đó có đề cập trường hợp các tàu Philippines bị tấn công ở Biển Đông.

Ngày 19.11, Bộ Ngoại giao Mỹ đã ủng hộ Philippines bằng cách tái khẳng định các cam kết hiệp ước của mình.

Bãi cạn Cỏ Mây là một rạn san hô vòng thuộc cụm Bình Nguyên của quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam nhưng bị Philippines chiếm đóng phi pháp.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông cái gọi là "đường chín đoạn" của họ, không được thế giới công nhận.

Một phán quyết trọng tài năm 2016 ở The Hague tuyên bố các yêu sách trên của Trung Quốc là vô hiệu, nhưng Bắc Kinh bác bỏ toàn bộ phán quyết của Philippines kiện Trung Quốc.

Chính phủ của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã phủ nhận việc không nhất quán bảo vệ các quyền lãnh thổ của Manila trước Trung Quốc, mặc dù bản thân ông Duterte đã ám chỉ về bản chất vô ích của việc đứng lên đấu tranh với Bắc Kinh.