Ngày 8.8 tới sẽ diễn ra cuộc bầu cử tổng thống Kenya, nhưng nỗi sợ bạo lực bùng nổ càng tăng từ ngày 31.7, sau vụ một quan chức bị tra tấn và bị giết.
Ông Chritopher Msando là lãnh đạo nhánh công nghệ-thông tin-liên lạc của Ủy ban bầu cử độc lập (IEBC). Ông có công lớn phát triển một hệ thống đăng ký-kiểm phiếu điện tử cho Ủy ban bầu cử độc lập (IEBC).
Xác của ông Msando được tìm thấy ở một vùng ngoại ô thủ đô Nairobi hôm 29.7, nhưng 48 giờ sau mới có thông tin về cái chết của ông.
Cùng ngày 31.7, IEBC phải hủy kế hoạch thử nghiệm hệ thống mới kiểm tra thẻ căn cước của cử tri, vì ông Msando là người cần thiết cho tiến trình thử nghiệm này.
Trước đó, ông Msando thường xuất hiện trên các phương tiện truyền thông, trấn an cử tri rằng công nghệ triển khai ở kỳ bầu cử tới bảo đảm chống được gian lận.
Xác của một phụ nữ được giấu danh tính cũng được tìm thấy.Các quan chức IEBC nói ông Msando đã bị tra tấn dã man trước khi ông chết.
Báo chí địa phương đưa tin ông Msando đã báo cảnh sát biết: ông nhận được nhiều lời dọa giết, trước khi ông mất tích hồi tuần trước.
Ông Msando khi còn sống
Nghi án ông Msando bị giết xảy ra trước ngày bầu cử tổng thống, nghị sĩ và đại diện địa phương ở Kenya vào ngày 8.8. tới.Cuộc bầu cử tổng thống là cuộc chạy đua giữa đương kim Tổng thống Uhuru Kenyatta, 55 tuổi, với người thách cử là Raila Odinga, 72 tuổi.
Những dự báo sớm cho rằng Tổng thống Kenyatta sẽ dễ dàng thắng cử. Nhưng các thăm dò gần đây cho thấy sẽ là một cuộc chạy đua quyết liệt giữa ông với đối thủ Odinga.
Hai ông tố nhau có những chiến thuật ‘bôi nhọ’ lẫn nhau, như ông Kenyatta-thủ lĩnh đảng Liên minh 50 năm, muốn có thêm 5 năm nhiệm kỳ 2 (cuối cùng)-tố đối thủ Odinga toan tính gây chia rẽ trong khối nhân dân, kích động bạo lực.
Ông Odinga cáo buộc Tổng thống Kenyatta âm mưu gian lận kết quả bầu cử. Ông kể vì chuyện gian lận mà ông bị ‘cướp’ thắng lợi trong hai lần bầu cử trước. Năm 2013, các máy bỏ phiếu điện tử liên tục bị hỏng hóc. Nhưng tòa án bác hồ sơ kiện của ông.
Tháng 12. 2007, ông Odinga kêu gọi người ủng hộ ông xuống đường biểu tình phản đối, sau khi cuộc bầu cử bị ngưng đột ngột và công bố người chiến thắng.
Sau đó, những vụ phản đối chính trị và bạo lực chủng tộc đã làm chết hơn 1.500 người, hơn nửa triệu người dân Kenya mất nhà cửa và gây ra tình trạng kỳ thị bộ tộc.
Chủ tịch IEBC Wafula Chebukati nói: “Vấn đề duy nhất là ai giết ông Msando và lý do... Tôi yêu cầu chính phủ bảo đảm an ninh cho toàn bộ thành viên IEBC, để tổ chức này giúp Kenya có cuộc bầu cử công bằng và tự do”.
Nhà phân tích Rashid Abdii của tổ chức Khủng hoảng Quốc tế nói việc giết một quan chức liên quan hệ thống bầu cử điện tử “chắc chắn gây nghi ngờ và khiến người dân mất tin tưởng vào kết quả bầu cử.
Tổ chức Nhân quyền quốc tế nói phải điều tra khẩn cấp cái chết của ông Msando.
Nhiều nhà phân tích nói viễn cảnh tái diễn sự rối loạn của cuộc bầu cử 2007 là rất thấp, dù sẽ có những cuộc đánh nhau giữa các phe phái sau khi có kết quả bầu cử.
Cái chết của ông Msando được công bố, vài ngày sau khi một kẻ tấn công giết chết một cảnh sát bảo vệ nhà nghỉ của phó tổng thống Kenya.
Kenya là nền kinh tế lớn nhất miền Đông châu Phi, đang bị hạn hán nặng, tham nhũng nặng, lạm phát cao, tỉ lệ thất nghiệp cao.
Bích Ngọc (theo Telegraph)