12 giờ trưa 3.1 (nửa đêm 3.1 theo giờ Việt Nam), Quốc hội khóa mới của Mỹ (khóa 117) được bầu trong cuộc tổng tuyển cử ngày 3.11.2020 đã nhóm họp lần đầu tiên tại thủ đô Washington D.C.
Theo báo The Hill và Washington Post, Quốc hội Khóa 117 của Mỹ đã nhóm họp theo đúng qui định của Hiến pháp vào trưa 3.1 tại Đồi Capitol, trong đó có cả các nghị sĩ đắc cử được bầu trong cuộc bầu cử ngày 3.11 vừa qua.
Dù để mất 13 ghế hạ viện vào tay đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử tháng 11, song đảng Dân chủ vẫn nắm quyền kiểm soát Hạ viện Mỹ khóa mới với một đa số mong manh 222 ghế, so với 211 ghế của phe Cộng hòa.
Với kết quả này, nhiều khả năng bà Nancy Pelosi, người lãnh đạo đảng Dân chủ hơn 2 thập kỷ qua, sẽ được bầu lại làm Chủ tịch Hạ viện. Bà cũng là nữ Chủ tịch Hạ viện duy nhất trong lịch sử nước Mỹ tới thời điểm này.
Trong thông điệp trước khi Quốc hội khóa mới nhóm họp, bà Nancy Pelosi viết: “Tôi tin tưởng cuộc bỏ phiếu bầu Chủ tịch Hạ viện ngày 3.1 sẽ cho thấy một đảng Dân chủ đoàn kết, sẵn sàng đương đầu với các thách thức ở phía trước. Chúng ta sẵn sàng đưa đất nước của chúng ta vào một lộ trình mới, bắt đầu bằng cuộc họp kiểm phiếu Đại cử tri ngày 6.1 tới”.
Giống Hạ viện Mỹ khóa 116, Hạ nghị sĩ Dân chủ Steny Hoyer tiếp tục giữ vai trò Lãnh đạo phe đa số tại Hạ viện khóa 117, trong khi Hạ nghị sĩ Cộng hòa Kevin McCarthy đảm nhiệm cương vị Lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện.
Lễ tuyên thệ nhậm chức của Hạ viện khóa mới dự kiến diễn ra vào chiều tối cùng ngày.
Tại Thượng viện, Phó Tổng thống Mike Pence, trên cương vị Chủ tịch Thượng viện, sẽ chủ trì lễ tuyên thệ nhậm chức của các Thượng nghị sĩ đắc cử trong cuộc tổng tuyển cử hôm 3.11.2020, bao gồm 4 Thượng nghị sĩ Cộng hòa và 2 Thượng nghị sĩ Dân chủ. Các Thượng nghị sĩ sẽ bắt buộc phải đeo khẩu trang khi tuyên thệ nhậm chức.
Khác với Hạ viện, Thượng viện Mỹ sau cuộc bầu cử 2020 vẫn chưa có kết quả cuối cùng và hiện chưa rõ đảng nào sẽ nắm quyền kiểm soát tại cơ quan lập pháp này. Hiện nay, Đảng Cộng hòa đang giữ 50 ghế, Dân chủ 48 ghế. Hai ghế Thượng nghị sĩ còn lại sẽ được quyết định trong cuộc bầu cử bổ sung ngày 5.1 tại tiểu bang Georgia. Cuộc bầu cử tại bang Georgia là cuộc cạnh tranh giữa 2 cặp ứng cử viên Ossoff-Perdue và Warnock-Loeffler.
Nếu phe Dân chủ giành chiến thắng và có thêm hai ghế Thượng nghị sĩ, Thượng viện khóa 117 sẽ có tỷ lệ cân bằng 50-50. Khi đó, theo qui định của Hiến pháp, lá phiếu của Chủ tịch Thượng viện (người đồng thời là Phó Tổng thống Mỹ) sẽ đóng vai trò quyết định.
Sau khi tuyên thệ nhậm chức, một trong những hoạt động đáng chú ý đầu tiên của lưỡng viện Quốc hội Mỹ đó là triệu tập phiên họp đặc biệt vào ngày 6.1 tới để điểm đếm kết quả bầu tổng thống của Đại cử tri đoàn.
Trước đó, vào ngày 14.12, Đại cử tri đoàn của Mỹ đã bỏ phiếu chính thức bầu Tổng thống Mỹ, theo đó ứng cử viên Joe Biden của đảng Dân chủ đã giành chiến thắng với 306 phiếu đại cử tri và trở thành Tổng thống đắc cử của nước này. Đương kim Tổng thống Donald Trump nhận được 232 phiếu đại cử tri. Nếu không có gì bất ngờ, kết quả nói trên sẽ được Chủ tịch Thượng viện Pence công bố ngày 6.1 và đây là bước thủ tục cuối cùng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.
Tổng thống đắc cử Joe Biden và Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris sẽ tuyên thệ nhậm chức ngày 20.1 tới.