Sau Thụy Điển và Anh, Đức sắp ra lệnh cấm với Huawei, ZTE trong mạng 5G

Đây là động thái quan trọng nhằm giải quyết các mối lo ngại về bảo mật.

Lệnh cấm của Đức có thể gồm cả các thành phần Huawei và ZTE đã tích hợp sẵn trong mạng 5G, yêu cầu các nhà khai thác phải loại bỏ và thay thế chúng.

Người phát ngôn Bộ Nội vụ xác nhận rằng chính phủ Đức đang tiến hành đánh giá chung các nhà cung cấp công nghệ viễn thông. Chính phủ Đức đang trong quá trình đánh giá lại mối quan hệ với đối tác thương mại hàng đầu Trung Quốc. Tuy nhiên chưa có nhà khai thác nào bị cấm sử dụng một số thành phần nhất định từ các công ty Trung Quốc trong mạng 5G của họ.

Người phát ngôn Bộ Nội vụ Đức cho biết: “Thay đổi chính là các biện pháp kiểm tra nghiêm ngặt với các rủi ro bảo mật tiềm ẩn hiện cũng được áp dụng cho các thành phần đang có trong mạng viễn thông”, đồng thời nói thêm rằng các nhà khai thác sẽ không nhận được tiền bồi thường cho các bộ phận phải tách ra khỏi mạng và bị thay thế.

Theo báo cáo của Bộ Nội vụ Đức về quá trình đánh giá, nếu nhà cung cấp cụ thể bị xem là được kiểm soát trực tiếp hoặc gián tiếp bởi chính phủ quốc gia khác thì có thể bị cấm cung cấp các thành phần quan trọng.

“Điều này cho thấy chính phủ Đức cuối cùng có thể đang nghiêm túc đối mặt với những rủi ro liên quan đến an ninh quốc gia từ Trung Quốc. Tuy nhiên sau nhiều năm trì hoãn, mạng 5G của Đức đang phụ thuộc nhiều vào các nhà cung cấp Trung Quốc. Việc giải quyết vấn đề này sẽ mất nhiều năm", theo Noah Barkin, chuyên gia tại công ty Rhodium Group nghiên cứu về quan hệ Đức - Trung.

Những người chỉ trích Huawei và ZTE nói rằng mối liên hệ chặt chẽ giữa họ với các dịch vụ bảo mật của Trung Quốc đồng nghĩa việc nhúng chúng vào các mạng di động phổ biến trong tương lai có thể giúp gián điệp quốc gia châu Á và thậm chí cả những kẻ phá hoại tiếp cận cơ sở hạ tầng thiết yếu.

Huawei, ZTE và chính phủ Trung Quốc bác bỏ những tuyên bố này.

Người phát ngôn Huawei cho biết công ty không bình luận về suy đoán và có "hồ sơ bảo mật rất tốt" trong suốt 20 năm cung cấp công nghệ cho Đức cũng như phần còn lại của thế giới. ZTE đã không trả lời ngay lập tức khi được đề nghị bình luận.

Trong khi một số quốc gia trên khắp châu Âu vẫn đang xây dựng chính sách viễn thông, đến nay chỉ có Anh và Thụy Điển cấm Huawei, ZTE cung cấp thiết bị mạng 5G quan trọng.

Thorsten Benner, chuyên gia về Trung Quốc và là Giám đốc Viện Chính sách công toàn cầu tại Berlin (thủ đô Đức), nói: “Điều quan trọng là ở các chi tiết. Sẽ là một bước tiến lớn nếu điều này bao gồm tất cả thành phần mạng truy cập mà các nhà khai thác đã sử dụng quá nhiều của Huawei những năm gần đây”.

Đức đã thông qua luật bảo mật CNTT vào năm 2021, đặt ra những rào cản lớn với các nhà sản xuất thiết bị viễn thông cho các mạng thế hệ tiếp theo, nhưng chưa cấm Huawei và ZTE như một số quốc gia khác đã làm.

Một báo cáo mới cho thấy Đức thực sự đã trở nên phụ thuộc nhiều hơn vào Huawei về thiết bị mạng truy cập vô tuyến (RAN) 5G so với mạng 4G, dù các nhà khai thác đã tránh sử dụng công nghệ của hãng này cho các mạng lõi.

Mạng lõi (core network) là một phần quan trọng trong kiến trúc mạng viễn thông, kết nối các thành phần của một mạng lớn lại với nhau, bao gồm các mạng cục bộ (LAN), mạng trung tâm dữ liệu (data center network), mạng truy cập không dây (wireless access network) và mạng internet.

Mạng lõi là phần trung tâm của mạng và cung cấp khả năng kết nối giữa các thiết bị đầu cuối (endpoint) như điện thoại, máy tính, máy chủ, thiết bị mạng... 

Mạng lõi thường bao gồm các thành phần mạng chính như các bộ định tuyến (router), thiết bị chuyển mạch (switch), máy chủ (server), hệ thống quản lý mạng (network management system), phần mềm điều khiển mạng (network operating system)... Nó có chức năng quản lý và điều khiển toàn bộ lưu lượng thông tin giữa các thiết bị kết nối trong mạng.

Mạng lõi có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính khả dụng, độ tin cậy và hiệu suất của mạng. Khi một sự cố xảy ra trên mạng lõi, nó có thể ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống mạng, dẫn đến sự gián đoạn trong việc truy cập và giao tiếp giữa các thiết bị.

Trang Zeit Online cho biết cơ quan an ninh mạng và Bộ Nội vụ Đức đã kiểm tra trong nhiều tháng xem liệu có thành phần nào trong mạng 5G đang phát triển có thể gây rủi ro cho an ninh hay không.

Theo Zeit Online, cuộc khảo sát chưa chính thức kết thúc, nhưng kết quả đã rõ ràng. Chính phủ Đức sẽ cấm các nhà khai thác sử dụng một số thành phần kiểm soát nhất định từ Huawei và ZTE trong mạng 5G.

Thorsten Benner nói: “Nghe có vẻ là một bước đi đúng hướng nhưng đã quá muộn. Chúng tôi đã có 4, 5 năm tranh luận nghiêm túc về Huawei và 5G, nhưng vẫn chưa đi đến kết luận".

Tháng trước, chính phủ Đức đã không thể trả lời một câu hỏi của Quốc hội về việc có bao nhiêu nhà khai thác linh kiện Huawei đang sử dụng trong mạng 5G của họ.

Từng cấm các công ty Trung Quốc triển khai 5G vào năm 2020, Cơ quan quản lý viễn thông của Thụy Điển (PTS) cho phép các nhà khai thác viễn thông tham gia đấu giá 5G cho đến ngày 1.1.2025 để loại bỏ thiết bị từ Trung Quốc khỏi cơ sở hạ tầng và các chức năng lõi của họ. Các cuộc đấu giá sẽ mang lại lợi ích cho đối thủ của Huawei là Nokia (Phần Lan) và Ericsson (Thụy Điển).

Trong khi đó, Anh muốn các công ty viễn thông loại bỏ thiết bị và dịch vụ khỏi Huawei ở các chức năng mạng lõi trước ngày 31.12.2023, so với mục tiêu ban đầu là ngày 28.1.2023. Hạn chót để loại bỏ tất cả thiết bị Huawei khỏi mạng 5G của Anh vào cuối năm 2027 vẫn không thay đổi.

Tháng 10.2020, Ý đã ngăn tập đoàn viễn thông Fastweb ký thỏa thuận để Huawei cung cấp thiết bị cho mạng lõi 5G của nước này.

Fastweb từng chọn Huawei là nhà cung cấp duy nhất cho mạng lõi 5G của mình, theo Reuters.

Tháng 10.2020, Proximus - nhà điều hành viễn thông hàng đầu Bỉ nói sẽ dần thay thế thiết bị của Huawei bằng các sản phẩm của Nokia và Ericsson. Proximus cho biết đưa ra quyết định này trên cơ sở các tiêu chí công nghệ, hoạt động, tài chính và môi trường. Song, các nhà quan sát nghi ngờ áp lực chính trị có thể là một yếu tố thúc đẩy Proximus đưa ra quyết định này.