Nắng nóng hoặc mưa lớn tại một số khu vực gây tình trạng vật nuôi chết, hoa màu bị hủy hoại, làm dấy lên lo ngại về an ninh lương thực của Trung Quốc.
Hạn hán tồi tệ nhất trong nhiều thập niên vào mùa hè năm ngoái từng khiến Trung Quốc rơi vào cảnh thiếu điện diện rộng, chuỗi cung ứng thực phẩm và công nghiệp gián đoạn. Năm nay hệ quả tàn khốc của nắng nóng còn đến sớm hơn.
Lợn, thỏ, cá... bị chết do nhiệt độ quá cao, còn đồng lúa mì lại bị ngập do mưa lớn kỷ lục. Giới chức Trung Quốc lo ngại vài tháng tới hạn hán có thể tấn công lưu vực sông Dương Tử - vùng trồng lúa nước chính của nước này.
Kể từ tháng 3, nhiệt độ ở hàng chục thành phố đã chạm mức cao kỷ lục. Vài ngày gần đây tình hình càng thêm trầm trọng với một số thành phố trên địa bàn 2 tỉnh Vân Nam và Tứ Xuyên nóng trên 40 độ C.
Theo Cục Khí tượng Trung Quốc, 578 trạm thời tiết quốc gia đặt tại các thành phố trên cả nước ghi nhận nhiệt độ cao nhất từ trước đến nay vào ngày 31.5.
Nhà phân tích Sheng Xia (Ngân hàng đầu tư Citic Securities) cảnh báo: “Thời tiết cực đoan như hạn hán, lũ lụt có thể làm rối loạn trật tự sản xuất lương thực, gây ra bất ổn cho nguồn cung lương thực lẫn dầu mỏ”. Ông lưu ý mối đe dọa với an ninh lương thực tăng cao trong năm nay do hiện tượng El Nino.
“Với Trung Quốc, El Nino sẽ dẫn đến tình trạng bất ổn khí hậu gia tăng ở lưu vực sông Dương Tử, gây lũ lụt ở phía nam, hạn hán ở phía bắc cùng mùa hè lạnh giá ở vùng đông bắc”, nhà phân tích Xia cho biết.
Vật nuôi chết
Vài ngày gần đây, truyền thông Trung Quốc tràn ngập thông tin vật nuôi chết bởi nắng nóng.
Tuần qua hàng trăm con lợn tại một nông trại trên địa bàn tỉnh Giang Tô đã chết sau khi mất điện đột ngột làm quạt ngừng hoạt động vào ban đêm. Nhiệt độ quá cao và lưu thông không khí kém khiến lợn chết ngạt.
Nắng nóng cũng là nguyên nhân làm chết lượng lớn cá chép nuôi tại nông thôn khu tự trị Quảng Tây. Người dân nói rằng cá của họ bị “nấu tới chết” do nhiệt độ nước tăng lên dưới trời nóng.
Thỏ nuôi cũng chết nhiều làm giảm nguồn cung thịt thỏ - đặc sản Tứ Xuyên, đẩy giá bán lên cao ngất ngưởng trong thời gian qua. Món đầu thỏ sốt cay là món ăn đường phố phổ biến tại tỉnh này, mỗi năm người ta tiêu thụ hơn 200 triệu đầu thỏ.
Hoa màu cũng không thoát
Những cánh đồng lúa mì trên địa bàn Hà Nam - tỉnh chiếm 1/4 sản lượng lúa mì Trung Quốc - bị mưa lớn làm ngập vào tuần cuối cùng của tháng 5, chỉ vài ngày trước thời điểm thu hoạch.
Mưa còn khiến vài loại ngũ cốc nảy mầm hoặc bị mốc. Trang China Media Group cho biết số hoa màu bị hủy hoại chiếm đến 20% sản lượng cả năm của một số vùng.
Cục Khí tượng Trung Quốc gần đây ước tính từ tháng 5 đến tháng 9, hạn hán và lũ lụt có thể xảy ra đồng thời. Hiện tượng thời tiết cực đoan như mưa lớn hay nắng nóng sẽ thường xuyên “tấn công” nước này.
Theo một ước tính chính thức, vài tháng tới lượng mưa ở vùng trung lưu sông Dương Tử giảm đáng kể, gây nên hạn hán ảnh hưởng vụ lúa nước tại đây.