Gửi bình luận
Trả lời phỏng vấn của Nikkei Asian Review ngày 9.6, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad cho biết ông muốn xem xét lại tư cách thành viên của nước này trong Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), đồng thời có kế hoạch khôi phục chính sách “Hướng Đông”.
Theo Thủ tướng Mahathir, các điều khoản hiện tại của CPTPP đặt những nền kinh tế yếu hơn như Malaysia ở thế bất lợi. Ông tin rằng thỏa thuận này phải tính đến sự khác nhau trong trình độ phát triển của các nước, theo đó nền kinh tế yếu cần được trao cơ hội để bảo vệ sản phẩm của mình. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Malaysia không phủ nhận tầm quan trọng của hiệp định thương mại tự do đa phương như CPTPP và cũng không đề cập khả năng rút khỏi.
Không chỉ CPTPP, những thỏa thuận có liên quan đến Trung Quốc mà Malaysia ký kết dưới thời người tiền nhiệm Najib Razak cũng phải được tái cân nhắc, ông Mahathir khẳng định.
Ông cho biết dù trân trọng “mối quan hệ thân hữu”, nhưng chính quyền Kuala Lumpur sẽ xem lại một số dự án hạ tầng có sự hợp tác của nhà thầu Trung Quốc, vì chúng khiến nước này phải vay rất nhiều tiền của Bắc Kinh.
“Chúng tôi sẽ cắt giảm bằng cách tái đàm phán, hoặc thậm chí cho ngừng vài dự án”, theo nhà lãnh đạo Malaysia.
Về chiến lược ngoại giao, Thủ tướng Mahathir ngỏ ý muốn khôi phục chính sách “Hướng Đông”. Đây là chính sách từng được ông triển khai vào đầu những năm 1980, kêu gọi người Malaysia học tập tinh thần làm việc, cung cách quản lý cùng những điểm hay có thể phục vụ cho phát triển thương mại, công nghiệp của các nước Đông Á, trong đó có Nhật Bản.
Về an ninh khu vực, ông khẳng định không muốn tại Biển Đông và eo biển Malacca tồn tại bất cứ căng thẳng hay nguy cơ đụng độ nào. Lãnh đạo Malaysia cũng cho biết sẽ xem xét lại Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC).
Bài phỏng vấn của Nikkei Asian Review được thực hiện trước khi ông Mahathir có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kể từ khi tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng Malaysia. Lãnh đạo này sẽ có 3 ngày tại Tokyo để tham dự Hội nghị Tương lai châu Á 2018. Theo Bộ Ngoại giao Malaysia, chuyến đi này là cơ hội để Kuala Lumpur tham gia vào các sáng kiến thúc đẩy hợp tác kinh tế trong khu vực.
Nhà chính trị học Heng Yee Kuang của đại học Tokyo nhận định Nhật Bản sẽ nhân dịp này khuyến khích Malaysia đưa ra quan điểm mạnh mẽ hơn trong các vấn đề tự do hàng hải và hành động xây dựng phi pháp của Trung Quốc tại Biển Đông. Tuy nhiên, theo ông Heng, Thủ tướng Mahathir sẽ cố cân bằng giữa Bắc Kinh và Tokyo.
Ông Masatami Kasagi, chuyên gia về các vấn đề Đông Nam Á người Nhậtcũng đánh giá Thủ tướng Mahathir “không thân Nhật, cũng chẳng thân Trung”.
Cẩm Bình (theo Straits Times, Nikkei Asian Review)
