Tổng thống Nga xây cầu qua Nhật, tháo ngòi căng thẳng

Tại Diễn đàn kinh tế phương đông (EEF) lần thứ ba ở Vladivostok hôm 7.9, ông Putin cũng đề cập ý tưởng nới rộng dự án Đường sắt xuyên Siberia đến Hàn Quốc.

Việc xây cầu nối Nga-Nhật không phảilà dự án giao thông lớn nhất ở Nga. Công ty đường sắt Nga dự tính thu hút nhà đầu tư để xây tuyến đường sắt cao tốc Âu-Á, kết nối các nước Liên hiệp châu Âu (EU) với Trung Quốc. Tổng kinh phí cho dự án này là 135 tỉ USD, phần đóng góp của Nga khoảng 45 %.

Cũng tại diễn đàn này, phó Thủ tướng Nga thứ nhất Igor Shuvalov nói: những dự án xây dựng lớn ở Nga-Nhật sẽ hình thành một bối cảnh hoàn toàn khác cho quần đảo Kuril. Ông cho biết dự án cầu đường bộ và đường sắt từ nam Sakhalin đến Hokkaido dài 42 km ở Eo biển La Prouse có thể tiến hành trong tương lai gần, sẽ phản ánh “sự tín nhiệm lẫn nhau giữa hai quốc gia”.

Ông cho biết phía Nga đã chuẩn bị xây cầu, và từ tháng 8, Nga đã cho phép công dân Nhật đi phà từ Hokkaido đến Sakhalin du lịch trong 72 giờ mà không cần visa thị thực. Các quan chức Nga cũng hy vọng Tokyo sẽ có động thái tương tự.

Quan hệ Nga-Nhật căng thẳng vì tranh chấp chủ quyền quần đảo Kuril ở Thái Bình Dương. Hồng quân chiếm đảo này hồi Thế chiến 2, từ đó hai bên không ký thỏa ước hòa bình. 19.000 quân Nga đang trú đóng tại quần đảo này.

Tại diễn đàn, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe nói hai nước có “nhiệm vụ giải quyết tình hình bất thường này, khi chưa có thỏa ước hòa bình”.

Hồi cuối năm 2016, sau chuyến thăm Nhật của ông Putin, Nga-Nhật cũng đồng ý tham gia các hoạt động kinh tế chung ở quần đảo Kuril, gồm phát triển nghề cá, du lịch, chăm sóc sức khỏe và bảo vệ môi trường.

Nga đang muốn Nhật đầu tư vào vùng Viễn Đông Nga, trong khi Nhật muốn thu hồi lãnh thổ mất vào tay Nga sau Thế chiến 2, nhưng Nga liên tục bác bỏ.

Giữa tháng 6.2017, Thống đốc Kuril, ông Oleg Kozhemyako nói: Bộ Ngoại giao Nga đã đề xuất lập Vùng kinh tế chung Nga-Nhật tại quần đảo Kuril và do Nga quản lý.