Tổng thống Trump: 'Không ai cứng rắn với Nga hơn Tổng thống Donald Trump'

Tại cuộc họp báo chung với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hôm 18.4, ông Trump bảo vệ quan điểm của mình về Ngasau khi Nhà Trắng hôm 15.4 bác việc Mỹ sẽ áp thêm lệnh trừng phạt Nga (dù Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley đã tuyên bố).

Vị chủ nhân Nhà Trắng nói dù ông muốn cải thiện quan hệ với Nga và không đoánchắc liệu trừng phạt thêm hiện nay có cần thiết hay không, nhưng ông đã chứng tỏ khả năng thách đố Điện Kremlin bằng cách củng cố quân đội Mỹ, cấp tiền cho khối liên minh quân sự NATO và ném bom các tay súng Nga ở Syria.

Ông Trump nói với các nhà báo: “Vâng, chúng tôi sẽ thực hiện cấm vận ngay khi xứng đáng làm việc đó. Không ai cứng rắn với Nga hơn Tổng thống Donald Trump...Chúng tôi đã củng cố quân đội, chi thêm hàng tỉ USD ở NATO. Chúng tôi đã có một cuộc chiến khốc liệt ở Syria gần đây, một tháng trước, giữa quân chúng tôi với quân Nga và rất là buồn. Nhưng nhiều người chết trong trận đánh đó. Không ai cứng rắn hơn bằng tôi”.

Cuộc không kích của Lầu Năm Góc làm chết bao nhiêu lính đánh thuê Nga?

Mỹ-Nga đều tham gia đánh quân khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria, nhưng mỗi nước cũng ủng hộ các lực lượng khác đánh nhau trong những năm gần đây. Mỹ “chống lưng” Lực lượng Syria dân chủ (SDF) gồm nhiều người Kurd. Nga và Iran yểm hộ quân đội chính phủ vốn đối mặt với cuộc nổi dậy năm 2011 và do Mỹ và đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ cùng các nước Ả rập ủng hộ.

Nhưng từ đầu năm 2018, SDF bỏ liên quân do Mỹ dẫn đầuđể phòng thủ trước cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ ở bắc Syria. Trong khi đó, một nhánh gồm nhiều tay súng Ả rập của SDF ở tỉnhDeir Ezzor (đông Syria) tuyên bố họ bị các tay súng thân chính phủ Syria tấn công, và đề nghị Mỹ yểm hộ.

Lầu Năm Góc đáp lời bằng một cuộc không kích, gây nhiều thương vong. Tuy nhiên, chưa thể có sự xác nhận chính thức về số thương vong. Thông tin ban đầu của giới truyền thông chính thức dao động từ vài chục đến khoảng 500 tay súng thân Syria bị giết, gồm một số công dân Nga tham gia đánh thuê cho đạo quân tư nhân Wagner.

Moscow tuyên bố không kiểm soát các tay súng nàynhưng cùng Syria cáo buộc SDF mới là phe nổ súng tấn công trước.

Ngày 10.2, liên quân do Mỹ dẫn đầu lại tấn công lực lượng thân chính phủ Syriagồm một máy bay không người lái MQ-9 Reaper tiêu diệt một xe tăng T-72 do Nga sản xuất.

Hồi tháng 3, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cho biết: đã tránh được vụ tấn công thứ basau khi Hội đồng tham mưu liên quân Mỹ đã liên lạc với Nga. Ông Mattis cũng tin việc Nga nói các tay súng phi chính quyngười Nga không thuộc sự chỉ huy của quân đội Nga.

Khi điều trần trước Ủy ban đối ngoại Thượng viện Mỹ ngày 12.4, ứng viên Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (đang giữ chức Giám đốc CIA) cũng nói lộ ra chuyện Mỹ giết khoảng 200 lính Nga trong các đợt không kích chống lực lượng thân chính phủ Syria.

Tổng thống Trump khẳng định ông cứng rắn với Nga nhất - Ảnh: Reuters

Nga tố vũ khí hóa học ở Douma là do Anh sản xuất

Mỹ-Nga đang căng thẳng cao độsau khi một số chính quyền phương tây cáo buộc Moscow đứng sau vụ đầu độc cựu điệp viên phản Nga Sergei Skripal ngày 4.3 ở Anh, và Nga cho Syria dùng vũ khí hóa học giết dân thường ở thành phố Douma thuộc khu ngoại ô Đông Ghouta của thủ đô Damascus ngày 7.4.

Để phản ứng, Mỹ-Anh-Pháp đã tổ chức không kích đêm 13.4 vào 3 cơ sở nghi nghiên cứu-sản xuất VKHH cho chính phủ Syria.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tuyên bố vụ không kích này có thể “dẫn đến sự hỗn độn trong quan hệ quốc tế”.

Chính phủ Syria và Thổ Nhĩ Kỳ đều tuyên bố sự hiện diện của 2.000 lính đặc nhiệm Mỹ ở Syria là phi pháp. Syria cũng đã cho phép đoàn thanh sát của Tổ chức Cấm VKHH (OPCW) đến Douma để xác minh vụ tấn công hóa học ngày 7.4. Nhưng từ ngày 16.4, đoàn thanh sát vẫn chưa thể đến khu vực này.

Ngày 19.4, Reuters dẫn tuyên bố của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert: “Chúng tôi có những thông tin đáng tin cậy cho thấy người Nga đang bắt tay với chính quyền Syria để từ chối hoặc trì hoãn việc tiếp cận địa điểm nghi bị tấn công hóa học ở Douma. Chúng tôi tin người Nga, cùng với chế độ ở Syriađang cố gắng dọn dẹp sạch sẽ địa điểm nghi bị tấn công và xóa hết các bằng chứng liên quan đến việc sử dụng chất độc hóa học".

Bà Nauert còn khẳng định "Nga và chính quyền Syria đang gây áp lực với dân thường Syria, buộc họ phải thay đổi lời kể về những gì đã xảy ra".

Việc Mỹ cáo buộc Nga, Syria xóa dấu vết xuất hiện vài tiếng sau khi Bộ Ngoại giao Nga thông báo: đã phát hiện các container chứa khí clo do Đức sản xuất và lựu đạn khói có nguồn gốc từ Anh tại đông Ghouta ngày 19.4. Khu vực này đã được quân đội Syria kiểm soát sau khi quân nổi dậy chịu hết nổi cuộc bao vây từ 5 năm qua, đã đầu hàng và rút đi.

Tại cuộc họp báo ở Moscow, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova khẳng định "Tại những vùng lãnh thổ được giải phóng ở Đông Ghouta, quân đội chính phủ Syria đã tìm thấy những container chứa clo, một loại vũ khí hóa học kinh khủng nhấttừ Đức và nhiều quả lựu đạn khói được sản xuất tại thành phố Salisbury của Anh".

Theo bà Zakharova, những phát hiện trên làm xói mòn "lòng tin vào tính nhân đạo" của một số lãnh đạo phương Tây, những người "đưa ra những chỉ thịvà những quyết định như vậy".