Giới chức Canberra ngày 24.1 cho biết một cựu nhân viên ngoại giao Trung Quốc có quốc tịch Úc đang bị phía Bắc Kinh giam giữ tại gia.
Trung Quốcbắt nhà văn Dương Hằng Quân ngay khi ông này từ New York bay đến thành phố Quảng Châuvào tuần trước. Theo thông tin trên trang Baidu, trong khoảng thời gian 1987 - 1997 ông Dương từng làm việc cho Bộ Ngoại giao Trung Quốc và chính quyền tỉnh Hải Nam.
Ông trở thành nhà văn từ năm 2002, đến năm 2006 thì bắt đầu viết tản văn lẫn bình luận chính trị trên mạng.
Bộ trưởng Quốc phòng Úc Christopher Pyne cho biết căn cứ các công ước ngoại giao hiện tại thì đáng ra Trung Quốc phải thông báo trong vòng 3ngày. Vậy mà ông Dương mất tích hôm 18.1, đến 4 ngày sau Canberra mới được thông tin.
“Chuyện này thật đáng thất vọng. Chúng tôi sẽ đặt vấn đề với quan chức Trung Quốc. Ông Dương đang bị giám sát tại nơi lưu trú (thường gọi là giam giữ tại gia). Theo tôi biết là ông đang ở Bắc Kinh”, Bộ trưởng Pyne tuyên bố.
Theo Ngoại trưởng Úc Marise Payne, Đại sứ quán nước này tại Bắc Kinh nhận được rất ít thông tin khi liên hệ với phía giới chức Trung Quốc. Tuy nhiên không có bằng chứng cho thấy vụ ông Dương là hành động Bắc Kinh trả đũa Canberra, do Úc đãchỉ trích động thái Trung Quốcbắt giữ công dân Canada.“Chúng tôi kêu gọi giới chức Trung Quốc đảm bảo giải quyết vụ việc công bằng, minh bạch”, Ngoại trưởng Payne nhấn mạnh.
Khi được hỏi, người phát ngôn Hoa Xuân Oánh của Bộ Ngoại giao Trung Quốc từ chối bình luận với lý do không nắm rõ chuyện này.
Theo Reuters, ông Dương Hằng Quân bị để ýtừ lâu. Ông thuộc nhóm những người cáo buộc Trung Quốc can thiệp vào nền chính trị Úc.
Học giả Phùng Sùng Nghĩa thuộc Đại học Công nghệ Sydney từng khuyên ông Dương hạn chế sang Trung Quốc trong lúc căng thẳng hiện tại, nhưng cựu nhân viên ngoại giao này tin rằng sẽ không có chuyện xảy ra do đã về nước nhiều lần. Quan hệ giữa Trung Quốcvới phương Tây đang không tốt donhiều sự kiện liên quan đến tập đoàn viễn thông Huawei.
Vụ bắt giữ diễn ra khi Bộ trưởng Pyne sang công du Trung Quốc nhằm mục đích cải thiện quan hệ song phương. Chuyên gia Rory Medcalf đến từ Đại học quốc gia Úc đánh giá: “Canberra phải bảo vệ công dân của mình. Chuyện này sẽ khiến mối quan hệ tiếp tục xấu đi”.
Cẩm Bình (theo Reuters, Thời báo Hoàn cầu, Sina)