Trung Quốc đang muốn được Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cho phép trừng phạt trả đũa Mỹ bằng thuế quan trị giá 2,4 tỉ USD vì Washington không tuân thủ một phán quyết của WTO.
"Phản ứng lại việc Mỹ tiếp tục không tuân thủ các khuyến nghị và phán quyết từ Cơ quan giải quyết tranh chấp của WTO (DSB), Trung Quốc yêu cầu DSB cho phép đình chỉ các nhượng bộ và nghĩa vụ liên quan, ở mức 2,4 tỉ USD mỗi năm”, đơn kiến nghị của Trung Quốc gửi lên WTO cho hay.
Theo Reuters, hưởng ứng theo đề nghị của Trung Quốc, DBS thông báo rằng sẽ xem xét vụ kiện thuế quan từ thời cựu tổng thống Barack Obama vào ngày 28.10. Các thẩm phán WTO hồi tháng 7 cho biết Mỹ không tuân thủ đầy đủ phán quyết về thuế mà nước này áp dụng đối với tấm pin mặt trời, tháp gió và xi lanh thép của Trung Quốc. Họ nói rằng Bắc Kinh có thể áp đặt các biện pháp trừng phạt trả đũa nếu Washington không loại bỏ chúng.
Tuy nhiên, Mỹ có thể thách thức mức trừng phạt trả đũa mà Trung Quốc yêu cầu, động thái có thể đưa tranh chấp này ra trước cơ quan trọng tài quốc tế.
Tranh chấp này xảy ra trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc đẩy WTO sửa đổi các quy tắc cho phép Trung Quốc tự gọi mình là quốc gia đang phát triển và giữa lúc cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung chưa có hồi kết. Các quan chức Mỹ cho rằng Trung Quốc được hưởng lợi từ việc đối xử dễ dàng hơn tại WTO, đồng thời trợ cấp cho hàng hóa sản xuất và bán chúng trên thị trường thế giới.
Được biết, Trung Quốc đã kiện Mỹ lên WTO hồi năm 2012 vì Washington áp thuế chống trợ giá với các mặt hàng xuất khẩu trị giá 7,3 tỉ USD của Bắc Kinh khi đó. Thuế được áp đặt sau 17 cuộc điều tra do Bộ Thương mại Mỹ tiến hành từ năm 2007 đến năm 2012.
Cơ quan giải quyết tranh chấp của WTO bật đèn xanh cho Bắc Kinh để tìm kiếm các biện pháp trừng phạt vào giữa tháng 8 năm nay. Tại thời điểm đó, Mỹ đã tuyên bố không xem kết quả của WTO là hợp lệ, cho rằng các thẩm phán đã áp dụng cách giải thích pháp lý sai trong tranh chấp này. Phái đoàn Mỹ tại WTO sau đó cho biết Trung Quốc tiếp tục vi phạm Hiệp định trợ cấp của WTO.
Tổng thống Trump sau đó cũng đã cảnh báo Mỹ sẽ rút khỏi WTO nếu tổ chức này không giải quyết được những lỗ hổng pháp lý khiến một số nước được hưởng một số lợi ích nhất định. Ông lập luận rằng Mỹ đang chịu thua thiệt và không có nghĩa vụ phải tuân thủ các nguyên tắc của WTO.
Nhà lãnh đạo Mỹ đã lặp đi lặp lại rằng WTO là "thảm họa" và "tai ương" đối với nước này. Trong đó, ông Trump đặc biệt phàn nàn với những điều mà ông cho là “các điều khoản ưu ái” mà Trung Quốc được hưởng khi gia nhập WTO và cáo buộc Bắc Kinh có hành vi chiếm đoạt công nghệ Mỹ.
Hoàng Vũ (theo Reuters)