Vẫn còn né tránh xử lý người đứng đầu trong các vụ việc tham nhũng

Ngày 12.7,Văn phòng chính phủ tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm thực hiện Luật Phòng chống tham nhũng. Phó thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình điều hành hội nghị.

Phát hiện 60.000 tỉ đồngvà 400ha đất tham nhũng

Theo Phó thủ tướng, dù công tác phòngchống tham nhũng đã đạt được những kết quả nhất định nhưng chưa đạt được mục tiêu đề ra. Tình hình tham nhũng vẫn diễn biến phức tạp trên nhiều lĩnh vực, làm xói mòn lòng tin của nhân dân, tạo ra những tiềm ẩn xung đột lợi ích.

Những lĩnh vực dễ sinh tham nhũng là quản lý sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng từ nguồn vốn nhà nước, tín dụng ngân hàng, tổ chức cán bộ... Trong khi đó, một bộ phận không nhỏ cán bộ quản lý các cấp có biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống, sa vào chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, thực dụng, chạy theo tiền tài, địa vị, cục bộ, tham nhũng, lãng phí, tùy tiện, vô nguyên tắc.

Báo cáo tóm tắt tổng kết 10 năm thực hiện Luật Phòng chống tham nhũng tại hội nghị, ông Phan Văn Sáu, Tổng thanh tra Chính phủ cho biếttrong 10 năm qua thiệt hại do các vụ án, vụ việc tham nhũng được phát hiện gần 60.000 tỉ đồng và trên 400ha đất. Đến nay số tiền đã thu hồi cho nhà nước là gần 5.000 tỉ đồng và hơn 200ha đất.

Còn theo thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an, trong 10 năm, cơ quan công an các cấp đã khởi tố điều tra gần 3.000 vụ án, hơn 7.000 bị can phạm tội về tham nhũng. Theo thống kê, các vụ án tham nhũng đã gây thiệt hại trên 23.500 tỉ đồng.

Về việc kê khai và thu hồi tài sản, ông Phan Văn Sáu cho biếtqua 10 năm, tỷ lệ kê khai tài sản đạt 99,5%, đã xác minh được gần 5.000 trường hợp, trong đó đã phát hiện xử lý, kỷ luật 17 người kê khai tài sản không trung thực. Đến nay có 879 cán bộ, công chức nộp lại quà tặng với tổng giá trị 3,3 tỉđồng; có 10 trường hợp vi phạm được phát hiện và xử lý.

Theo ông Sáu, nhiều cơ quan, đơn vị chưa nắm đầy đủ trình tự, thủ tục kê khai và công khai; đôi khi còn lúng túng trong việc hướng dẫn nguyên tắc, phạm vi biến động tài sản, loại tài sản, thu nhập phải kê khai, giải trình.

“Việc thu hồi tài sản tham nhũng thấp do nhiều trường hợp hành vi tham nhũng xảy ra thời gian khá lâu mới bị phát hiện, đối tượng đã cất giấu, tẩu tán, hợp pháp hóa tài sản, thậm chí đã sử dụng phần lớn tài sản chiếm đoạt được, tiêu xài hoang phí nên khi bị phát hiện không còn khả năng khắc phục hậu quả” – ông Sáu nói.

Người đứng đầu bao che, nể nang

Theo ông Phan Văn Sáu, trong 10 năm qua, các cấpngành đã chuyển đổi được 310.694 lượt cán bộ, công chức, viên chức, góp phần tích cực phòng ngừa tham nhũng.

Về xử lý trách nhiệm của người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng, cả nước có 918 người đứng đầu và cấp phó đã bị xử lý do thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng, trong đó xử lý hình sự 118 trường hợp, xử lý kỷ luật 800 trường hợp.
Tuy vậy, số người đứng đầu bị xử lý còn ít so với số vụ việc tham nhũng được phát hiện, xử lý. Một số vụ án lớn chưa quy trách nhiệm và xử lý trách nhiệm của người đứng đầu.

Nguyên nhân là còn có sự bao che, thiếu kiên quyết, nể nang, né tránh trong xử lý. Mặt khác, biện pháp phòng ngừa này trong nhiều trường hợp lại đặt người đứng đầu vào tình huống xung đột lợi ích. Nếu tích cực kiểm tra, phát hiện tham nhũng trong nội bộ, thì có thể phải đối mặt với việc bị xử lý trách nhiệm hoặc ảnh hưởng đến uy tín, thành tích của bản thân và đơn vị.

“Công tác phòngchống tham nhũng nói chung chưa đạt yêu cầu, mục tiêu đề ra và vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém như thể chế, chính sách về quản lý kinh tế - xã hội trên nhiều lĩnh vực vẫn còn bất cập. Việc công khai, minh bạch còn hạn chế, chưa xóa bỏ được cơ chế "xincho", là điều kiện dung dưỡng và làm nảy sinh tham nhũng” – ông Sáu nói.

Thứ trưởng Bộ Công anLê Quý Vương cũng cho rằngđể tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, đồng thời nâng cao hiệu quả công tác phát hiện, khởi tố, điều tra các hành vi tham nhũng, cần phải nêu cao vai trò lãnh đạo của cấp ủy và thủ trưởng đơn vị về phòng chống tham nhũng.

Theo đó, tự phòng ngừa, tự bảo vệ, tự phát hiện xử lý nghiêm minh hoặc kiến nghị, xử lý theo quy định của pháp luật; rà soát, bổ sung hoàn thiện Luật Phòngchống tham nhũng và các đạo luật, quy định pháp luật để rõ hơn tính công khai, minh bạch trong các hoạt động, trong công tác quản lý với yêu cầu không thể tham nhũng được.