Vừa cảnh giác Nga, NATO vừa đề phòng lính đánh thuê ở rìa Nam Âu

Cuộc vận động hành lang của nước chủ nhà hội nghị thượng đỉnh NATO - từ ngày 29 đến 30.6 - được đề cập trong tài liệu Khái niệm Chiến lược mới của NATO vốn đánh giá những thách thức an ninh và nhiệm vụ của liên minh quân sự này.

Đây là tài liệu làm việc quan trọng nhất của NATO, gồm một điều khoản qui định một nước thành viên NATO mà bị tấn công thì được xem là cuộc tấn công toàn bộ các nước thành viên. Tài liệu này được cập nhật mỗi 10 năm để tái lập nghị sự an ninh của phương Tây.

Khái niệm Chiến lược hiện nay được phê duyệt năm 2010, đã đề cập rằng rất ít nguy cơ xảy ra một cuộc chiến tranh qui ước trên lãnh thổ NATO. Nhưng dù xem ra NATO có sự nhất trí là trong khi Nga vẫn là mối lo ngại số 1, NATO cũng phải tiếp tục mở rộng quan điểm phòng thủ ở cấp toàn cầu. Và mối lo ngại an ninh ở miền nam châu Âu của Tây Ban Nha, Pháp, Ý và Anh chia sẻ.

Theo nhận định của 4 nước này, các thách thức an ninh ở châu Phi đã tăng từ lúc Nga mở rộng tầm ảnh hưởng ở châu lục này, và Tổng thống Vladimir Putin đang muốn phục hồi vinh quang của Nga, giống như Trung Quốc đang thể hiện sự trỗi dậy rầm rộ về kinh tế, quân sự và ngoại giao.

Điện Kremlin phủ nhận các liên hệ với Nhóm Wagner, một lực lượng đánh thuê ngày càng hiện diện ở miền trung và Bắc Phi cùng Trung Đông. Đội quân tư nhân này cũng tham gia chiến trường Ukraine, và đã tạo được chân đứng ở Libya, Mali, Sudan và Cộng hòa Trung Phi.

Ngoại trưởng Tây Ban Nha José Albares nói : “Mỗi lần tôi gặp các bộ trưởng NATO, sự ủng hộ của các đồng minh hoàn toàn là vì sự bất ổn mà chúng ta chứng kiến ở vùng biên giới phía nam của NATO và nhất là tình vùng Sahel hiện tại”.

Tại Mali, binh lính Wagner lấp chỗ trống sau khi Pháp rút lui. Tại Sudan, Nga đề nghị một liên minh kinh tế để có một căn cứ hải quân ở Biển Đỏ. Lính Wagner bảo vệ các mỏ vàng và kim cương của Cộng hòa Trung Phi, đổi lại là Nga có đồng minh ngoại giao và có thể tiếp cận các tài nguyên của nước này.

Pháp đã khẳng định lính đánh thuê Wagner ngược đãi nhân quyền ở Cộng hòa Trung Phi, và từ lâu Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã kêu gọi NATO cần dính líu nhiều vào vùng Sahel.

Cựu Tổng thư ký NATO Javier sự hiện diện của lính Wagner ở vùng Sahel khiến Morocco, Algeria gặp nguy cơ bất ổn trầm trọng, và ở phía nam NATO, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Hy Lạp cũng phải chú ý đến vùng Sahel.