6 giờ căng thẳng cứu bệnh nhi 1 tháng tuổi bị bệnh tim bẩm sinh phức tạp

Một bệnh nhi sơ sinh 1 tháng tuổi (sinh thường, đủ tháng) mắc bệnh tim bẩm sinh chuyển vị đại động mạch, kèm thông liên thất, bất thường động mạch vành vừa được các bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM) phẫu thuật thành công.

Theo Bệnh viện Nhi đồng 2, bệnh nhi này không có biểu hiện bệnh tim bẩm sinh. Tuy nhiên, mới đây khi nhập viện điều trị bệnh viêm hô hấp tại một bệnh viện ở địa phương, các bác sĩ phát hiện bé tím, độ bão hòa oxy chỉ ở mức 80-85% (bình thường từ 95-99%). Nghi ngờ bé có bệnh tim bẩm sinh nên đã chuyển bệnh nhi đến Bệnh viện Nhi Đồng 2 tiếp tục điều trị.

Tại Khoa Cấp cứu, bé được hội chẩn với các bác sĩ cấp cứu và nội tim mạch nhi. Qua siêu âm phát hiện bệnh nhi mắc dị tật tim bẩm sinh chuyển vị đại động mạch, kèm thông liên thất, theo dõi bất thường động mạch vành. Sau đó bệnh nhi tiếp tục được hội chẩn và khảo sát các bất thường về giải phẫu, điều trị ổn định nội khoa tích cực.

Nhận thấy tổng trạng bệnh nhi cho phép chịu đựng ca mổ kéo dài và rất phức tạp, bé được ê kíp tiến hành phẫu thuật sửa chữa hoàn toàn, đóng thông liên thất, đảo gốc động mạch, cắm lại động mạch vành.

ThS-BS Nguyễn Trần Việt Tánh, Khoa Phẫu thuật hồi sức tích cực tim mạch - lồng ngực (phẫu thuật viên chính), cho biết bệnh nhi có bất thường động mạch vành trái, trong quá trình phẫu thuật phát hiện đường đi của động mạch vành trái chạy trong thành động mạch chủ.

“Đây là một bất thường rất khó sửa chữa, có thể gây khó khăn cả ở các bác sĩ nhiều kinh nghiệm phẫu thuật tim trẻ em. Các bác sĩ phải rất cẩn thận, phẫu tích thật chính xác, tỉ mỉ, không để xảy ra bất kỳ sai lệch nào. Sau 6 giờ nỗ lực, ê kíp đã thực hiện thành công ca phẫu thuật, sửa chữa hoàn chỉnh các dị tật của tim và mạch máu lớn cho bệnh nhi, tim đập lại tự nhiên với vận mạch liều thấp, chức năng co bóp cơ tim bảo tồn, không rối loạn nhịp”, bác sĩ Tánh cho biết thêm.

Sau đó, bệnh nhi được điều chỉnh các rối loạn nội môi, ổn định chức năng của các tạng vốn bị ảnh hưởng trong quá trình chạy tuần hoàn ngoài cơ thể khi phẫu thuật trong thời gian dài. Đặc biệt chống nhiễm trùng, bởi đây là yếu tố quyết định đến thành công hay thất bại của phẫu thuật.

“Sau hai tuần chăm sóc tại phòng hồi sức mổ tim và phòng hồi sức khoa tim mạch, bé đã được cai máy thở, hồi phục tốt và xuất viện trong niềm hạnh phúc của các y bác sĩ và gia đình”, bác sĩ Tánh thông tin.

Theo bác sĩ Tánh, chuyển vị đại động mạch được xem là một trong những dị tật tim bẩm sinh khó chữa nhất. Trong đó, hai vòng tuần hoàn hệ thống và phổi hoạt động song song và độc lập với nhau.

Trẻ sinh ra chỉ có thể sống sót nếu có thông nối ở tầng động mạch (ống động mạch), tầng nhĩ (thông liên nhĩ) hay tầng thất (thông liên thất). Vì vậy ngay sau sinh, trẻ bị dị tật tim bẩm sinh cần được can thiệp khẩn để tạo các thông nối trong tim, cho phép máu oxy hóa và không oxy hóa được trộn lẫn nhau. Thời điểm vàng phẫu thuật là trong một tháng đầu đời, nhất là trong tuần đầu tiên.

Chuyển vị đại động mạch được gọi là phức tạp, khi có kèm dị tật khác như thông liên thất, hay có bất thường động mạch vành. Bác sĩ phẫu thuật cần có hiểu biết rất rõ về giải phẫu động mạch vành để có thể xử lý tốt những trường hợp có bất thường này. Đặc biệt, những trường hợp động mạch vành đi trong thành động mạch chủ là khó nhất, nguy cơ của phẫu thuật sẽ cao hơn nhiều so với những trường hợp chuyển vị đại động mạch đơn thuần.

BSCK2 Nguyễn Văn Lộc, Trưởng khoa Phẫu thuật hồi sức tích cực tim mạch - lồng ngực, Bệnh viện Nhi đồng 2 cho biết với những trường hợp phẫu thuật tim bẩm sinh phức tạp, vai trò của bác sĩ hồi sức là vô cùng quan trọng, ảnh hưởng rất lớn đến kết quả phẫu thuật.

“Để hồi sức tốt các trường hợp phẫu thuật phức tạp, các bác sĩ hồi sức phải được đào tạo thời gian dài, chuyên sâu về hồi sức mổ tim và phải am hiểu về bệnh tim bẩm sinh”, bác sĩ Lộc nói.