Giải thưởng Tạ Quang Bửu 2020 được trao cho 3 nhà khoa học thuộc lĩnh vực Khoa học Y Dược, Toán học và Vật lý.
Theo thông tin từ Quỹ Phát triển KH-CN quốc gia (NAFOSTED), Bộ trưởng Bộ KH-CN Chu Ngọc Anh đã phê duyệt đề xuất trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2020 cho 3 nhà khoa học được Hội đồng Giải thưởng đề nghị.
Cụ thể, giải thưởng dành cho nhà khoa học là tác giả của công trình khoa học xuất sắc gồm PGS.TS. Vương Thị Ngọc Lan - Đại học Y Dược TP.HCM (ngành Khoa học Y Dược) và PGS.TS. Phạm Tiến Sơn, Trường Đại học Đà Lạt (ngành Toán học). Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ là tác giả của công trình khoa học xuất sắc là TS. Nguyễn Trương Thanh Hiếu, Trường Đại học Tôn Đức Thắng (ngành Vật lý).
Trong đó, công trình khoa học do PGS.TS. Vương Thị Ngọc Lan là tác giả có ý nghĩa to lớn khi nhà khoa học đã cùng các đồng nghiệpthực hiện nghiên cứu so sánh việc chuyển phôi trữ với chuyển phôi tươi với các bệnh nhân không có hội chứng buồng trứng đa nang.
Được biết, hướng nghiên cứu chính của PGS.TS Vương Thị Ngọc Lan là y học sinh sản (Thụ tinh trong ống nghiệm: chuyển phôi tươi so với chuyển phôi trữ lạnh; Kỹ thuật trưởng thành trứng non trong ống nghiệm); Sản phụ khoa (Dự phòng sinh non; Thai kỳ nguy cơ cao: đái tháo đường thai kỳ, tiền sản giật).
Ngoài PGS.TS Vương Thị Ngọc Lan, PGS.TS. Phạm Tiến Sơn - Trường Đại học Đà Lạt (ngành Toán học) cũng là tác giả được Bộ trưởng Bộ KH-CN phê duyệt đề xuất trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2020. PGS.TS. Phạm Tiến Sơn là tác giả của công trình “Gue Myung Lee and Tien Son Pham, 2017. Generic properties for semialgebraic programs. SIAM Journal on Optimization, Vol. 27, No. 3, 2061-2084”.
Công trình này nhằm nghiên cứu một vấn đề cơ bản của toán học và ứng dụng của nó. Đó là bài toán tối ưu nửa đại số: tìm giá trị nhỏ nhất của một hàm đa thức trên một tập nửa đại số (là tập được xác định bởi các phương trình và bất phương trình đa thức). Câu hỏi chính đặt ra là xây dựng một thuật toán hiệu quả xác định giá trị (và/hoặc nghiệm) tối ưu của bài toán. Dựa trên các công cụ của Hình học nửa đại số, công trình chỉ ra tính tổng quát của các bài toán tối ưu nửa đại số.
Đối với Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ là tác giả của công trình khoa học xuất sắc, TS. Nguyễn Trương Thanh Hiếu, Trường Đại học Tôn Đức Thắng (Ngành Vật lý) đãđề xuất một phương pháp tổng quát nhằm xác định chính xác quãng đường tự do trung bình không đàn hồi của điện tử năng lượng thấp trong vật liệu.
Công trình có ý nghĩa rất quan trọng trong việc xác định quãng đường tự do trung bình không đàn hồi của điện tử năng lượng thấp trong vật liệu (dưới 100eV) và phương pháp được đề xuất mang tính tổng quát, được áp dụng cho nhiều vật liệu khác nhau…
Thu Anh