Bức tranh ngân hàng năm 2018 sẽ như thế nào?

Lợi nhuận năm 2017 tăng mạnh

Theo Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia, kết thúc năm 2017, kết quả hoạt động kinh doanh của các tổ chức tín dụng khả quan và lợi nhuận tăng mạnh. Lợi nhuận sau thuế ước tăng 44,5% so với năm 2016. Tỷ suất sinh lời trên tổng số tài sản (ROA) và tỷ số lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) cao hơn năm trước, ước đạt 0,69% và 10,2% (năm 2016 là 0,56% và 8,05%).

“So sánh với một số quốc gia châu Á giai đoạn 2012-2017, hiệu suất sinh lời của hệ thống tổ chức tín dụng Việt Nam đã có sự cải thiện mạnh, trong khi hầu như các nước chỉ cải thiện nhẹ hoặc tiếp tục xu hướng giảm từ 2012. Thu nhập từ hoạt động tín dụng tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn trong tổng thu nhập thuần từ hoạt động kinh doanh của các tổ chức tín dụng do tín dụng tăng tương đối đều ngay từ những tháng đầu năm”, Ủy ban thông tin.

Chưa kể, các hoạt động kinh doanh khác đạt kết quả tương đối khả quan. Cụ thể, thu nhập từ hoạt động góp vốn mua cổ phần của các ngân hàng đã tăng khoảng 3,4 lần. Thu nhập thuần từ hoạt động dịch vụ cũng tăng 34,7%. Ngoài các khoản tăng phí từ dịch vụ thanh toán, một số tổ chức tín dụng còn ký kết các hợp đồng hợp tác độc quyền, toàn diện với những công ty bảo hiểm lớn, kỳ hạn lên tới 10 – 15 năm, dự kiến đem lại nguồn thu dịch vụ và hoa hồng lớn trong thời gian tới.

Đánh giá về hoạt động các tổ chức tín dụng năm 2017, TS. Bùi Quang Tín - giảng viên Đại học Ngân hàng TP.HCM cho rằng, các ngân hàng đã kiểm soát chặt hơn trong cho vay, nhất là với tín dụng bất động sản. Điều đó có nghĩa nợ xấu được kiểm soát và tỷ lệ nợ xấu của ngành đã về dưới 3%, thậm chí dưới 1% tại một số nhà băng, giúp hoàn nhập dự phòng, tác động tích cực lên lợi nhuận.

Vẫn áp lực từ nợ xấu

Bước sang năm 2018, nhiều ngân hàng đã đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao hơn năm 2017, vào khoảng 20-21%. Nhiều chuyên gia nhận định điều này sẽ giúp dư địa cho vay được nới rộng, từ đó tác động tích cực lên lợi nhuận ngân hàng trong năm tới.

Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia cũng dự báo, lợi nhuận của hệ thống tổ chức tín dụng có nhiều khả quan do tín dụng giữ được tốc độ tăng trưởng ổn định như năm 2017. Nợ xấu được kì vọng xử lý nhanh hơn và tăng thu nhập của các tổ chức tín dụng. Do đó, các ngân hàng sẽ có thêm dư địa để giảm lãi suất cho vay.

Đồng quan điểm, chuyên gia tài chính - ngân hàng TS Nguyễn Trí Hiếu cũng kỳ vọng doanh thu từ cho vay sẽ tăng trưởng tốt hơn, giúp lợi nhuận các ngân hàng sẽ có diễn biến tích cực hơn trong năm 2018.

Dù vậy, nhiều ngân hàng vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức, nhất là vấn đề giải quyết nhanh nợ xấu. TS Hiếu nói rằng nếu nợ xấu còn nằm trên sổ sách thì dòng vốn bị ngưng trệ, sổ sách ngân hàng cũng không có sự minh bạch, ảnh hưởng không nhỏ tới thanh khoản và lợi nhuận ngân hàng.

Trong khi đó, về phía cơ quan quản lý, Phó thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, mục tiêu tăng trưởng tín dụng mà cơ quan này đặt ra cho năm 2018 là 17% nhưng sẽ theo dõi sát diễn biến trên thị trường để điều chỉnh phù hợp với thực tế. Trong năm nay, NHNN tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu.

Phan Diệu