Cần chiến dịch Warp Speed ​​2.0 tương tự thời Trump để bắt kịp các biến thể sau Omicron

Điều đó có thể đòi hỏi một nỗ lực tương tự như chiến dịch Warp Speed dưới chính quyền Trump trước đây.

Chiến dịch Warp Speed được cựu Tổng thống Donald Trump lập ra để điều phối, sản xuất, phân phối và tiêm vắc xin cho người dân Mỹ. Warp Speed được lấy tên từ một mã trong series phim truyền hình Star Trek của Mỹ, có nghĩa là thần tốc hoặc nhanh hơn ánh sáng. Chiến dịch này do cựu Tướng lục quân Gus Perna (chuyên gia về hậu cần quân sự) và Giáo sư Moncef Slaoui (nhà miễn dịch học) chỉ huy với sự tham gia của đông đảo nhà khoa học đến từ Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng, phòng thí nghiệm và các nhà vận chuyển tư nhân ở Mỹ.

Theo ông Trump, chiến dịch Warp Speed ​​là "một hoạt động khoa học, công nghiệp và hậu cần khổng lồ chưa từng có ở Mỹ kể từ sau Dự án Manhattan cho phép Mỹ nghiên cứu và phát triển bom nguyên tử.

“Đây là một trong những chiến dịch hậu cần quan trọng nhất kể từ Chiến tranh thế giới thứ hai”, ông Trump nhấn mạnh.

Dự án Manhattan là dự án nghiên cứu và phát triển bom nguyên tử đầu tiên trong Chiến tranh thế giới thứ hai, chủ yếu do Mỹ thực hiện với sự giúp đỡ của Anh và Canada.

Tại sao chiến dịch Warp Speed ​​2.0 lại quan trọng?

Vi rút SARS-CoV-2 sẽ tiếp tục phát triển, có khả năng theo cách tránh được kháng thể từ vắc xin hoặc khỏi bệnh COVID-19 hiệu quả hơn. Cách tốt nhất để ngăn chặn những gián đoạn toàn cầu với cuộc sống hàng ngày là chuẩn bị các công cụ sẵn sàng để chống lại bất cứ điều gì xảy ra tiếp theo.

Bức tranh lớn

Dù COVID-19 gây ra bao nhiêu sự tàn phá, thế giới còn gặp may mắn khi Omicron gây bệnh ít nghiêm trọng hơn các Delta - có thể do vi rút không nhân lên mạnh trong phổi - và hệ thống miễn dịch hiện có hoạt động tốt chống lại nhập viện, tử vong do biến thể này.

Thế nhưng, Omicron có khả năng lây truyền cực nhanh, gấp nhiều lần Delta và tránh được kháng thể từ vắc xin hoặc khỏi bệnh COVID-19 trước đó, khiến một số phương pháp điều trị hiện tại kém hiệu quả hơn. Thế giới sẽ lâm nguy nếu biến thể tiếp theo có khả năng lây truyền tương đương Omicron nhưng độc lực mạnh hơn.

Các chuyên gia nói gì?

"Khi vi rút SARS-CoV-2 tiến lên, vắc xin của chúng ta đã bị đình trệ. Vì vậy, vi rút sẽ tiếp tục thay đổi và chúng ta không thể để vắc xin trì trệ", theo Rick Bright, cựu Giám đốc Cơ quan Nghiên cứu và Phát triển Nâng cao Y sinh học và thành viên của nhóm chuyển tiếp về coronavirus của Tổng thống Biden.

Zeke Emanuel, thành viên khác của nhóm này, cho biết: “Chúng ta cần chiến dịch Warp Speed 2.0 – thứ hiệu quả và nỗ lực phối hợp tập trung vào trị liệu, giám sát cùng các lĩnh vực khác để giải quyết COVID-19”.

Hiện trạng

Pfizer và Moderna đang nghiên cứu các phiên bản vắc xin đặc trị Omicron. Pfizer cho biết sẽ sẵn sàng tung ra vắc xin này vào tháng 3.2022, còn Moderna nói sẽ có sẵn dữ liệu cùng thời điểm này.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết việc dựa vào vắc xin đặc tri Omicron là rất rủi ro vì không có gì đảm bảo rằng chúng sẽ hoạt động chống lại biến thể SARS-CoV-2 tiếp theo hoặc thậm chí cung cấp sự bảo vệ mạnh mẽ chống lại các chủng hiện tại khác.

Tiến sĩ Anthony Fauci, Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Mỹ, nói với trang Axios trong cuộc phỏng vấn: “Một trong những vấn đề khi tiêm vắc xin nhắm vào biến thể mới nhất là bạn có thể không nhận được đáp ứng rộng rãi như loại chống lại chủng gốc”. Ông cảnh báo rằng chúng ta vẫn cần thêm dữ liệu trước khi đưa ra bất kỳ quyết định lớn nào về điều sẽ làm tiếp theo.

"Dù với mRNA, đó là một câu chuyện thành công ngoạn mục, tôi không nghĩ chúng ta nên nghỉ ngơi trên vòng nguyệt quế của mình. Chúng ta nên xem xét cách có được một nền tảng và thiết kế vắc xin có thể bảo vệ rộng hơn, lâu bền hơn”, ông Anthony Fauci, cố vấn y tế chính của Nhà Trắng, nói thêm.

Vắc xin pancoronavirus và thuốc kháng vi rút thế hệ mới

Không thể dự đoán biến thể tiếp theo sẽ mang đến vấn đề gì. Điều đó có thể đòi hỏi đầu tư vào nhiều ứng cử viên và công nghệ vắc xin, bao gồm cả những công nghệ nhắm vào các biến thể khác nhau hoặc các phần khác nhau của vi rút SARS-CoV-2.

Các loại vắc xin hiện tại có thể được chỉnh sửa lại để trị biến thể SARS-CoV-2 cụ thể hoặc nhắm vào nhiều chủng cùng lúc, nhưng điều quan trọng sẽ là loại vắc xin duy trì hiệu quả lâu dài với khả năng bảo vệ đủ rộng. Dù có một số tín hiệu khoa học đầy hứa hẹn trong lĩnh vực này, vắc xin pancoronavirus vẫn chưa tồn tại.

Sau hai năm nghiên cứu, các nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu Quân đội Walter Reed (Mỹ) cho biết đang đạt được tiến bộ trong việc phát triển vắc xin pan-coronavirus. Đây là loại vắc xin có thể chống lại tất cả coronavirus và biến thể, bao gồm cả Omicron và những loại có khả năng xuất hiện trong tương lai.

Theo trang Defense One, các nhà khoa học tại Emerging Infectious Diseases Branch thuộc Viện Nghiên cứu Quân đội Walter Reed đã đặt mục tiêu này ngay từ đầu đại dịch khi họ nhận được toàn bộ trình tự bộ gen đầu tiên của vi rút SARS-CoV-2.

Nó được gọi là vắc xin SpFN (Spike Ferritin Nanoparticle), đang hoàn thành các thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 và sẽ cần phải trải qua giai đoạn 2, 3.

Thế nhưng, các nhà phát triển cho biết vắc xin này đã chứng minh tạo ra đáp ứng miễn dịch mạnh mẽ và hứa hẹn có thể mang lại sự bảo vệ rộng rãi hơn các sản phẩm hiện tại.

Vắc xin SpFN sử dụng một hạt nano hình quả bóng đá với 24 mặt cho phép các nhà khoa học gắn các gai nhiều chủng coronavirus lên các mặt khác nhau của protein.

Trong các thử nghiệm ở phòng thí nghiệm, các kháng thể do vắc xin này tạo ra bảo vệ chuột khỏi những gì có thể gây chết chóc từ SARS-CoV-2 và cả vi rút gây ra dịch SARS năm 2003, các nhà nghiên cứu cho biết trên Tạp chí Cell Reports.

Trưởng nhóm nghiên cứu Gordon Joyce thuộc Viện nghiên cứu Quân đội Walter Reed cho biết: “Trình bày nhiều bản sao của protein gai một cách có trật tự có thể là chìa khóa để tạo ra đáp ứng miễn dịch mạnh và rộng”.

Ông nói vắc xin này sẽ duy trì ổn định ở một loạt nhiệt độ, khiến nó đặc biệt hữu ích ở những nơi không có thiết bị bảo quản chuyên dụng.

Một số chuyên gia nói rằng chúng ta cũng cần các loại vắc xin COVID-19 mới được sử dụng theo những cách khác nhau, chẳng hạn như uống, xịt mũi hoặc hấp thụ qua da và không yêu cầu bảo quản trong dây chuyền lạnh. Những điều này có thể giúp ích rất nhiều cho việc tiếp nhận vắc xin COVID-19 toàn cầu.

Rick Bright nói: “Nếu bạn thực hiện 5 hoặc 6 trong số những cách tiếp cận mới này, tôi sẽ lập kế hoạch cho nỗ lực trị giá 5–10 tỉ USD để tăng tốc, phát triển và đánh giá chúng nhằm mở rộng kho vũ khí của chúng ta chống lại SARS-CoV-2”.

Do chiến dịch Warp Speed dưới thời ông Trump tập trung phần lớn vào vắc xin, các chuyên gia nói rằng nếu làm lại, cần phải có nhiều hơn sự đầu tư vào phương pháp điều trị COVID-19, đặc biệt là trong thực tế tỷ lệ tiêm vắc xin ở Mỹ chưa cao.

Chỉ một trong những kháng thể đơn dòng hiện tại ở Mỹ có hiệu quả với Omicron, theo Viện Y tế Quốc gia. Hai loại thuốc kháng vi rút dạng uống được Mỹ phê duyệt gần đây là molnupiravir của Merck và Paxlovid của Pfizer có hiệu quả với Omicron, nhưng nguồn cung từ Pfizer bị hạn chế nghiêm trọng.

Paxlovid là loại thuốc kháng vi rút hoạt động tốt nhất trong các thử nghiệm lâm sàng, giảm 89% nguy cơ nhập viện hoặc tử vong do COVID-19 nếu đưa cho những người lớn có nguy cơ cao uống trong vòng vài ngày kể từ khi họ có triệu chứng đầu tiên.

Điều quan trọng là phải có nhiều thuốc kháng vi rút.

Dù chúng thường hoạt động tốt với các biến thể khác nhau, nhưng vi rút SARS-CoV-2 có thể biến đổi để trở nên kháng lại chúng.

Rick Bright nói: “Chúng tôi không thể tự tin hai loại thuốc kháng vi rút dạng uống sẽ có tác dụng kéo dài. Chúng có thể hoạt động trên nhiều biến thể, nhưng không nên đánh giá thấp cách vi rút SARS-CoV-2 có thể kháng lại hai loại thuốc đó".

Chính phủ Mỹ đang làm việc để tìm ra thuốc chống vi rút SARS-CoV-2 thế hệ tiếp theo, xác định các ứng viên mà họ quan tâm để tài trợ cho việc phát triển và có khả năng mua trước, theo một quan chức cấp cao của chính quyền Biden.

“Có những câu hỏi khoa học cần được trả lời trước khi bạn thực hiện một dự án Manhattan, chiến dịch Warp Speed - thứ mà về cơ bản sẽ tạo ra hàng trăm ngàn hoặc thậm chí hàng triệu liều thuốc", Tiến sĩ Anthony Fauci nói.

Có những chi phí tiềm ẩn rất lớn dẫn đến mất cảnh giác với biến thể SARS-CoV-2 tiếp theo, điều mà các chuyên gia cho rằng hàng tỉ USD nên chuẩn bị sẵn sàng. Thế nhưng, số tiền đó phải đến từ một nơi nào đó, có nghĩa là Quốc hội có thể sẽ phải phê chuẩn tài trợ cho nó.