Những nhà hoạt động Philippines hôm 21.4 tố cáo: cảnh sát biển Trung Quốc doạ bắn ngư dân Philippines, dùng vòi rồng xịt nước xua đuổi tàu đánh cá Philippines ở bãi cạn Scarborough, gần khu vực mà hàng trăm quân Philippines và lính thuỷ quân lục chiến Mỹ đổ bộ lên một bãi biển trong một cuộc tấn công giả.
TQ cũng ồ ạt xây các đảo nhân tạo trên Biển Đông, nhưng phủ nhận các cáo buộc đó là những hành động khiêu khích.
Không xa bãi Scarborough Shoal, 750 lính thuỷ đánh bộ Mỹ- Philippines đổ bộ lên một bãi biển chỉ sau hai đợt sóng, sử dụng tàu đổ bộ tấn công để chiếm lại một hòn đảo, trong một trận chiến giả.
Đại tá Doroteo Jose Jalandoni khẳng định với các nhà báo ở một căn cứ hải quân thuộc tỉnh Zambales, rằng đây chỉ là một trận đánh giả, để cải thiện kỹ năng chiến đấu và thử nghiệm khả năng hợp tác của nhóm đồng minh Mỹ-Philippines.
Sự chiếm đoạt của TQ khiến ngư dân Philippines không thể tiếp cận các luồng biển nhiều cá.
Renato Reyes, tổng thư ký tổ chức hoạt động Bayan (Tổ quốc, theo cánh tả) tuyên bố: “TQ không có quyền sử dụng vòi rồng xịt nước vào ngư dân nghèo”, đồng thời chỉ trích chính phủ Philippines lệ thuộc quân đội Mỹ trong cuộc bảo vệ bờ cõi.
Reyes nói: “Để chống TQ, chúng ta cần phát triển nền kinh tế và khả năng phòng thủ từ bên ngoài. Chúng ta không thể làm việc này bằng cách bám áo Chú Sam”.
Hôm 20.4, Tổng thống Philippine Benigno Aquino lệnh cho các Bộ Ngoại giao và Quốc phòng nước này có biện pháp phản ứng với vụ tàu cảnh sát biển xịt vòi rồng vào tàu cá Philippines.
Trước đó, lực lượng tuần duyên Philippines (PCG) đã kiểm tra và xác nhận vụ tàu TQ xịt vòi rồng vào tàu cá và cảnh sát biển Trung Quốc doạ bắn ngư dân Philippines ngày 9.4.
Nhưng PCG không nói có bao nhiêu ngư dân Philippines trong sự việc này, theo Bộ trưởng Thông tin Herminio Coloma. Có thông tin 80 người bị TQ doạ bắn.
Đây không phải lần đầu tiên TQ bắt nạt các ngư dân Philippines. Hồi tháng 2.2014, Bộ Ngoại giao Philippines nói TQ đã thực hiện ít nhất 10 vụ bắt nạt từ năm 2013.