Các quốc gia từ Âu sang Á đang chạy đua khai thác năng lượng vô tận từ gió. Nhiều trang trại gió mọc lên trên đất liền lẫn ngoài khơi, cung cấp điện cho hàng triệu hộ gia đình.
Châu Á hiện dẫn đầu với Trung Quốc là động lực chính. Nhà phân tích Robert Liew (công ty tư vấn Wood Mackenzie) cho biết: “Rõ ràng châu Á - Thái Bình Dương sẽ là thị trường lớn nhất trong tương lai. Dự báo của chúng tôi chỉ ra vào cuối thập kỷ này giá điện gió ngoài khơi của Trung Quốc gần như cạnh tranh ngang với điện than. Thật không thể tin được”.
“Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan đều tìm cách giảm tốc phát triển điện hạt nhân và điện than, thay thế bằng điện gió ngoài khơi. Do đó họ cũng tăng tốc phát triển điện gió”, ông nói thêm.
Công ty điện lực Đan Mạch Orsted là một trong số đơn vị nhanh chóng thâm nhập châu Á - Thái Bình Dương, tập trung “đánh chiếm” thị trường phát triển nhanh bậc nhất là Đài Loan.
Chủ tịch phụ trách hoạt động kinh doanh tại châu Á - Thái Bình Dương của Orsted Per Mejnert Kristensen tin rằng khu vực rất quan trọng đối với quá trình chuyển đổi xanh.
“Chúng tôi có tầm nhìn xây dựng một thế giới vận hành hoàn toàn bằng năng lượng xanh. Nếu muốn làm được, châu Á - Thái Bình Dương rõ ràng vô cùng quan trọng. Đây là khu vực tiêu thụ nhiều năng lượng, cũng là khu vực mà chúng ta thấy rõ tác động của khí thải nhà kính”, Chủ tịch Kristensen giải thích.
Điều kiện thiết lập trang trại gió ngoài khơi tại đây rất tốt, đặc biệt là vận tốc gió. Đài Loan có tiềm năng nằm trong danh sách những nơi đi đầu trong chuyển đổi sang năng lượng tái tạo.
Cần phát triển nhanh
Là nguồn năng lượng tái tạo lớn nhất và phát triển nhanh nhất, gió tạo ra gần 8% năng lượng toàn cầu năm ngoái. Điện gió cùng điện mặt trời chiếm tổng cộng 12%.
Nhưng nhiên liệu hóa thạch vẫn tạo ra 80% năng lượng toàn cầu. Giới chuyên gia môi trường nhận định điện gió dù tăng trưởng ở mức 2 con số thì vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu.
Theo Hiệp hội Năng lượng gió toàn cầu, để giúp giữ nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng dưới 1,5 độ C thì số cơ sở điện gió thiết lập trong thập kỷ này phải tăng gấp 4 lần.
Còn tổ chức tư vấn năng lượng Ember xác định điện gió phải chiếm hơn 20% điện năng toàn cầu vào năm 2030 nếu muốn đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0.
Phát triển điện gió đòi hỏi tua bin lớn, cánh quạt lớn và trang trại lớn hơn. Trung Quốc tự hào sở hữu tua bin gió ngoài khơi lớn nhất với chiều cao 250 mét, cánh quạt 128 mét có thể quét một khu vực tương đương khoảng 7 sân bóng đá tiêu chuẩn. Nhưng kích thước cùng quy mô lớn lại khó lắp đặt và bảo trì, cần dùng tàu chuyên dụng đắt tiền.
Năm ngoái, công ty đầu tư Seraya Partners thành lập Cyan Renewables - đơn vị vận hành và cho thuê tàu phục vụ thiết lập trang trại gió ngoài khơi. Tuy nhiên, Cyan Renewables phải giải quyết một vấn đề lớn: nhu cầu thuê tàu vượt ra năng lực cung cấp.
Chủ tịch Seraya Partners James Chern cho biết: “Chỉ có 5 - 6 đơn vị cho thuê tàu lớn ở châu Á, châu Âu có thể chỉ có 1. Họ đang đóng tàu mới nhưng cần mất khoảng 3 năm. Nhu cầu lại tăng gấp 10 lần, vì vậy mà ít nhất 10 năm tới khoảng cách cung - cầu không thể được giải quyết”.
Nhà phân tích Liew còn lưu ý hoạt động của tàu chuyên dụng còn bị hạn chế vì mỗi quốc gia có luật cấm tàu nước ngoài hoạt động trong lãnh thổ.
Tua bin gió nổi?
Orsted tin tưởng không có thách thức nào không thể vượt qua. Công ty còn nhắm đến công nghệ tương lai là tua bin gió nổi.
Theo chủ tịch Kristensen: “Về lâu dài thế giới sẽ phải chuyển sang trang trại gió nổi ngoài khơi. Các đại dương rộng lớn và gió ngoài đại dương rất mạnh, tuy nhiên không có vùng biển nông ở khắp mọi nơi để thiết lập tua bin gió cố định. Tôi dự đoán vài năm nữa công nghệ tua bin gió nổi sẽ cất cánh”.