Chờ giảm thuế tiêu thụ đặc biệt để hạ giá xăng

Bộ Tài chính đã có văn bản gửi các bộ ngành xin ý kiến về dự thảo nghị quyết của Quốc hội về giảm mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng và mức thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với xăng dầu. Cụ thể là giảm tối đa 50% mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm tối đa 50% mức thuế GTGT đối với xăng các loại, nhiên liệu bay, dầu diesel, dầu hỏa, dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn.

Sau khi Bộ Tài chính xin ý kiến rộng rãi đề xuất này, đã có nhiều phản hồi từ các bên. Trong đó đáng chú ý có kiến nghị miễn giảm toàn bộ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng trong trường hợp giá xăng trên thế giới tăng cao bất thường.

Theo Bộ Tài chính, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt quy định chỉ thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng, không thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dầu các loại. Mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng là 10%, xăng E5 là 8% và xăng E10 là 7%. Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt không quy định giảm thuế, miễn thuế đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Đặc biệt, xăng là nhiên liệu gốc hóa thạch, không tái tạo, cần phải sử dụng tiết kiệm nên hầu hết các nước đều thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng.

Ví dụ tại Pháp là 0,6629 euro/lít đối với xăng E10 và 0,6829 euro/lít đối với xăng khoáng; Đức (0,3545 eur/lít); Ý (0,4784 eur/lít); Anh (0,5295 bảng/lít); Hàn Quốc (311 won/lít thuế tuyệt đối, và thuế tỷ lệ 15%); Úc (0,221 đô la Úc/lít); Thái Lan (6,5 baht/lít đối với xăng khoáng, 5,85 baht/lít đối với xăng 95 E10, 5,2 baht/lít đối với xăng 95 E20, 0,975 baht/lít đối với xăng 95 E85, 2,99 baht/lít đối với dầu diesel); Singapore (0,41 đô la Singgapo/lít); Trung Quốc (1,52 nhân dân tệ/lít, tương đương tỷ lệ 15,6%); Campuchia (thuế suất 15%); Lào (thuế suất 16%)...

"Như vậy, mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng của Việt Nam hiện ở mức trung bình thấp so với các nước, đặc biệt thấp hơn so với các nước có chung đường biên giới với Việt Nam như Lào, Campuchia, Trung Quốc", đại diện Bộ Tài chính cho hay.

Về thẩm quyền trong việc điều chỉnh các loại thuế, đại diện Bộ Tài chính cho biết phải trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Từ đề xuất trên, Bộ Tài chính đánh giá tác động trên cơ sở 2 phương án. Trong trường hợp giảm 50% mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm 20% mức thuế GTGT đối với xăng dầu, thời gian áp dụng 6 tháng thì giảm số thu ngân sách nhà nước đối với 2 sắc thuế này là 7.434 tỉ đồng.

Với phương án đề xuất nêu trên và giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành ngày 12.9 thì tỷ trọng thuế trong giá cơ sở xăng dầu còn khoảng 15,93% đối với xăng E5RON92, khoảng 17,95% đối với xăng RON95 và khoảng 9,75% đối với dầu diesel.

Trong trường hợp giảm 50% mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm 50% mức thuế GTGT đối với xăng dầu, thời gian áp dụng 6 tháng, thì số giảm số thu ngân sách nhà nước với 2 loại thuế này là 12.186 tỉ đồng. Với phương án này, tỷ trọng thuế trong giá cơ sở xăng dầu còn khoảng 13,35% đối với xăng E5RON92, khoảng 15,61% đối với xăng RON95 và khoảng 7,18% đối với dầu diesel.

Trong những kỳ điều hành gần đây, giá xăng dầu các loại đã liên tục giảm nhưng người tiêu dùng vẫn bức xúc vì kiến nghị giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế GTGT vẫn chưa được thực hiện trong bối cảnh giá các mặt hàng nhiên liệu trên thế giới có thể tăng bất cứ khi nào. 

Nhiều dự báo đưa ra các mặt hàng nhiên liệu có thể tăng giá đến 20% từ nay đến cuối năm nên quyết định giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng là điều vô cùng quan trọng trong bối cảnh hiện nay. Nếu sắc thuế này được điều chỉnh giảm thì giá xăng dầu được dự báo sẽ giảm về ngưỡng 19.000 - 20.000 đồng/lít. 

Trao đổi với PV Một Thế Giới, chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú cho rằng cần miễn toàn bộ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng để ổn định giá mặt hàng này. Đây sẽ là một trong những yếu tố quyết định để giá xăng có thể giảm về xuống dưới 20.000 đồng/lít. 

Bên cạnh đó, cơ quan quản lý cần dự trữ xăng dầu với lượng dự trữ lên đến hàng triệu tấn, đảm bảo cung ứng đủ cho nhu cầu sử dụng từ 3 - 6 tháng sẽ tăng khả năng đối phó với diễn biến khó lường của giá xăng dầu thế giới. 

Theo vị chuyên gia, chu kỳ điều hành giá cũng nên được giảm xuống còn 5 ngày để giảm chi phí cho doanh nghiệp và đảm bảo công bằng cho người tiêu dùng. Mặt khác, cần thiết kế lại chuỗi cung ứng xăng dầu, giảm bớt trung gian, sắp xếp lại các đầu mối nhập khẩu, bán buôn xăng dầu có cơ chế ổn định hợp lý về phân chia lợi nhuận, chiết khấu cho các đơn vị bán buôn bán lẻ. 

"Giảm giá xăng dầu trong bối cảnh hiện nay là vô cùng quan trọng, nhằm góp phần bảo đảm thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát và bình ổn thị trường, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong quá trình phục hồi hoạt động sản xuất, kinh doanh, nhất là các doanh nghiệp đang sử dụng nhiều dầu diesel. Đồng thời cần tiếp tục duy trì mức chênh lệch giá giữa xăng sinh học E5RON92 và xăng khoáng RON95 ở mức hợp lý để khuyến khích sử dụng xăng sinh học nhằm bảo vệ môi trường theo chủ trương của chính phủ, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các chủ thể tham gia thị trường, giúp duy trì nguồn cung xăng dầu ổn định cho thị trường trong nước", chuyên gia Vũ Vinh Phú cho hay.