Đại án Việt Á: Quyền lợi của người dân được giải quyết thế nào?

Tổng thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong vừa có báo cáo kết quả giải quyết và trả lời kiến nghị của cử tri gửi trước kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa 15.

Trong đó, cử tri Bình Thuận cho rằng vấn đề tham nhũng trong đại án test kit Việt Á chưa được giải quyết thỏa đáng. "Mặc dù những ai vi phạm đã và đang được xử lý, tuy nhiên quyền lợi của người dân thì chưa nghe nhắc đến như thế nào", cử tri thắc mắc.

Trong văn bản trả lời cử tri, Thanh tra Chính phủ cho biết đã hướng dẫn toàn ngành tập trung thực hiện cuộc thanh tra chuyên đề việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng chống dịch COVID-19.

Việc thanh tra cho thấy ngành y tế đã có nhiều nỗ lực trong chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế phục vụ kịp thời cho khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe của nhân dân, trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến rất phức tạp.

Đa số gói thầu mua sắm được các cơ quan y tế triển khai bảo đảm trình tự thủ tục, góp phần quan trọng trong việc đẩy lùi dịch bệnh trên phạm vi cả nước.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện còn có các thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trong xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu, tổ chức đấu thầu mua sắm, thực hiện hợp đồng mua sắm, một số hàng hóa nhập khẩu chưa thể hiện đầy đủ các thông tin về chất lượng, nguồn gốc, giá cả.

“Số mặt hàng mua bán qua nhiều khâu trung gian làm tăng giá sản phẩm cao hơn so với giá gốc, ngay trong quá trình thanh tra đã có những vụ việc có dấu hiệu vi phạm đã chuyển cơ quan điều tra để xử lý theo quy định”, văn bản nêu.

Dẫn chứng cụ thể, Tổng thanh tra Chính phủ cho biết cơ quan này đã thành lập 3 đoàn thanh tra tại Bộ Y tế, Hà Nội, TP.HCM; đồng thời chỉ đạo, hướng dẫn thanh tra các bộ ngành, địa phương tiến hành thanh tra chuyên đề việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, thuốc phòng chống dịch.

9/20 bộ ngành và 61/63 tỉnh thành thành lập đoàn thanh tra, đã tiến hành thanh tra 21.383 gói thầu (đạt 59,23%) với tổng giá trị 15.475 tỉ đồng (đạt 59,36%).

Qua thanh tra cho thấy, công tác đấu thầu mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế đã được các đơn vị thực hiện theo quy trình, thủ tục quy định Luật Đấu thầu và các văn bản liên quan.

Quá trình mua sắm có nhiều thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trong việc lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu, tổ chức đấu thầu và thực hiện hợp đồng mua sắm tại nhiều địa phương (54/61 tỉnh thành có gần 5.000/15.909 gói thầu vi phạm).

Trong đó, một số địa phương có tỷ lệ gói thầu vi phạm cao (qua kiểm tra xác suất một số đơn vị, cơ sở y tế) như Hà Tĩnh, Đà Nẵng 100%; Hải Phòng 95,8%; Quảng Trị 95,2%; Nam Định 91,3%; Bình Thuận 90,7%; Cần Thơ 89,3%; Vĩnh Long 85,5%; Cao Bằng, Điện Biên, Ninh Bình, Hà Giang trên 70%...

Trong đó, có một số vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước.

Cơ quan thanh tra đã kiến nghị chuyển 40 vụ việc cho cơ quan điều tra để xem xét, xử lý theo thẩm quyền, trong đó Thanh tra Chính phủ 16 vụ việc, thanh tra bộ, thanh tra tỉnh 24 vụ việc.

Đồng thời cơ quan thanh tra kiến nghị các bộ ngành, địa phương hoàn thiện cơ chế, chính sách; tổ chức kiểm điểm, xử lý vi phạm, nghiêm túc kết luận thanh tra, thu hồi các khoản tiền do vi phạm và khẩn trương chấn chỉnh, khắc phục kịp thời những hạn chế, thiếu sót, khuyết điểm đã được chỉ ra qua thanh tra.

"Đối với quyền lợi của tổ chức, cá nhân bị thiệt hại trong vụ kit xét nghiệm Việt Á, trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, các cơ quan chức năng sẽ làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật. Trường hợp tổ chức, cá nhân nào có căn cứ cho rằng mình bị thiệt hại có thể liên hệ với cơ quan chức năng có thẩm quyền để được xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật", văn bản nêu.