Hy hữu: Vừa chạy ECMO vừa phẫu thuật cứu sống bệnh nhân béo phì bị suy hô hấp

Chiều 30.3, thông tin từ Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP.HCM) cho hay, các bác sĩ ở đây vừa thực hiện một nhiệm vụ “bất khả thi” khá hy hữu đã cứu sống thành công nam bệnh nhân bị bệnh béo phì, đái tháo đường tuýp 2 nhưng có một khối u nang lớn gây chèn ép khí quản lâu ngày khiến bệnh nhân bị suy hô hấp.

Bệnh nhân này là L.H.K. (30 tuổi, ngụ tại TP.HCM) được chuyển đến bệnh viện trong tình trạng thể trạng béo phì nặng 110kg (BMI 36 kg/m2), khó thở kéo dài hơn 6 tháng.

Tại đây, sau khi thăm khám lâm sàng, siêu âm bụng, chụp cắt lớp vi tính, các bác sĩ kết luận bệnh nhân có khối u nang ruột đôi lớn (kích thước 75x71x69mm), nằm cạnh thực quản, chèn ép nặng khí quản chính và phế quản gốc bên trái, gần như tắc nghẽn hoàn toàn.

Nhận định đây là một trường hợp trẻ, bệnh nền nhiều và khối nang ruột đôi phức tạp, hội đồng chuyên môn nhiều chuyên khoa như: Ngoại tiêu hóa, Nội hô hấp, Gây mê hồi sức, Nội tim mạch, Ngoại Lồng ngực mạch máu, Nội tiết thận đã họp khẩn để đưa ra kế hoạch điều trị tối ưu cho người bệnh.

TS-BS Mai Phan Tường Anh - Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp - cho biết, nang ruột đôi là tổn thương bẩm sinh trên đường tiêu hóa hiếm gặp, thường được chẩn đoán lần đầu khi còn ở tuổi sơ sinh và trẻ nhỏ, với tần suất 1:4500 ca sinh sống. Nang ruột đôi cũng có thể gặp ở người trưởng thành, nhưng tần suất ít hơn rất nhiều.

“Nang ruột này có thể hiện diện ở khắp chiều dài ống tiêu hóa, nhưng hiếm gặp nhất là nang ruột đôi xuất phát từ ống tiêu hóa đoạn trong lồng ngực. Nang ruột đôi lớn chèn khí quản chỉ được báo cáo vài ca trong y văn trên thế giới. Hội đồng chuyên môn nhận định đây là một ca mổ rất phức tạp ở một người bệnh trẻ có nhiều bệnh nền. Khó khăn ở đây đến từ bệnh lý nguy hiểm cần phẫu thuật khẩn để giải phóng nhanh chóng đường thở bị chèn ép, khó khăn trong kỹ thuật mổ và chăm sóc chu phẫu do người bệnh béo phì nặng, hạn chế xoay trở, dễ có nhiều biến chứng; mặt khác, kiểm soát đường thở trong quá trình gây mê cũng là vấn đề lớn vì nang ruột lớn chèn ép nặng vào khí quản gốc, không thể kiểm soát đường thở bằng nội khí quản như quy trình bình thường”, bác sĩ Tường Anh chia sẻ.

Trước tình hình trên, bệnh nhân được đưa vào phòng mổ, gây mê và đặt ống thở. Phương pháp đặt ống thở để phân lập phổi (ống thở 2 nòng) vẫn được đặt ra nhằm mục đích làm xẹp phổi phải giúp cuộc mổ thuận lợi hơn. Tuy nhiên, do nang chèn ép nhiều nên không đặt được ống thở dù được hỗ trợ bởi việc nội soi phế quản. Bệnh viện quyết định hội chẩn ê kíp để sử dụng phương pháp oxy hóa máu màng ngoài cơ thể tuần hoàn ngoài cơ thể (ECMO) để hỗ trợ phẫu thuật.

Bác sĩ Tường Anh cho rằng, đây là một biện pháp hỗ trợ hô hấp tối ưu trong các phẫu thuật lớn, liên quan đường dẫn khí bị chèn ép. Hội đồng chuyên môn bệnh viện quyết định phương thức phẫu thuật hybrid, vừa nội soi lồng ngực để cắt bỏ nang ruột, giảm thiểu nguy cơ biến chứng sau mổ nhiều nhất có thể ở người bệnh béo phì có bệnh nền, đồng thời, sử dụng kỹ thuật ECMO nhằm đảm bảo oxy hóa máu tối ưu cho cuộc mổ kéo dài gần 6 giờ.

Người bệnh được chuyển sang phòng mổ lúc 14 giờ ngày 22.3, ê kíp Gây mê Hồi sức và Hồi sức Tim Mạch hoàn thành quá trình chuẩn bị, theo dõi huyết động xâm lấn và kết nối ECMO trong vòng 90 phút của người bệnh. Ca mổ được tiến hành vào lúc 16 giờ 30 và kết thúc lúc 22 giờ cùng ngày.

“Quá trình mổ diễn ra rất thuận lợi, dù phổi không xẹp như mong muốn, ê kíp phẫu thuật, gây mê hồi sức và hồi sức tim mạch đã phối hợp nhịp nhàng, kết nối thông tin, đảm bảo an toàn hô hấp và kết quả phẫu thuật thành công.

Kết thúc ca mổ, mặc dù khối nang ruột đôi lớn đã được cắt bỏ, nhưng đường thở do bị chèn ép lâu ngày chưa thể dãn nở hoàn toàn, người bệnh được tiếp tục duy trì ECMO hậu phẫu tại Hồi sức tim mạch. Bệnh nhân được rút nội khí quản (ống giúp thở) ở thời điểm 12 giờ sau phẫu thuật, vật lý trị liệu, phục hồi chức năng hô hấp, tập vận động tại giường tích cực từ ngày hậu phẫu thứ 2”, bác sĩ Tường Anh thông tin và cho biết thêm: “Sau 5 ngày phẫu thuật, bệnh nhân đã ngưng hỗ trợ ECMO và xuất viện sau phẫu thuật 7 ngày. Người bệnh cảm thấy khỏe hoàn toàn, tự vận động đi lại và vệ sinh cá nhân tốt, không còn cảm giác khó thở như trước phẫu thuật”.