Lần đầu tiên Việt Nam có dụng cụ xét nghiệm HIV tự động cung cấp miễn phí cho người dân

Chiều 26.8 Cục quản phòng chống HIV/ AIDS ( Bộ Y tế), Cơ quan phát triển Quốc tế Hoa Kỳ và Dự án Thúc đẩy Tăng tưởng Thị trường của PATH đã chính thức khởi động dịch vụ xét nghiệm HIV tự động.

Theo đó 10.000 bộ dụng cụ xét nghiệm HIV tự động sẽ được chuyển cho các tổ chức cộng đồng (CBO) gồm các tổ chức: nam tình cục đồng giới ( MSM), người chuyển giới nữ, người tiêm chích mà túy, phụ nữ mại dâm... tại TP.HCM và Hà Nội. Dự kiến sẽ có khoảng 6 CBO ở TP.HCM và 4 CBO ở Hà Nội đang thực hiện cung cấp dịch vụ xét nghiệm HIV tại cộng đồng sẽ chuyển bộ dụng cụ xét nghiệm HIV tự động này để cung cấp miễn phí cho những người dân có nhu cầu.

Theo TS. BS Nguyễn Hoàng Long- Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS ( Bộ Y tế), với dụng cụ tự xét nghiệm HIV tự động này hứa hẹn sẽ giúp tăng đáng kể tỉ lệ xét nghiệm HIV trong cộng đồng những người có nguy cơ lây nhiễm, đặc biệt là những người vẫn đang còn ngần ngại sử dụng dịch vụ xét nghiệm tại các cơ sở y tế. Tâm lý e ngại sự kỳ thị và thiếu tính bảo mật là những lý do chính cản trở việc xét nghiệm HIV của họ. Tuy nhiên, hình thức xét nghiệm mới này sẽ có thể làm thay đổi.

“Tự xét nghiệm HIV là bước tiến mới trong việc nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ xét nghiệm HIV và bình thường hóa giống như các xét nghiệm chẩn đoán nhanh (dùng cho bệnh tiểu đường hay thử thai) được bán rộng rãi tại các nhà thuốc. Điều này có thể giúp Việt Nam đạt được mục tiêu 90-90-90 nhờ tiếp cận được những người chưa xét nghiệm và đưa những người phát hiện nhiễm HIV vào điều trị”, ông Long nhấn mạnh.

Bác sĩ Vũ Ngọc Bảo- Phó giám đốc Dự án Thúc đẩy Tăng tưởng Thị trường của PATH cho hay trước mắt sẽ thực hiện thí điểm tại TP.HCM và Hà Nội. Các dụng cụ xét nghiệm HIV tự động này nhanh sẽ được phân bổ cho 10 CBO ( trong đó Hà Nội : 4 , TP.HCM : 6).

“Trong năm nay chúng tôi mua về 10.000 bộ dụng cụ xét nghiệm này. Trong năm tới chúng tôi sẽ cung cấp thêm một số lượng lớn nữa tùy theo nhu cầu của cộng đồng, đảm bảo đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng”, ông Bảo cho biết.

Cũng theo ông Bảo đây là giai đoạn thực hiện thí điểm để đánh giá tính khả thi cũng như sự chấp nhận của cộng đồng với dịch vụ này. Sau thời gian thực hiện thí điểm từ 1 năm đến 18 tháng có thể đưa bộ dụng cụ xét nghiệm HIV tự động này ra ngoài thị trường để bán, có thể trong các nhà thuốc hoặc các cơ sở y tế.

Bộ dụng cụ tự xét nghiệm HIV này sẽ giúp sàng lọc HIV đơn giản, dễ thực hiện; độ chính xác cao (độ nhạy 99%; độ đặc hiệu 100%); cho kết quả nhanh; chi phí không lớn; và đặc biệt là kín đáo, riêng tư, không lo xã hội kỳ thị và phân biệt đối xử. Xét nghiệm này có thể áp dụng cho tất cả mọi người, đặc biệt phù hợp cho những người thuộc nhóm nguy cơ cao, như: tình dục đồng giới nam, nghiện chích ma tuý, phụ nữ bán dâm...

Tuy nhiên khi có kết quả xét nghiệm dương tính với dụng cụ xét nghiệm này, người bệnh cũng cần đến các cơ sở y tế để làm khẳng định lại xem có nhiễm HIV hay không.

“Với dụng cụ này, nếu xét nghiệm âm tính thì chắc chắn người đó sẽ không nhiễm HIV nếu trong thời gian 3 tháng sau đó không có hành vi nguy cơ.”,ông Bảo khẳng định.