Những hậu quả khủng khiếp từ việc không tiêm vắc xin

Anti vắc xin gây nguy cơ bùng phát dịch bệnh

Trong những ngày qua, cộng đồng mạng xuất hiện hàng loạt thông tin của nhóm anti vắc xin (chống tiêm vắc xin) cho rằng việc tiêm vắc xin gây nguy hại đến sức khỏe của trẻ sau này. Những người anti vắc xin kêu gọi người dân không nên tiêm vắc xin cho trẻ mà hãy để hệ miễn dịch của trẻ tự hoạt động. Việc này đang khiến không ít người băn khoăn liệu có nên tiêm vắc xin cho trẻ hay không.

Nhận định về nhóm người anti vắc xin này, bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 - người có hơn 30 năm làm trong lĩnh vực dự phòng và điều trị các bệnh lây nhiễm, cho rằng những người này đã và đang lôi kéo một bộ phận người dân còn lăn tăn, lo lắng về chủng ngừa và kéo thêm cộng đồng này vào, tạo nên sức lan tỏa ảnh hưởng đến những người khác.

Nhưng tại sao lại xuất hiện nhóm người này? Theo bác sĩ Khanh, nguồn gốc của nhóm người này xuất phát từ một vài người nổi tiếng. Trong gia đình hoặc con của những người này có một khiếm khuyết nào đó. Thông thường những khiếm khuyết đó mang tính bẩm sinh nhưng phần lớn cha mẹ nghe tới bẩm sinh thì lại nghĩ là do cha mẹ. Do đó những người cha mẹ này đã tìm cách để đẩy trách nhiệm và cái mà trẻ tiếp xúc nhiều nhất chính là vắc xin nên họ đổ thừa cho vắc xin.

“Mới đây tôi tìm hiểu thông tin trên mạng về một trường hợp anti vắc xin rất cực đoan thì được biết người này có 2 người con bị câm. Những người anti vắc xin một cách cực đoan, tôi chắc chắn trong gia đình những người này có vấn đề”, bác sĩ Khanh khẳng định.

Theo bác sĩ Khanh, những người anti vắc xin này thường tìm các thông tin nghi ngờ về đặc tính của vắc xin, những tác dụng không mong muốn của vắc xin trên báo chí để tung lên mạng nhằm tạo hiệu ứng theo ý của họ.

Trong lịch sử cũng đã từng có thông tin làm rúng động những người làm công tác sản xuất và tiêm vắc xin. Thông tin này được một tác giả viết đăng trên một tờ báo lớn ở nước ngoài, cho rằng tiêm vắc xin sởi – rubella gây cho trẻ bệnh tự kỷ. Sau đó, chính  tác giả viết bài báo đã phải rút lại vì đăng sai số liệu.

Những người anti vắc xin đã lôi kéo thêm một số thành phần khác, nhất là những phụ huynh có con tiêm vắc xin bị sốt nhiều, đau nhiều hình thành nên nhóm người anti vắc xin. Sự xuất hiện những người anti vắc xin là rất nguy hiểm, họ sẽ làm dao động một số người còn đang lăn tăn, hoài nghi về vắc xin và khiến họ bỏ tiêm vắc xin cho con em.

Bác sĩ Khanh cho biết, việc bỏ tiêm vắc xin vì dao động vắc xin đã gây ra một thảm dọa về dịch bệnh. Điều này đã chứng minh ở Việt Nam bằng trận “đại dịch” sởi diễn ra vào năm 2014 mà nguyên nhân chính là do người dân dao động về vắc xin nên không chịu đưa trẻ đi tiêm. Hay nói không đâu xa, tại khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 có đến 80% các trường hợp mắc bệnh là do chưa tiêm phòng vắc xin.

Phần lớn những trẻ mắc bệnh viêm não đang điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) là do chưa tiêm vắc xin

“Nếu chúng ta đẩy thông tin anti vắc xin mà không điều chỉnh thông tin thì chắc chắn người dân sẽ bỏ tiêm vắc xin. Khi bỏ tiêm vắc xin, người dân sẽ quên luôn tiêm vắc xin thì chắc chắn dịch bệnh sẽ quay lại. Nếu cộng đồng anti vắc xin đạt đến một mức nào đó sẽ khiến nhiều người dân bỏ tiêm vắc xin. Điều này sẽ gây ra một mối đe dọa lớn về dịch bệnh cho xã hội”, bác sĩ Khanh chia sẻ.

Hãy là người tiêm vắc xin thông minh

Bác sĩ Khanh khẳng định hiện tượng anti vắc xin chỉ tồn tại khi dịch bệnh hết hoặc chưa xuất hiện dịch bệnh, còn khi dịch bệnh đang bùng phát chắc chắn sẽ không có hiện tượng anti vắc xin.

“Cách đây hơn 20 năm, lúc đó ho gà, sốt bại liệt… ở Việt Nam còn rất nhiều, nhưng người anti vắc xin này có khuyên mấy người dân cũng không bỏ tiêm vắc xin. Chỉ lúc này, dịch bệnh đang ở mức rất thấp, anti vắc xin mới có cơ hội hoạt động. Sau khi anti vắc xin hoạt động một thời gian, dịch bệnh quay lại, lúc này người dân mới sợ quay lại tiêm vắc xin. Do đó, điều lo ngại của chúng tôi lúc này là nếu không hướng truyền thông cho người dân tiêm vắc xin thì hàng loạt dịch bệnh sẽ quay lại. Khi dịch bệnh quay lại thì hàng loạt sinh mạng của trẻ sẽ nguy hiểm”, bác sĩ Khanh nói.

Bác sĩ Khanh cho rằng những nước tiên tiến trên thế giới đều bị hiện tượng anti vắc xin nhưng họ biết điều chỉnh. Có những quốc gia tiên tiến quy định rất nghiêm ngặt về việc tiêm vắc xin. Nếu trẻ chưa tiêm vắc xin hoặc tiêm chưa đủ liều sẽ không được đến trường. Ở Mỹ, các trường học khi tiếp nhận trẻ đều bắt phụ huynh phải đưa sổ tiêm vắc xin, nếu trường hợp nào tiêm chưa đầy đủ hoặc chưa tiêm sẽ không cho nhập học.

“Quan điểm của họ là chưa tiêm vắc xin hoặc tiêm chưa đầy đủ sẽ mang nguồn bệnh đến trường lây lan cho nhiều trẻ khác, gây nguy hiểm”, bác sĩ Khanh nói.

Phân tích của bác sĩ Khanh cho thấy, không phải ngẫu nhiên nhà nước bỏ tiền ra để tiêm chủng mở rộng, tiêm miễn phí cho người dân. Nhà nước bỏ tiền ra lo cho dân vì biết rằng nếu để bệnh đó xảy ra thì sẽ tốn kém nhiều hơn so với bỏ tiền ra để tiêm ngừa vắc xin.

Tuy nhiên, bác sĩ Khanh cũng lưu ý người dân không quá lạm dụng vắc xin, tiêm vắc xin không đúng cách, không cần thiết tiêm cũng tiêm có thể gây ra sự tốn kém hoặc không hiệu quả trong miễn dịch.

Hiện nay có một số nhóm lợi ích trong việc sản xuất, tiêu thụ vắc xin. Vì muốn tiêu thụ được vắc xin nên khuyên người dân tiêm vắc xin này trong khi chưa cần thiết, hoặc không cần tiêm nhắc lại nhưng khuyên phải tiêm nhắc lại.

“Vắc xin thuộc chương trình tiêm chủng mở rộng không bao giờ dư; còn vắc xin dịch vụ người dân bỏ tiền ra mua thì phải là người tiêu dùng thông minh, phải chọn thời điểm thích hợp, chứ không phải thấy vắc xin nào ra cũng tiêm hết. Chính vì tiêm vô tội vạ mà người tiêm vắc xin cảm thấy đau, hoặc không hiệu quả khiến họ cảm thấy dao động về vắc xin”, bác sĩ Khanh giải thích.

Hồ Quang