Ban Nội chính T.Ư hôm nay tổ chức hội thảo tham vấn hoàn thiện các quy định về hối lộ trong sửa đổi bộ luật Hình sự 1999. Phó ban Nguyễn Doãn Khánh đã có thời gian trao đổi với báo chí bên lề vềnhững điểm đột phá trong luật sử đổi lần này nhằm chống tham nhũng hiệu quả hơn.
Điểm đột phá thứ nhất, theo ông Khánh là mở rộng chủ thể.
Lĩnh vực tư ngày càng liên kết chặt chẽ và tác động mạnh mẽ đến kinh tế nhà nước, cộng thêm hợp tác công tư cũng đang được mở rộng, thậm chí là xuyên quốc gia. Cho nên, nếu không chống tham nhũng ở lĩnh vực tư sẽ tạo khoảng trống. Như trong vụ việc liên quan đến ngành đường sắt vừa rồi, đối tượng nhận hối lộ là trong nước nhưng đưa hối lộ là ở nước ngoài.
Đột phá thứ hai là trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân. Hiện nay, do chúng ta cá thể hóa trách nhiệm đối với cá nhân nên trong nhiều trường hợp đã để lọt tội phạm.
Ví dụ, khi một giám đốc doanh nghiệp đem tiền đi hối lộ là nhằm mang lại lợi ích cho doanh nghiệp đó, nhưng ta chỉ xử lý trách nhiệm của người trực tiếp thực hiện hành vi thì sẽ để lọt tội phạm, vì không xác định trách nhiệm những người hậu thuẫn và có quyết định tập thể hẳn hoi.
"Có một khía cạnh rất mới được các chuyên gia nêu ra là: kể cả các dịch vụ tình dục cũng được xem như một loại lợi ích phi vật chất, đưa ra để hối lộ cho quan chức. Tình trạng này chắc chắn là có ở Việt Nam".
Thứ ba là mở rộng khái niệm "của hối lộ". Chúng ta hiện chỉ cấu thành vật chất đối với nhóm tội tham nhũng nên bắt buộc phải có hành vi, hậu quả là thiệt hại về vật chất. Nhưng trên thực tế có nhiều lợi ích khác không thua kém vật chất.
Đó là những lợi ích về tinh thần như chạy thành tích, khen thưởng, danh hiệu, thậm chí các lợi ích nhạy cảm khác.
"Luật pháp quốc tế rất rạch ròi giữa quà biếu và hối lộ, cả về mặt giá trị và hình thức. Nhưng Việt Nam thì chưa rạch ròi.
Nếu trọng tình cảm thì tài sản chỉ có ý nghĩa tượng trưng. Nhưng khi giá trị của tài sản được đưa cho những người có nghĩa vụ quyền hạn không còn nằm trong giới hạn khuôn khổ thể hiện tình cảm thì sẽ chuyển hóa thành tài sản hối lộ. Cần luật hóa những điều này để có cơ sở xử lý.
Có một khía cạnh rất mới được các chuyên gia nêu ra là: kể cả các dịch vụ tình dục cũng được xem như một loại lợi ích phi vật chất, đưa ra để hối lộ cho quan chức. Tình trạng này chắc chắn là có ở Việt Nam", ông Khanh nói.
Về ý kiến đề xuất miễn trách nhiệm hình sự cho người đưa hối lộ để khuyến khích tố cáo tham nhũng, Phó ban Nội chính Trung Ương cho rằng, những trường hợp đưa hối lộ bình thường mà miễn trách nhiệm hình sự thì sẽ bỏ lọt tội phạm. Còn những người đưa hối lộ sau này lập công, chủ động trình báo, khai báo thì sẽ có chính sách mà cao nhất là miễn trách nhiệm hình sự.
Ngoài ra, ông cho biết trước đây, chúng ta thường coi hình phạt về kinh tế là hình phạt bổ sung. Nhưng đối với tội phạm tham nhũng, ngoài hình phạt tù thì kinh tế là một hình phạt quan trọng để khắc phục thiệt hại. Điều này sẽ được xem xét trong điểm đột phá về mở rộng đối tượng.
Theo Nguoilaodong, Vietnamnet
