Trong báo cáo mới nhất, Ủy ban thường trực hỗn hợp về Ngoại giao, Quốc phòng và Thương mại thuộc Quốc hội Úc (JSCFADT) ủng hộ Đài Loan trở thành thành viên của Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).
JSCFADT ban kêu gọi chính phủ Úc cùng các nước thành viên tạo điều kiện cho Đài Loan gia nhập. Ngoài ra, họ còn đề nghị chính phủ Úc xem xét đàm phán một hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương với đảo tự trị.
Theo ủy ban, FTA song phương sẽ có lợi cho Úc trong các lĩnh vực năng lượng, nông nghiệp, giáo dục và kiểm soát đại dịch. Hơn nữa Canberra còn có thể học hỏi kinh nghiệm chống lại thông tin sai lệch lẫn nâng cao năng lực phòng thủ mạng.
“Một bài học kinh nghiệm giữa chúng ta với Anh là lợi ích sẽ tích lũy từ đàm phán FTA song phương song song với đàm phán CPTPP. Chúng tôi thấy rằng áp dụng cách tiếp cận này với Đài Loan rất có giá trị”, nghị sĩ Ted O'Brien - Chủ tịch Tiểu ban Thương mại thuộc JSCFADT - cho biết.
Cả Đài Loan lẫn Trung Quốc đều nộp đơn xin gia nhập CPTPP. Với Trung Quốc, JSCFADT không kêu gọi để nước này trở thành thành viên.
Theo JSCFADT, bất cứ sự ủng hộ dành cho Trung Quốc nào cũng đều cần kèm theo yêu cầu Trung Quốc phải tái thiết lập quan hệ thương mại đầy đủ với Úc, bao gồm chấm dứt loạt biện pháp thương mại mang tính chèn ép, khôi phục đối thoại cấp bộ trưởng, thể hiện khả năng lẫn thái độ sẵn sàng chấp nhận tuân thủ tiêu chuẩn do CPTPP đề ra. Nghị sĩ O'Brien nhắc nhở quyền quyết định thuộc về chính Trung Quốc.
CPTPP hiện bao gồm 11 nền kinh tế Việt Nam, Úc, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore – tạo ra khu vực thương mại tự do với quy mô thị trường chiếm khoảng 13,5% GDP toàn cầu, gần 500 triệu dân.
Trong tương lai CPTPP có thể còn mở rộng hơn nữa vì nhiều quốc gia/vùng lãnh thổ khác cũng muốn tham gia, chẳng hạn như Thái Lan, Anh, Campuchia, Hàn Quốc, Indonesia, Trung Quốc, Đài Loan. Thậm chí kỳ vọng Mỹ quay lại cũng rất cao.
Trước đó Nhật đã lên tiếng ủng hộ Đài Loan. Con đường gia nhập CPTPP của Trung Quốc dự kiến sẽ không dễ dàng vì bị một số quốc gia trong đó có Úc cáo buộc loạt hành vi chèn ép thương mại, phi thị trường.