Ông Donald Trump là Tổng thống Mỹ đầu tiên bị luận tội đến 2 lần, đồng thời cũng là trường hợp đầu tiên bị luận tội sau khi rời nhiệm.
Lần luận tội thứ 2 bắt đầu vào ngày 8.2 với một số thông lệ quen thuộc quy định trong Hiến pháp Mỹ – giống lần thứ nhất. Tuy nhiên cũng có vài khác biệt.
Cáo buộc mà Hạ viện Mỹ đưa ra để luận tội ông Trump lần nữa khá nặng nề: kích động nổi dậy. Theo Hạ viện Mỹ, cuộc bạo loạn tại Điện Capitol là hậu quả từ việc Trump liên tục tuyên bố bầu cử tháng 11 năm ngoái có gian lận và kêu gọi người ủng hộ hành động.
Ở lần thứ nhất, ông Trump chỉ phải đối mặt với cáo buộc lạm dụng quyền lực và tìm cách tranh thủ thế lực nước ngoài hòng giành lợi thế chính trị.
Một khác biệt nữa là sẽ không có thẩm phán Tòa án tối cao ngồi vị trí chủ tọa. Người chủ trì lần luận tội thứ hai là nghị sĩ Pat Leahy - thành viên phục vụ lâu năm nhất của Thượng viện Mỹ - chứ không phải thẩm phán John Roberts như lần thứ nhất.
Trang Newsweek dẫn nguồn tin Thượng viện cho biết sở dĩ có thay đổi trên là vì ông Trump bị luận tội khi không còn là Tổng thống Mỹ. Quyền lực đã chính thức được chuyển giao vào ngày 20.1.
Không còn nắm quyền thì hình phạt phế truất cũng chẳng thể áp dụng, tuy nhiên các nghị sĩ có thể tước bỏ tư cách nắm giữ bất cứ chức vụ chính trị trong tương lai nào của ông Trump. Đây là điều từng xảy ra với 3 quan chức (đều là thẩm phán liên bang).
Điểm đáng chú ý nữa là quyền kiểm soát Thượng viện nay đã rơi vào tay đảng Dân chủ, và người có thẩm quyền phá vỡ thế bỏ phiếu hòa là Phó tổng thống Kamala Harris (với tư cách Chủ tịch Thượng viện).
Đảng Dân chủ vẫn cần 17 thành viên đảng Cộng hòa bỏ phiếu thuận để đạt đủ mức kết tội là 2/3. Đến nay chỉ mới có một số nghị sĩ Cộng hòa tuyên bố ủng hộ luận tội hoặc cân nhắc kết tội.
Theo truyền thống, phiên tòa luận tội bắt đầu ngay sau khi Hạ viện gửi bản cáo buộc sang Thượng viện. Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi vừa chuyển văn bản này vào ngày 25.1, nhưng hai đảng trước đó đạt thỏa thuận hoãn phiên tòa đến ngày 8.2.
Thượng viện quy định một khi phiên tòa bắt đầu thì thời gian bắt đầu làm việc là từ buổi trưa mỗi ngày, một tuần 6 ngày đều phải tiến hành trừ phi thống nhất được lịch trình khác. Lần luận tội thứ hai có thể ít kéo dài như lần thứ nhất (3 tuần).