Đại biểu quốc hội Nguyễn Sỹ Cương (Đoàn Ninh Thuận) khi tham gia thảo luận tại hội trường Quốc hội chiều ngày 25.5 khẳng định: Thu hồi đất rồi bán gấp trăm lần, dân uất ức đi kiện là phải.
ĐB Nguyễn Sỹ Cương lấy câu chuyện đang đặc biệt nóng trong thời gian vừa qua, đó là vấn đề về đất đai.
ĐB Nguyễn Sỹ Cương nói: “Tôi xin có một số ý kiến sâu hơn về một vấn đề rất nóng và luôn nóng, đó là đất đai. Nóng là vì đa số khiếu kiện hiện nay liên quan đến đất đai, vì thất thoát lớn nhất tài sản quốc gia cũng là đất đai”.
Nhấn mạnh sức nóng của vấn đề đất đai, ĐB Cương dẫn việc, “ngay trước khi diễn ra kỳ họp thứ 5, không quản vào ngày cuối tuần, Thủ tướng Chính phủ đã triệu tập và chủ trì họp với các địa phương thường xuyên có khiếu kiện đông người vượt cấp, mà thực trạng theo lời Thủ tướng là cứ 100 vụ khiếu kiện thì 95 vụ là khiếu kiện về đền bù đất đai và giải phóng mặt bằng. Dù Luật Đất đai đã được sửa đổi nhiều lần theo hướng tiệm cận với cơ chế thị trường nhưng tình trạng khiếu kiện không những không giảm mà còn gia tăng”.
ĐB Nguyễn Sỹ Cương cho rằng, việc người dân khắp nơi uất hận đi khiếu kiện, khiếu nại về việc thu hồi, đền bù đất đai là điều dễ hiểu.
Bởi, “quy định giá hàng năm mà các tỉnh công bố chỉ bằng 10 - 20% giá thị trường, chính quyền đứng ra thu hồi đất giao cho DN, rồi DN làm hạ tầng, thậm chí có những nơi chẳng cần làm gì mà đã lập bản đồ phân nền bán ra với giá gấp hàng chục lần thậm chí hàng trăm lần khiến cho người dân vô cùng uất ức và đi khiếu kiện khắp nơi cũng là điều dễ hiểu”.
Theo ĐB Nguyễn Sỹ Cương, không thể cứ kéo dài mãi tình trạng thu hồi hàng ngàn mét vuôngđất dù chỉ là đất ruộng mà người dân vẫn không mua nổi một suất đất hay một căn chung cư của chính dự án để sinh sống.
Việc tạo kế sinh nhai cho người dân có đất bị thu hồi, theo ĐB Cương, phải được thực hiện một cách thực chất. Bởi thực tế, theo ông, bấy lâu nay, không ít người dân không có đất sản xuất, phải tự di cư đến các đô thị để làm thuê, làm mướn, hoặc khai thác khoáng sản, phá rừng hay buôn bán bất hợp pháp.
Ông cũng khẳng định, việc thu hồi đất vì mục đích an ninh, quốc phòng và công trình công cộng là cần thiết và được xã hội đồng tình cao. Nhưng còn thu hồi đất vì mục đích kinh tế - xã hội, nhất là thu hồi đất để giao cho doanh nghiệp thì cần phải thay đổi. Thay đổi từ cả cơ chế lẫn quy định của pháp luật theo hướng DN phải tự thỏa thuận với người dân theo giá thị trường, chính quyền không thu hồi đất cho DN và trước khi phê duyệt dự án phải lấy ý kiến của người dân.
Đất công, nhà đất công sản luôn là vấn đề nhức nhối
Cũng theo ĐB Nguyễn Sỹ Cương, “ai cũng biết đất đai là tài sản vô cùng quý giá của đất nước, vậy mà nhiều năm qua đất công và cả nhà đất công sản luôn là vấn đề nhức nhối. Những vụ việc nhập nhèm biến đất công thành đất tư, mua bán đất công với giá rẻ bị phanh phui ở một số địa phương trong thời gian gần đây đã chứng minh cho nhận định đó.”
“Có những DN bên bờ vực phá sản nhưng được một cơ chế nhờ quan hệ thân hữu với chính quyền và người có chức, có quyền nên được cung cấp một mảnh đất mà không thông qua đấu giá hay phương thức quy trình theo quy định, nhờ vậy mà lại phất lên. Hậu quả là ngân sách bị thất thoát rất lớn”, ông Cương nói.
Ông Cương dẫn lại lời Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nêu: “Công tác quản lý tài sản công đang có nhiều quan ngại, có nhiều thất thoát, lãng phí lớn, thậm chí còn có nhóm lợi ích làm phép để hưởng lợi khổng lồ trên tài sản công”.
Hàng ngàn ha đất vàng chỉ đổi lấy… trụ sở, cổng chào hay tượng đài
Theo ĐB Nguyễn Sỹ Cương thì hình thức hợp đồng BT cũng là tình trạng đáng lo ngại. Ông nói “BT, nói nôm na là đổi đất lấy công trình đang diễn ra ở nhiều địa phương, khiến một lượng diện tích đất không nhỏ, trong đó có cả đất công ở những vị trí đắc địa lần lượt rơi vào tay DN. Lẽ ra các dự án đổi đất này, phải mang lại những công trình, giải quyết cho nhu cầu bức thiết của người dân như bệnh viện, trường học hay những công trình phục vụ cộng đồng.
Ông Cương ngao ngán: “Nhưng thật đáng tiếc, hàng năm, hàng ngàn ha đất vàng, đất kim cương của nhà nước và của người dân bị thu hồi, giải tỏa chỉ để đổi lấy trụ sở, trung tâm hội nghị, thậm chí là cổng chào hay tượng đài. Đất đai của nhà nước và của người dân mất dần đi một cách lo ngại”.
ĐB Nguyễn Sỹ Cương kết thúc phần phát biểu của mình với mong muốn “đóng góp một tiếng nói đề nghị Quốc hội, Chính phủ quan tâm tăng cường quản lý nhà nước về đất đai, hạn chế tiến tới ngăn chặn nguy cơ và hậu họa mang lại từ đất. Có như vậy mới tránh được lửa bùng lên từ đất như cách ví von của Thủ tướng Chính phủ”.
Nam Phong
Chủ đề liên quan
>>Thu hồi đất Thủ Thiêm
>>Quốc hội thảo luận: Việc thu hồi đất ở các địa phương mỗi nơi mỗi khác