Bắc Kinh sắp đẩy mạnh tập trận ở Biển Đông giữa lúc căng thẳng Mỹ - Trung gia tăng

Tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) cho biết, quân đội Trung Quốc dự kiến ​​sẽ đẩy mạnh các cuộc tập trận trong khu vực để tăng cường huấn luyện chiến đấu. Mới nhất là cuộc tập trận chung của không quân và hải quân mô phỏng cuộc chạm trán trực diện với máy bay và tàu chiến nước ngoài tại Biển Đông vào ngày 10.3, theo tờ nhật báo Giải phóng quân, PLA Daily, cơ quan ngôn luận của Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA).

Cuộc tập trận trên diễn ra cùng thời điểm tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS McCampbell của Mỹ đang tiến hành một hoạt động tự do hàng hải - lần thứ 2 của Hải quân Mỹ trong năm nay - gần Quần đảo Hoàng Sa (của Việt Nam nhưng bị Trung Quốc chiếm đóng), theo tuyên bố của Hạm đội 7.

Hải quân Mỹ cho biết tàu khu trục lớp 054A của Trung Quốc đã được gửi tới để theo dõi tàu chiến Mỹ và yêu cầu tàu này rời khỏi khu vực khi tàu đang tuần tra tại Biển Đông.

Phát ngôn viên Bộ Tư lệnh Chiến khu phương Nam thuộc lực lượng Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA), ông Li Huamin sau đó nói rằng Mỹ đã nhiều lần khoe cơ bắp, khiêu khích và khuấy động rắc rối ở Biển Đông.

Chuyên gia quân sự tại Bắc Kinh, Zhou Chenming cho biết tần suất hoạt động tuần tra tự do hàng hải của Mỹ ngày càng tăng ở Biển Đông được cho là cái cớ để PLA có thêm cơ hội thực hiện huấn luyện chiến đấu.

“Cho đến nay, tất cả các hệ thống vũ khí do Trung Quốc triển khai ở Biển Đông đều có khả năng phòng thủ. Chúng bao gồm hệ thống phòng thủ tên lửa HQ-9 mà PLA đã triển khai tới các đảo nhân tạo. Tuy nhiên, việc Hải quân Mỹ cũng tăng cường các cuộc tập trận bắn đạn thật trong khu vực sẽ là động lực để PLA tổ chức thêm nhiều cuộc tập trận”, ông Zhou nói.

Trung Quốc cũng đang đẩy mạnh năng lực do thám và cảnh báo sớm ở Biển Đông thông qua các cuộc tập trận để chuẩn bị cho các nguy cơ đối đầu bất ngờ sau khi Mỹ nhiều lần triển khai tàu chiến và chiến đấu cơ tới khu vực chiến lược này.

Căng thẳng giữa hai quân đội đã gia tăng trong những tháng gần đây khi Lầu Năm Góc cũng đã nhiều lần cảnh báo Trung Quốc đang trở thành một mối đe dọa ngày càng nghiêm trọng đối với an ninh khu vực, và rằng các khoản đầu tư lớn của Trung Quốc vào quân đội là nhằm đạt được sự thống trị đối với khu vực.

Đáng chú ý, Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ hồi cuối tháng trước đã cáo buộc một tàu khu trục của Trung Quốc phóng laser vào máy bay do thám P-8 Poseidon trên vùng biển quốc tế, lên án hành động quân đội Trung Quốc “không an toàn và thiếu chuyên nghiệp”, cáo buộc Bắc Kinh vi phạm Quy tắc về các cuộc gặp gỡ không có kế hoạch trên biển và biên bản ghi nhớ của Bộ Quốc phòng Mỹ và Bộ Quốc phòng Trung Quốc.

Vụ đụng độ diễn ra tại vùng biển cách đảo Guam 611 km về phía tây. Mỹ cho biết laser được phát ra từ chiếc tàu khu trục Trung Quốc có số trên thân tàu là 161, được cho là tàu chiến thuộc lớp 052D, chiếc Hô Hòa Hạo Đặc (Hohhot). Laser mà tàu của Trung Quốc bị nghi đã chiếu “không thể nhìn thấy bằng mắt thường”, nhưng bị phát hiện bởi hệ thống cảm biến của máy bay P-8.

Tuy nhiên, người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ren Guoqiang (Nhậm Quốc Cường) đã bác bỏ cáo buộc trên và tuyên bố rằng, máy bay của Mỹ đã phớt lờ các cảnh báo và có hành vi gây nguy hiểm cho lực lượng của cả hai bên khi các tàu Trung Quốc đang tiến hành một cuộc tập trận hải quân thường lệ.

Gần đây nhất, ở Biển Philippines, gần Biển Đông và biển Nam Trung Quốc, Hải quân Mỹ hôm 19.3 cũng đã tiến hành cuộc tập trận bắn đạn thật mà các nhà phân tích cho rằng động thái này nhằm gửi một thông điệp rõ ràng để Trung Quốc hiểu về năng lực quân sự của Washington.

Cụ thể, hai tàu khu trục mang tên lửa điều khiển USS Barry và USS Shiloh đã phóng tên lửa hải đối không tầm trung SM-2 phá hủy thành công mục tiêu giả định. Hạm đội 7 cho biết hoạt động tập trận bắn đạn thật của các chiến hạm là nhằm hỗ trợ cho an ninh và ổn định ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Cả hai tàu USS Barry và USS Shiloh đều được trang bị một số loại tên lửa, như tên lửa hành trình Tomahawk, nhưng đã không sử dụng chúng trong cuộc tập trận mà thay vào đó đã thử tên lửa phòng thủ SM-2, chuyên gia Zhou nói và cho rằng Tomahawk - tên lửa hành trình tầm xa sẽ là mối đe dọa lớn hơn đối với đảo nhân tạo và tiền đồn quân sự của Trung Quốc ở khu vực.

Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã không ngừng khai thác và quân sự hóa các rạn san hô ở Biển Đông một cách phi pháp cùng với sự gia tăng các máy bay và tàu quân sự của Trung Quốc trên tuyến đường biển chiến lược.

Là một phần trong sự thay đổi chiến lược nhằm ngăn chặn Trung Quốc, chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã tăng cường các chiến dịch tuần tra tự do hàng hải ở Biển Đông khiến Bắc Kinh nhiều lần lên tiếng phản đối.

Bản báo cáo từ tổ chức Nghiên cứu Tình hình chiến lược Biển Đông (SCSPI) cho biết Mỹ trong năm 2019 đã tổ chức ít nhất 85 cuộc tập trận cùng nhiều đồng minh tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương với nhiều quy mô khác nhau, mà chủ yếu trên Biển Đông nhằm đối phó với sự trỗi dậy của Trung Quốc.

Hoàng Vũ (theo SCMP)