Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng nếu không cải thiện được khâu chế biến, thì không dập được chuyện hôm nay được, ngày mai mất. Nền kinh tế thị trường cũng rất khó, không ai dự báo được ngày mai giá thế nào.
Số lượng doanh nghiệp nông nghiệp tăng 3 lần
Sáng nay 6.11, Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Nông nghiệp - Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường.
Đề cập giải pháp căn cơ thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nói dù số doanh nghiệp tăng lên 3 lần nhưng số tuyệt đối còn rất thấp.
Theo đó, Bộ trưởng Cường kỳ vọng vào việc sắp tới thông qua luật PPP để huy động đầu tư, bởi thực tế hiện doanh nghiệp thiếu điều kiện, nếu có khuôn khổ pháp lý tốt, đặc biệt hướng PPP sẽ tiếp làn sóng đầu tư vì nông nghiệp dù khó khăn nhưng còn dư địa và thể hiện khát vọng của doanh nghiệp.
Theo ông Cường, số lượng doanh nghiệp thành lập mới trong lĩnh vực nông nghiệp đã tăng gấp 3 lần. Số lượng từ khoảng 3.000 doanh nghiệp/năm, nay đã tăng gấp 3 lên khoảng 9.000 doanh nghiệp/năm.
Ông cũng nhấn mạnh số lượng doanh nghiệp thành lập mới trải đều khắp vùng miền và các lĩnh vực, từ sản xuất trực tiếp, chế biến, đến tổ chức thương mại. Tuy nhiên, số lượng tăng nhưng vẫn còn chưa đáp ứng yêu cầu. Ông đánh giá 11.800 doanh nghiệp nông nghiệp và hơn 40.000 doanh nghiệp hỗ trợ vẫn còn nhỏ, chưa đáp ứng yêu cầu.
“Số lượng này còn ít, cần thiết phải tăng số lượng doanh nghiệp để làm hạt nhân cho 8,6 triệu nông dân”, ông Cường nói.
Nói thêm vấn đề này, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT cho biết những chính sách thu hút doanh nghiệp vào lĩnh vực này đã tương đối đầy đủ, các bộ ngành hiện đang tích cực triển khai.
Giải pháp cho tình trạng “hôm nay được, ngày mai mất”
Về giải pháp khắc phục tình trạng được mùa mất giá, thậm chí mất cả mùa mất cả giá, mất giá kéo dài, Bộ trưởng Cường cho biết những năm gần đây Việt Nam đang tập trung tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Về tổng thể kinh tế nông nghiệp đang đi theo chiều hướng tích cực.
Tổng diện tích đất canh tác cả nước chỉ có 10 triệu hecta, Việt Nam đã tạo ra được mức sản xuất lương thực 45 triệu tấn, 5,5 triệu tấn thịt, 8 triệu tấn cá, một số loại cây công nghiệp đứng đầu thế giới về sản lượng.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng khâu chế biến và tổ chức thương mại đang để lộ nhiều bất cập. “Nếu không cải thiện được khâu chế biến, thì không dập được chuyện hôm nay được, ngày mai mất. Nền kinh tế thị trường cũng rất khó đấy, không ai dự báo được ngày mai cái gì giá thế nào cả”, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường trả lời.
Ông đơn cử ở Tây Nguyên có 5 triệu hecta đất, có 5 cây công nghiệp chủ lực, nhưng giai đoạn trước kia phát triển quá nóng. Riêng Việt Nam, sản lượng hồ tiêu đã là 350.000 tấn/năm, chiếm đến 60% sản lượng của thế giới, như vậy là quá thừa.
“Trách nhiệm của bộ với các ngành, chúng tôi đã bàn kỹ, tới đây tập trung chế biến. Thứ hai, tổng rà soát lại, phát triển các ngành lợi thế. Như cây tiêu chỉ dừng đến mức nào thôi, không để vọt lên 150.000ha trong khi quay hoạch đến năm 2020 chỉ có 55.000ha. Diện tích không hiệu quả, kém canh tác phải nhường chỗ cho cây khác”, ông Cường nhấn mạnh.
Do vậy, trong thời gian tới cần tiếp tục tập trung các giải pháp để tổ chức sản xuất theo chuỗi liên kết; tổng rà soát lại, phát huy các ngành lợi thế của địa phương; đặc biệt việc tổ chức liên kết sản xuất phải tuân thủ theo quy luật thị trường; tập trung vào khâu chế biến, nhất là chế biến sâu và tổ chức thương mại; giảm diện tích các loại cây trồng kém hiệu quả hoặc mất cân đối dẫn đến thừa nguồn cung, chuyển sang các loại cây trồng khác đem lại hiệu quả cao hơn...
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho hay Nghị định 67 Chính phủ ban hành năm 2014 được đưa ra trong bối cảnh Việt Nam rất cần ngư dân vươn ra các ngư trường xa để đảm bảo phát triển kinh tế cùng với đảm bảo an ninh - quốc phòng của quốc gia.
Tuy nhiên, loại hình tàu sắt là phương tiện mới, quá trình đóng thì để xảy ra 40 tàu bị hỏng hóc, trong đó có 21 cái của Bình Định của 2 công ty đóng tàu thì tỉnh phải đặc biệt vào cuộc. Hiện nay, còn 55 chiếc tàu đóng mới nằm bờ nhưng không ra khơi được do nhiều nguyên nhân như đánh bắt không hiệu quả, chủ tàu chết, một số chủ tàu không có điều kiện hoạt động, hay chủ tàu không tích cực tham gia. Các chủ tàu đến kỳ bảo dưỡng nhưng không đem đi bảo dưỡng.
Trước tình hình này, chúng tôi đã tham mưu, Thủ tướng đã có nhiều quyết sách. Về tiềm năng ngư trường chúng ta không khuyến khích nhiều nữa, phương án hỗ trợ tín dụng 11 năm không còn phù hợp.
Lam Thanh