Catalan lặng sóng trước giờ phán xét

Như đã đưa tin, vào thứ ba tuần trước 10.10.2017, nhà lãnh đạo Catalan Carles Puigdemont đã ký văn bản cho phép Catalantuyên bố độc lập khỏiTây Ban Nha. Nhưng sau đó, ông Puigdemont đã tự đình chỉ việc thực hiện trong vài tuần để thúc đẩy các cuộc đàm phán với Madrid.

Phản ứng của Madrid rất cứng rắn. Thủ tướng Tây Ban Nha nói với Quốc hội nước này là chính quyền Catalan được cho thời hạn chót để trả lời là vào lúc 8 giờ GMT ngày 16.10, tức 15h (giờ Hà Nội) hôm nay.Madrid yêu cầu ông Puigdemont phải trả lời dứt khoát có hay không việc tuyên bố độc lập. Còn nếu ông Puigdemont tiếp tục chơi nước đôi một cách mơ hồ thì Madrid sẽ coi đó là việc tuyên bố độc lập và sẽ có phản ứng thích hợp.

Trong trường hợp ông Puigdemont chọn việc tuyên bố độc lập thì Madrid sẽ cho thêm 3 ngày để suy nghĩ lại trước khi áp dụng các biện pháp mạnh tay. Công cụ để Madrid xử lý việc xứ Catalan đơn phương tuyên bố độc lập là kích hoạt Điều 155 của hiến pháp 1978 màtheo đó chính phủ Madrid có thể thiết lập sự điều hành trực tiếp đối với bất kỳ trong số 17 cộng đồng tự trị khi có thực thể đi ngược lại hiến pháp.

Cụ thể hơn là chính quyền trung ương có thể gạt bỏ chính quyền địa phương ra và thành lập một tổ chức điều hành mới, kiểm soát an ninh và tài chính, rồikêu gọi một cuộc bầu cử nhanh chóng trong vòng 3 thángđể thành lập hội đồng địa phương mới.

Trong trường hợp này xảy ra, ông Puigdemont chẳng những tan vỡ giấc mơ là người đứng đầu "nhà nước Catalan" mà sẽ mất luôn cả chiếc ghế lãnh đạo hợp pháp đang có trong tay. Rõ ràng ông Puigdemont đang đối mặt với tình trạng tiến thoái lưỡng nan.

Nếu ôngPuigdemont tuyên bố độc lập, chính phủ trung ương sẽ có quyền can thiệp vào công việc nội bộ của xứ Catalan và ông có thể mất cả chì lẫn chài. Nếu ông không làm vậy, các đảng cánh tả của Catalan có thể sẽ rút lại sự hỗ trợ cho chính phủ thiểu số của ông thì sự nghiệp chính trị của Puigdemont cũng đi đến hồi kết. Cả hai tuyên bố đều có những rủi ro chính trị cho Puigdemont và ông sẽ chọn con đường nào khi đang cưỡi trên lưng cọp?

Các nguồn tin thân cận với chính phủ Catalan cho biết Puigdemont sẽ gửi thư cho Thủ tướng Rajoy trước khi hết thờihạn của tối hậu thưđể tìm kiếm một giải pháp trung dung. Nhưng nếu không thể có câu trả lời cho giải pháp trung dung thì sao? Ông Puigdemont cũng úp mở rằng câu trả lời của ông sẽ lấy cảm hứng từ nền dân chủ, điều mà hầu hết các nhà quan sát chính trị ở Tây Ban Nha tin rằng là một dấu hiệu cho thấy ông sẽ thúc đẩy kế hoạch ly khai. Nếu vậy, Tây Ban Nha sẽ có nhiều sóng gió trong tuần này.