Chi phí tái thiết Ukraine sau chiến tranh có thể lên tới 750 tỉ USD

Phát biểu qua kết nối video trực tuyến tới Hội nghị tái thiết Ukraine diễn ra ở Lugano (miền nam Thụy Sĩ) hôm 4.7, có sự tham dự của nhiều chính trị gia cấp cao Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy thừa nhận nhiệm vụ phía trước là vô cùng nặng nề bởi chiến tranh do Nga gây ra đã hủy hoại nhiều cơ sở vật chất của nước này. Ông cũng nhấn mạnh quá trình này do một hội đồng tái thiết quốc gia Ukraine phụ trách, sẽ cho phép đất nước ông làm sâu sắc hơn các liên kết với châu Âu. 

Cũng tại hội nghị, Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal cho biết thiệt hại về cơ sở hạ tầng trực tiếp của Ukraine lên tới hơn 100 tỉ USD, ngoài ra hơn 1.200 cơ sở giáo dục, 200 bệnh viện và hàng nghìn cây số đường ống dẫn khí đốt, mạng lưới điện nước, đường bộ và đường sắt đã bị phá hủy hoặc hư hỏng nặng. 

Ông Denys Shmyhal cho biết chi phí tái thiết Ukraine sau cuộc chiến với Nga có thể lên tới 750 tỉ USD, và giới nhà giàu Nga cần chịu trách nhiệm cho khoản tiền này.

"Chúng tôi tin rằng nguồn bồi thường nên lấy từ số lượng tài sản bị tịch thu của Nga và các nhà tài phiệt nước Nga. Chính quyền Nga đã khơi mào cuộc chiến đẫm máu này và họ cần phải chịu trách nhiệm về nó" - ông Shmyhal nói và ước tính số lượng tài sản bị đóng băng của Nga trị giá 300 - 500 tỉ USD.

Kế hoạch tái thiết đất nước sẽ gồm 3 giai đoạn. Giai đoạn đầu đang được triển khai, tập trung vào trợ giúp nhân đạo khẩn cấp và sửa chữa những cơ sở hạ tầng thiết yếu cho cuộc sống hằng ngày của người dân, như hệ thống cấp nước và các cây cầu. Tiếp đến là giai đoạn tái thiết nhanh trong trung hạn, dự kiến từ năm 2023 - 2025 ngay sau khi chiến tranh chấm dứt nhằm hồi sinh các cộng đồng đã bị tàn phá thông qua việc xây dựng lại các trường học, bệnh viện, nhà cửa. Cuối cùng là giai đoạn hiện đại hóa đất nước từ năm 2026 - 2032 nhằm biến Ukraine thành một nền kinh tế số hóa xanh và chuẩn bị cho đất nước đầy đủ các điều kiện để trở thành thành viên của Liên minh châu Âu (EU).

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã đưa ra kế hoạch của EU nhằm tái thiết Ukraine thông qua xác định nhu cầu đầu tư của nước này, huy động các nguồn lực, định hình các lựa chọn chiến lược và điều phối các tổ chức đa phương cũng như các công ty tư nhân. Ủy ban đang xem xét nhiều cách thức khác nhau để huy động các khoản tiền đó, bao gồm cả các khoản tài trợ và cho vay cũng như vay nợ chung, tương tự như quỹ phục hồi hậu đại dịch của EU.

Bà Von der Leyen nhiều lần nhấn mạnh sự cần thiết phải cải cách và minh bạch của Chính phủ Ukraine để đảm bảo tham nhũng không làm tổn hại đến tính toàn vẹn của bất kỳ chương trình tái thiết nào. 

Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc (OHCHR) ghi nhận có 4.889 dân thường thiệt mạng và 6.263 người bị thương sau hơn 4 tháng chiến sự ở Ukraine. Con số thực tế có thể cao hơn do tình hình chiến sự gây cản trở quá trình xác minh và thống kê.

Cao ủy LHQ về người tị nạn (UNHCR) cho biết hơn 8,4 triệu người đã rời Ukraine kể từ khi xung đột nổ ra, trong khi hơn 7 triệu người trong nước phải rời bỏ nhà cửa.