Cuộc trao đổi tù binh lớn nhất giữa Ukraine với quân ly khai

Ngày 27.12, cuộc trao đổi tù binh được tổ chức tại một chốt kiểm soát gần thành phố Horlivka thuộc vùng Donetsk. Các nhà báo, nhà chống đối và các blogger bị kết tội do thám hoặc phản quốc thuộc nhóm được trao trả. Kiev cho biết 20 người bị chính quyền Ukraine bắt đã từ chối trở về vùng ly khai thân Nga.

Theo báo Guardian, người thân và bạn bè của các tù binh Ukraine được trao trả đã đến sân bay Borispol (ở Kiev) để đón các tù binh trở về tối 27.12.

Cuộc trao đổi tù binh này được xác nhận hôm 25.12, khi Thượngphụ Kirill của Giáo hội chính thống giáo Nga gặp các thủ lĩnh ly khai ở giáo đường Danilov ở Moscow.

Trước đó vào tháng 11, Tổng thống Nga Vladimir Putin yêu cầu các thủ lĩnh ly khai trao trả tù binh với chính phủ Ukraine.

Đây là cuộc liên lạc chính thức đầu tiên giữa ông Putin với thủ lĩnh các vùng ly khai, theo đề nghị của Viktor Medvedchuk, một đại gia Ukraine và cũng là một chính khách thân cận Điện Kremlin. Báo Guardian nói ông Putin là cha đỡ đầu cho con gái của ông Medvedchuk.

Ngày 27.12, Alexander Zakharchenko, lãnh đạo Cộng hòa nhân dân Donetsk, nói trong vài tháng tới sẽ còn có những cuộc trao đổi tù binh khác.

Nhưng sự gia tăng hoạt động thù địch gần đây đã xóa hy vọng kết thúc được cuộc nội chiến lâu nhất châu Âu hiện nay, tính từ sau Thế chiến 2.

Cuộc chiến này đã khiến hơn 10.000 chết, 1,5 triệu người phải sơ tán ở đông Ukraine. Thỏa thuận ngưng bắn được cho là có hiệu lực ngày 23.12.2017 đã bị phá vỡ ngay lập tức, với một lính Ukraine bị bắn chết.

Các nhà quan sát của Tổ chức Hợp tác - an ninh châu Âu (OSCE) sau đó báo có hàng trăm vụ vi phạm thỏa thuận ngưng bắn, và ít nhất 7 lính Ukraine bị bắn trong tuần qua.

Hai bên giao chiến đều đổ thừa nhau vi phạm thỏa thuận ngưng bắn mà Nga, Ukraine, phe ly khai và OSCE đạt được tại Minsk (Belarus) ngày 20.12.

Từ khi nội chiến bắt đầu, đã có nhiều lần vi phạm thỏa thuận ngưng bắn.Dù Nga nhấn mạnh không có quân Nga ở đông Ukraine, các quan sát viên quốc tế nói có lính Nga và khí tài quân sự Nga dính líu cuộc nội chiến ở đông Ukraine.

Tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố cung cấp vũ khí sát thương cho Ukraine, để quân đội nước này chiến đấu với quân ly khai. Dù Bộ Ngoại giao Mỹ không nói cung cấp loại vũ khí nào, có một số tin cho rằng Kiev sẽ nhận tên lửa chống tăng Mũi Lao do Mỹ sản suất.

Các quan chức Nga đã chỉ trích quyết định của ông Trump làm hại đến nỗ lực tìm kiếm hòa bình và sẽ làm chết thêm nhiều người. Chính phủ tiền nhiệm Barack Obama cũng từng không đồng ý cấp vũ khí sát thương cho Kiev, nói động thái này có nguy cơ làm gia tăng xung đột đến mức nguy hiểm.

Tổng thống Ukraine, ông Petro Poroshenko nhấn mạnh sẽ chỉ sử dụng vũ khí Mỹ vào mục tiêu phòng thủ “đẩy lùi bọn xâm lược”.