Cựu đại sứ người Mỹ gốc Hoa e ngại Trung Quốc cười nhạo nước Mỹ

Gary Locke, cựu đại sứ Mỹ tại Trung Quốc, nói với CNBC hôm thứ Năm rằng cuộc bạo động Capitol “đáng trách” ở Đồi có khả năng đã gây thiệt hại cho vị thế của Mỹ trên toàn cầu.

"Trung Quốc đang cười nhạo chúng ta và nói rằng chúng ta không phải là hình mẫu của nền dân chủ, của sự văn minh và ổn định mà chúng ta luôn thuyết phục phần còn lại của thế giới phải thừa nhận", Locke nói trên "The Exchange". Ông là đại sứ tại Trung Quốc từ năm 2011 đến năm 2014 dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama và trước đó là lãnh đạo Bộ Thương mại. Ông là người Mỹ gốc Hoa đầu tiên giữ chức vụ trong Nội các.

“Bao lâu nay, chúng tôi luôn rao giảng cho các quốc gia khác phải tôn trọng pháp quyền, cho phép các chính phủ chuyển giao quyền lực sau một cuộc bầu cử, đảm bảo quân đội không can thiệp và lật đổ các chính phủ vì họ không thích” Locke, người cũng là cựu thống đốc của Washington, cho biết.

Locke nói: “Giờ đây, chúng ta thấy tất cả các quốc gia khác trên toàn thế giới ... bày tỏ quan ngại về những gì đã xảy ra ở Mỹ, kêu gọi người Mỹ tuân thủ pháp quyền và tôn trọng việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình và tuân thủ các cuộc bầu cử. Họ đang lên lớp cho chúng ta."

Bình luận của Locke được đưa ra một ngày sau khi những người ủng hộ Tổng thống Donald Trump tràn vào tòa nhà Quốc hội Mỹ, khiến cuộc họp chứng nhận Joe Biden chiến thắng phải gián đoạn 1 tiếng.

Sau khi đám đông ủng hộ Trump chiếm đóng Điện Capitol, tổng thống đã đăng một video trên Twitter yêu cầu họ "về nhà ngay bây giờ" - nhưng khi ấy vẫn khăng khăng tuyên bố trái chiều về kết quả bầu cử. Đã có 4 trường hợp tử vong liên quan đến tình trạng bất ổn, trong đó có một phụ nữ bị cảnh sát bắn chết. Hơn 50 cảnh sát cũng bị thương.

Hai đảng viên chủ chốt phe Dân chủ trong Quốc hội, Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã kêu gọi cách chức Trump ngay lập tức. Nếu Phó Tổng thống Mike Pence và Nội các của Trump không viện dẫn Tu chính án thứ 25, Schumer và Pelosi cho biết Quốc hội có thể tiến hành luận tội ông.

Các đồng minh của Mỹ đã bày tỏ sự thất vọng về sự hỗn loạn ở Điện Capitol. Thủ tướng Anh Boris Johnson hôm thứ tư gọi đó là “điều đáng hổ thẹn”. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron bình phẩm các cuộc bạo động ở Washington “chắc chắn không phải của người Mỹ”. Ông nói thêm, "Chúng tôi tin tưởng vào sức mạnh của nền dân chủ nước Mỹ"

Nhà khoa học chính trị Larry Sabato nói với CNBC rằng ông tin rằng hình ảnh của Mỹ trên toàn cầu đã bị suy giảm do các cuộc bạo động ở Đồi Capitol. "Tôi muốn nghĩ rằng chúng ta sẽ có thể sửa chữa thiệt hại, nhưng nó sẽ không dễ dàng", ông còn cho rằng Trump phải chịu trách nhiệm về thiệt hại.

Sabato, giám đốc Trung tâm Chính trị tại Đại học Virginia, nói: “Tôi không nghĩ bạn sẽ thấy nước Mỹ rao giảng về hệ thống... dân chủ vĩ đại của chúng ta, ít nhất là trong vài năm tới. Đó là một bi kịch".