Doanh nghiệp bối rối về quy định tự xét nghiệm cho shipper

"Trao quyền" cho doanh nghiệp tự quyết

Ngày 21.9, UBND TP.HCM ban hành văn bản khẩn về việc tạo điều kiện thuận lợi cho công tác xét nghiệm của shipper, tiến tới quản lý bằng công nghệ. Theo đó, từ ngày 24-30.9, các doanh nghiệp quản lý shipper chịu trách nhiệm tổ chức xét nghiệm và cập nhật kết quả vào Kho dữ liệu dùng chung của thành phố theo hướng dẫn của Sở Thông tin - Truyền thông.

Bộ xét nghiệm nhanh kháng nguyên sẽ do Sở Y tế cung cấp trên cơ sở số lượng đăng ký của shipper với Sở Công Thương theo nguyên tắc mẫu gộp 3 người, 3 ngày/lần. Các doanh nghiệp quản lý shipper nhận bộ xét nghiệm nhanh kháng nguyên tại Sở Công Thương. Trong thời gian này, các shipper có thể sử dụng kết quả xét nghiệm còn giá trị.

Ngay sau khi có quyết định, Sở Công Thương đã có cuộc họp với các Sở Y tế, Sở Thông tin - Truyền thông, Công an TP.HCM, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM và các ứng dụng gọi xe, doanh nghiệp quản lý shipper. Cuộc họp nhằm tìm ra phương án giải quyết tình trạng quá tải cũng như phổ biến phương án tổ chức, tập huấn xét nghiệm nhanh COVID-19 cho lực lượng shipper công nghệ.

Một số doanh nghiệp ủng hộ

Sau chỉ đạo của TP.HCM, ứng dụng gọi xe Be đã trở thành đơn vị đầu tiên thực hiện triển khai chủ động xét nghiệm nhanh COVID-19 cho tài xế từ ngày 24.9. Cụ thể, từ ngày 24.9, những tài xế công nghệ của ứng dụng gọi xe Be sẽ được thực hiện xét nghiệm nhanh kháng nguyên COVID-19 đạt chuẩn của Bộ Y Tế tại các địa điểm trên địa bàn thành phố theo mô hình ứng dụng công nghệ xuyên suốt, đảm bảo an toàn, tốc độ và hiệu quả.

Với mô hình này, Be phối hợp cùng chính quyền địa phương và đối tác tổ chức địa điểm và đội ngũ chuyên viên xét nghiệm riêng cho tài xế của ứng dụng gọi xe Be. Tài xế được xét nghiệm linh hoạt trong ngày và có kết quả ngay sau 30 phút, nhận kết quả trực tuyến, loại bỏ in giấy kết quả.

Điều đặc biệt là quy trình xét nghiệm của Be được thiết kế giảm thiểu các thủ tục như xếp hàng, đăng ký. Toàn bộ khâu lấy mẫu xét nghiệm chỉ mất 1 phút/người, trả kết quả trực tuyến trong vòng 15-30 phút tối đa, giúp tài xế chủ động tiến hành công việc sớm đầu ngày. Thông tin được cập nhật trên ứng dụng "Y tế HCM" của Sở Y tế để tiện tra cứu.

Tương tự, đại diện Baemin cũng đã liên hệ 5-7 bệnh viện để lên phương án bố trí, tổ chức xét nghiệm cho tài xế.

Doanh nghiệp lo “quá sức” khi triển khai

Trái ngược với một số ứng dụng trên, nhiều doanh nghiệp cho biết họ hoang mang trước phương án triển khai sắp tới của thành phố bởi lo ngại sẽ không đủ nguồn lực tự xét nghiệm. Còn nếu thuê dịch vụ bên ngoài thì tốn kém, tăng chi phí, từ đó ảnh hưởng đến giá cước giao hàng.

Ứng dụng Grab cho biết vẫn đang bàn thảo về kế hoạch triển khai việc tự tổ chức và quản lý công tác xét nghiệm cho shipper của mình. Sau đó, Grab sẽ thông báo cụ thể cho tài xế. Đặc biệt, chi phí tổ chức xét nghiệm (ngoài kit xét nghiệm được Sở Công Thương chuyển giao là miễn phí) cũng sẽ được doanh nghiệp tính đến.

Còn ShopeeFood cho biết đang làm việc chặt chẽ với các cơ quan chức năng để có phương án tổ chức và hoạt động phù hợp. Lãnh đạo Loship và AhaMove thì đang họp khẩn để thống nhất cách thức triển khai.

Còn theo ứng dụng Gojek, các doanh nghiệp gọi xe công nghệ hoàn toàn không có chuyên môn về y tế cũng như nguồn lực cần thiết để thực hiện việc test nhanh COVID-19. Doanh nghiệp có thể thực hiện không đúng kỹ thuật dễ dẫn đến lãng phí dụng cụ xét nghiệm và kết quả không chính xác. Như vậy, khả năng có thể sẽ để sót F0 hoặc xác định nhầm F0, tăng nguy cơ lây nhiễm chéo.

Chưa kể, doanh nghiệp không có đủ nguồn lực để tổ chức nhiều điểm xét nghiệm. Với trường hợp Gojek, số lượng tài xế lên đến hàng chục ngàn, tài xế sẽ phải di chuyển xa hơn, chờ đợi lâu hơn để được lực lượng không chuyên tiến hành lấy mẫu và đọc kết quả. Điều này là gây lãng phí thời gian và nguồn lực xã hội.

Số liệu của Sở Công Thương TP.HCM cho thấy tổng số lượng shipper được phép hoạt động của 34 doanh nghiệp là 92.000 tài xế, trong khi đó có hơn 400 trạm y tế lưu động hỗ trợ thực hiện xét nghiệm trong khung giờ từ 6 giờ đến 21 giờ. Như vậy, nếu mỗi tài xế test 3 ngày một lần thì yêu cầu về nguồn lực từ các trạm y tế trung bình mỗi ngày mỗi trạm xét nghiệm nhanh cho khoảng 75 người.

Trên thực tế, các doanh nghiệp cho rằng số tài xế thực sự hoạt động những ngày qua có thể thấp hơn nhiều, chỉ tầm khoảng 50% ước tính trên. Đại diện Gojek đánh giá 400 trạm y tế hoàn toàn đáp ứng được con số này nếu được điều phối tốt.

Do vậy, doanh nghiệp này đề xuất tiếp tục nhận được sự hỗ trợ về năng lực xét nghiệm từ hệ thống các trạm y tế lưu động để đảm bảo chất lượng chuyên môn. Ngoài ra, để tránh tình trạng ùn ứ như các ngày qua, các hãng gọi xe công nghệ có thể tham gia sâu hơn vào việc điều phối tài xế đến xét nghiệm theo các khung giờ và địa điểm nhằm giảm tải cho cơ sở y tế và tăng tính hiệu quả.