Ông Walter Shaub là cựu Giám đốc Văn phòng đạo đức chính phủ Mỹ (OGE), nói Tổng thống Donald Trump làm nước Mỹ suy thoái đạo đức, và Mỹ làm trò cười cho thiên hạ.
Ông Shaub từng được Tổng thống Barack Obama chọn làm giám đốc OGR hồi năm 2013. Vai trò của lãnh đạo cơ quan này là cổ động thực thi luật pháp liên quan xung đột quyền lợi trong chính phủ, giám sát bản khai tài chính của nhân viên Nhà Trắng và rèn luyện đạo đức.
Lẽ ra ông Shaub mãn nhiệm kỳ 5 năm vào đầu năm 2018, nhưng hồi đầu tháng 7, ông Shaub quyết định sẽ từ chức từ ngày 19.7, sau nhiều tháng đối đầu với chính phủ Tổng thống Trump. Ông nói: “Xét tình hình hiện tại, tôi khó hoàn thành nhiệm vụ. Những gì xảy ra gần đây cho thấy chương trình đạo đức cần được đẩy mạnh”.
Ngày 17.7, ông nói với báo New York Times: chuyện xung đột công-tư mà ông Trump không chịu bỏ đã tạo ra một cuộc khủng hoảng đạo đức cho nước Mỹ.
Ông nói: “Mỹ khó chống tham nhũng quốc tế và khó theo đuổi các chương trình đạo đức, khi chúng ta còn chưa thể giữ đường phố chúng ta sạch. Nó tác động đến uy tín của chúng ta.Tôi cho rằng chúng ta đang là trò cười cho thiên hạ”.
Hồi đầu năm, ông Shaub đã công khai chỉ trích việc ông Trump từ bỏ quyền điều hành đế chế kinh doanh Trump Organisation là ‘hoàn toàn chưa đủ’. Ông nói để tránh chồng chéo lợi ích và nguy cơ vi phạm đạo đức, ông Trump nên bán các công ty thay vì chuyển giao tài sản cho một quỹ tín thác do 2 con trai ông quản lý.
Ngay từ sau ông Trump nhậm chức, ông Shaub đã có nhiều va chạm với người của ông Trump, về những vấn đề liên quan đạo đức, kể cả quyền giám sát Nhà Trắng của OGE.
Lúc đó, ông cho rằng sẽ bị sa thải nên đã chuẩn bị dọn đồ khỏi văn phòng. Nhưng ông vẫn được giữ chức. Trong một tuyên bố gửi NYT, Nhà Trắng cáo buộc ông Shaub “kiêu ngạo” và “vận động hành lang cho các thế lực ở cơ quan của ông ta”.
Người phát ngôn Lindsay Walters nói “Khuynh hướng của ông Shaub là nêu quan ngại với báo chí về những vấn đề vượt thẩm quyền của ông ta, trước khi trình Nhà Trắng”.
Nhà Trắng đã chấp nhận đơn từ chức của ông Shaub. Ông sẽ nhận ghế Phó giám đốc đạo đức tại Trung tâm chiến dịch pháp lý (CLC) một tổ chức bất vụ lợi ở thủ đô nước Mỹ.
Theo New York Times, ở vị trí mới, ông Shaub sẽ thoải mái bình luận về đạo đức của chính phủ, đề xuất các thay đổi mà ông cho là những việc cần phải làm ngay: thay đổi luật đạo đức công chức, gồm cho OGE quyền gởi trát đòi điều tra, sửa đổi quy định kê khai tài chính,và buộc tất cả các tổng thống nộp bản khai thuế.
Khi từ chức, ông Shaub nói ông không bị gây sức ép, và vai trò của ông luôn trung lập với chính trị. Ông còn khẳng định không hề có ý định chống đối tổng thống, nhưng việc ông bày tỏ ý kiến công khai chỉ vì muốn bảo vệ sự đạo đức của chính phủ: “Tôi không muốn cuộc chiến này, nhưng tôi chưa bao giờ là người không dám chống lại những trò bắt nạt”.
Trung Trực (theo Independent)