Hầu đồng (Lên đồng) là một nghi thức trong hoạt động tín ngưỡng dân gian của nhiều dân tộc, trong đó có Việt Nam. Về bản chất, đây là nghi thức giao tiếp với thần linh, người cõi âm thông qua các "cô đồng", "bà cốt" hoặc "cậu đồng". Sốc với hình ảnh thác loạn phản cảm của sao Việt Ngày Cá tháng Tư & Trịnh Công Sơn Ngọc Trinh: 'Nếu mất hết 18 tỷ làm phim cũng không sợ... chết đói'
Những người đi hầu đồng họ tin rằng các vị thần linh có thể nhập hồn vào thân xác các cô đồng, cậu đồng để phán truyền, diệt trừ tà ma, ban lộc cho các con nhang, đệ tử.
Báo điện tử Một Thế Giới đã có cuộc trò chuyện với một cô đồng ở tuổi 9x - Dương Trà My đã và đang theo hầu đồng tại các đền mẫu. Được biết, Dương Trà My là một cô gái rất xinh đẹp, sinh năm 1993 tại Hà Nội và ngoài việc hầu đồng tại các đền thờ mẫu, cô còn kiêm việc buôn bán online các sản phẩm làm đẹp.
Chào Dương Trà My, là một người trẻ, lại có vẻ ngoài xinh đẹp. Trà My có e ngại về những "điều tiếng" xung quanh việc hầu đồng của mình hay không?
Bản thân Trà My cũng biết mình đang còn trẻ, nhưng nói về đạo thì có lẽ bản thân mình đã biết đạo được 5 năm rồi. Cả họ nội nhà em là đồng nốt gót theo, họ cũng là đồng thầy, bà cốt nên việc hầu đồng theo các cụ, các cô đồng, cậu đồng em đã theo và tiếp xúc khá sớm. Trà My bị bắt đồng khi còn trẻ tuổi và cũng may mắn hơn người khác là Trà My nhất tâm và có điều kiện để ra hầu.
Dương Trà My trước giờ lễ thánh
Trà My cũng đã đọc thông tin báo chí viết về mình và cảm thấy rất buồn khi mọi người nghĩ mình ra hầu để được nổi tiếng. Nói về việc đi hầu, người ta nói đi hầu là nhiều tiền nhưng mỗi ván hầu hay đi hầu ở đâu Trà My cũng đều bỏ tiền của mình ra để mua đồ và chưa bao giờ bản thân Trà My dùng tiền để mua các giải thưởng, đăng báo để mọi người biết đến mình nhiều hơn. Trà My nghĩ mỗi người một "nghề", mỗi người một "nghiệp". Vận vào ai thì người đó có lộc. Chính Trà My cũng luôn coi việc hầu đồng là công việc quan trọng của mình, nhưng mỗi năm chỉ đi hầu 2 vấn là đủ còn lại là dành thời gian cho việc học và những đam mê công việc khác của mình.
Trà My cũng không ngại điều tiếng xung quanh việc này, vì đó là công việc mà Trà My phải làm. Nếu chỉ chú ý đến điều tiếng mà ảnh hưởng tới công việc hầu đồng của mình thì mọi thứ cũng... không còn trở nên "thiêng" nữa. Nếu ngại về "điều tiếng" thì Trà My đã không làm việc này.
Là con gái, lại chưa lập gia đình, đang có người yêu, người bạn của em có thông cảm và hiểu công việc của em hay không?
Trà My ý thức rất rõ bản thân mình là người như thế nào, mình cảm thấy thật may mắn vì bên người yêu của Trà My cũng có nhiều người theo hầu đồng và cũng là "đồng bóng" giống như Trà My. Chính vì thế, mỗi khi đi lễ ở một nơi nào đó về, Trà My luôn được bạn mình đưa đón và chăm sóc tận tình, chu đáo. Có những việc mà Trà My quên, anh luôn nhắc nhở và khuyên Trà My không nên chú ý nhiều vào những lời nói của người khác. Người yêu của Trà My rất hiểu và thông cảm cho Trà My mỗi khi Trà My đi hầu và luôn đưa mình đến nơi hầu để chờ đợi mình hầu xong mới cùng về. Đó cũng là sự thông cảm, sẻ chia mà Trà My may mắn đã có được.
Trước khi hầu đồng, Trà My chuẩn bị rất cẩn thận cho bản thân trước khi lên chiếu hầu
Hiện nay, vẫn có nhiều người chưa hiểu nhiều về ý nghĩa thật sự của việc hầu đồng, thậm chí là hiểu sai là "buôn thần, bán thánh"- Trà My có ý kiến gì về việc này?
Việc lên đồng, hầu đồng là để cho con người ta cầu ban được sức khỏe, tài lộc. Khi thanh đồng thì lúc đó mình đóng vai trò trung gian giữa con người và thần linh, thường được gọi là "cái ghế của thánh", là nơi để thánh ngự vào.
Đạo Mẫu là hướng đến cuộc sống an lành, hết sức đời thường, thực tế mà bất cứ thời đại nào cũng có. Do vậy, xã hội càng hiện đại bao nhiêu thì đạo Mẫu lại càng phát triển bấy nhiêu. Trà My được biết hiện nay ở một số trường đã đưa môn hầu đồng thành một môn học trong tín ngưỡng dân gian, điều đó hoàn toàn là phù hợp và đúng đắn. Tuy nhiên, cái gì cũng có tính hai mặt. khi con người quá mong muốn cầu xin "lộc" để thuận lợi cho mình thì lại càng dễ bị lợi dụng, nhất là trong tín ngưỡng càng dễ bị lừa.
Chính vì thế cần hiểu rõ, hiểu đúng bản chất của sự việc, tránh để mọi việc trở nên cực đoan. Hầu đồng là để yên căn, yên số, yên bản mệnh, xin sự an lành của chính mình chứ không phải là nơi xin "lộc, lá". Chính vì mọi người hiểu nhầm vấn đề nên Trà My phải nói lại cho rõ đó không hề có sự "buôn thần bán thánh" mà chỉ là khi bị lợi dụng hoặc hiểu sai vấn hầu sẽ có những ý nghĩ như thế.
Hiện nay, UNESCO đang xem xét để công nhận đạo Mẫu là di sản sản văn hóa phi vật thể của dân tộc Việt Nam. Trà My có cho rằng đây là tin vui cũng như việc hầu đồng, hầu thánh là tín ngưỡng cần bảo tồn và phát huy?
Chắc chắn hầu đồng là một nét đẹp văn hoá tín ngưỡng cần bảo tồn và phát huy. Đạo Mẫu từ là tín ngưỡng của người làm nông nghiệp cầu sự sinh sôi nảy nở chuyển sang thương mại và cầu mong cái tài, cái lộc. Trà My cũng hy vọng gửi đến cho mọi người những ván hầu thuận lợi, mong cho con người mãi mãi bình an.
Cảm ơn Trà My về những chia sẻ.
Dạ Thảo
